Η κεντρική εκκλησία του Βελβεντού. Εγκαινιάστηκε το 1804 και ολοκληρώθηκε το 1807. Ο ενοριακός ναός της Κοίμησης της θεοτόκου είναι μία μεγάλη τρίκλιτη βασιλική. Το αμύθητης καλλιτεχνικής αξίας τέμπλο και τα υπόλοιπα κομψοτεχνήματα του ναού συνθέτουν ένα αριστούργημα εκκλησιαστικής κληρονομιάς. Τα θέματα είναι αμέτρητα. Άνθη, άκανθες, άμπελοι, ιερές και ανθρώπινες μορφές, ανθοδοχεία, ήλιοι, δικέφαλοι αετοί, άγγελοι, ελάφια, λαγοί, λέοντες, πελεκάνοι, φίδια, περιστέρια και πλήθος άλλα, που συμπλέκονται αρμονικά και κάνουν το άψυχο ξύλο δοξαστικό και χαρά των ματιών. Οι κίονες του ναού, που τον χωρίζουν σε τρία κλίτη, αποτελούνται από τεράστιους κορμούς δέντρων και απολήγουν σε ενσωματωμένα θαυμαστά κιονόκρανα μικτού κορινθιακού και ιωνικού ρυθμού. Μέσα στο άγιο βήμα της κεντρικής εκκλησίας φυλάγεται τμήμα του τέμπλου του παλιού ναού του Ιωάννου του Προδρόμου, που προϋπήρχε στη θέση όπου αργότερα κτίσθηκε η Κοίμηση της Θεοτόκου.
Ο ενυπόγραφος, χρονολογημένος, ατλαζένιος και στολισμένος με μαργαριτάρια, διαμάντια και σμαράγδια Επιτάφιος της κεντρικής εκκλησίας αποτελεί αμύθητης αξίας θρησκευτικό και πολιτιστικό κειμήλιο του τόπου. Η εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας, χρονολογημένη στα τέλη του 15ου αιώνα, είναι από τις παλαιότερες εικόνες που σώζονται στο Βελβεντό και αποτελούσε, πιθανότατα, μια από τις δεσποτικές του τέμπλου του παλιού ναού. Βασίζεται στο πρότυπο της κρητικής σχολής, ανάλογο μ'αυτό που είχε υπόψη του ο Θεοφάνης στην κατασκευή της εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας της Μονής Σταυρονικήτα. Στην ίδια περίπου εποχή μπορεί να τοποθετηθεί και μια εικόνα του Αγίου Νικολάου, της οποίας ο φυσιογνωμικός τύπος και τα τεχνικά χαρακτηριστικά έχουν το παράλληλό τους σε τοιχογραφίες και εικόνες της Καστοριάς και της Βέροιας. Σε μια άλλη εικόνα παριστάνεται ο αρχάγγελος Μιχαήλ σε προτομή, κρατώντας στο δεξί χέρι ρομφαία και στο αριστερό γαλάζια σφαίρα πάνω στην οποία διακρίνουμε το γράμμα Χ, προφανώς ότι έμεινε από τα αρχικά Χριστός Δίκαιος Κριτής. Στο 16ο αιώνα φαίνεται ότι ανήκει τμήμα του Αποστολικού με την παράσταση τεσσάρων Αποστόλων.
Στον αυλόγυρο της εκκλησίας υψώνεται το κωδωνοστάσιο - θεμελιωμένο το 1873-, που έχει, στην κάτοψη, σχήμα εξάγωνο και η εσωτερική σκάλα του, με τα ενδιάμεσα ξύλινα δάπεδα, καταλήγει στην θολογυριστή οροφή, όπου στηρίζεται η απόληξη με την καμπάνα.
Ακριβώς απέναντι, είναι κτισμένο το Αρρεναγωγείο (1904-1909), που έγινε με έρανο των Βελβεντινών Βουκουρεστιού. Σήμερα στεγάζεται το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βελβεντού.
