Ορθοδοξία

Η αγάπη του Θεού είναι από τη φύση της θερμή



Όχι μόνο δεν είναι λάθος να χρησιμοποιούμε τη λέξη Έρωτας για να περιγράψουμε αυτή που αισθάνονται οι Άγιοι για το Θεό, αλλά μάλλον είναι βλασφημία και υποτίμηση της λέξης το να το χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε μ' αυτό τη σαρκική έλξη.

Πως αλλιώς να περιγράψουμε αυτό που νοιώθει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος και γράφει:

"15.Η αγάπη του Θεού είναι από τη φύση της θερμή. Και όταν πέσει σε κάποιον με υπερβολή, κάνει εκείνη την ψυχή εκστατική. Γι’ αυτό και η καρδιά εκείνου που την αισθάνθηκε δεν μπορεί να τη δεχθεί μέσα του και να την αντέξει, αλλά ανάλογα με την ποιότητα της αγάπης που τον επισκίασε, φαίνεται απάνω του μια ασυνήθιστη αλλοίωση. Και αυτά είναι τα αισθητά σημεία αυτής της αλλοίωσης:

Το πρόσωπο του ανθρώπου γίνεται κόκκινο σαν τη φωτιά και χαρούμενο, και το σώμα του θερμαίνεται. Φεύγει απ’ αυτόν ο φόβος και η συστολή («αιδώς»), και γίνεται εκστατικός. Και η δύναμη που συμμαζεύει το νου χάνεται, και έρχεται σε κατάσταση εξωλογική («έκφρων»). Το φοβερό θάνατο για χαρά τον περνάει και ποτέ του ο νους του δε σταματάει να βλέπει και να στοχάζεται τα ουράνια. Και χωρίς να βρίσκεται σωματικά στους ουρανούς, μιλάει σαν να είναι παρών εκεί, χωρίς βέβαια να τον βλέπει κανένας. Χάνει τη φυσική γνώση και τη φυσική όραση και χάνει την αίσθηση της κίνησής του μέσα στον αισθητό χώρο. Γιατί και όταν κάνει κάτι, δεν το αισθάνεται καθόλου, αφού ο νους το είναι μετέωρος στη θεωρία των ουρανίων. Και η διάνοιά του φαίνεται να συνομιλεί με κάποιον άλλον.

Αυτή την πνευματική μέθη μεθύσανε οι Απόστολοι και οι Μάρτυρες. Και οι μεν Απόστολοι γυρίσανε όλο τον κόσμο μέσα σε κόπο και μόχθο και ονειδισμούς, ενώ οι Μάρτυρες με κομματιασμένα τα μέλη τους έχυσαν τα αίματά τους σαν τον τρεχούμενο νερό και, ενώ υπέφεραν φοβερά βασανιστήρια, δε δείλιασαν, παρά τα υπέμειναν με γενναιότητα, και ενώ στην πραγματικότητα ήταν σοφοί, τους πέρασαν για άμυαλους. Άλλοι πάλι περιπλανήθηκαν σε έρημους τόπους και στα βουνά και στις σπηλιές και στις τρύπες της γης. Αυτά που έκαμναν ήταν για τον κόσμο αταξίες, ενώ για το Θεό ήταν εύτακτα. Αυτή την ανοησία τους μακάρι να μας αξιώσει ο Θεός και ‘μεις να τη φτάσουμε! (104 – 5 )."

Από το βιβλίο: "ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ - Από την ασκητική εμπειρία του Αγίου Ισαάκ του Σύρου", Εκδόσεις «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»

Όταν είσαι ερωτευμένος…
Τρίτη, 20 Σεπτέμβριος 2016 09:17 Από synodoiporia



Γράφει ο π. Σταύρος Ιντζές / facebook

Όταν ήμουν μικρός άκουγα να λένε πως οι Άγιοι είχαν θείο έρωτα.

Δηλαδη πως ηταν ερωτευμενοι με τον Θεο. Αδυνατουσα να το καταλαβω μιας και ειμουνα μικρο παιδι , μαλιστα ελεγα πως αυτο που λενε ειναι χαζο, γιατι σκεφτομουν πως ο ερωτας υπαρχει μοναχα μεταξυ δυο ανθρωπων,και οχι μεταξη θεου και πιστου.

Οταν κανεις ομως αντικρισει αυτους τους ασκητες, ποσο μαλλον την ζωή των Αγιων, τοτε καταλαβαινει πως ηταν ερωτευμενοι με τον Θεο!

Οταν εισαι ερωτευμενος θελεις να εισαι παντα μαζι με το προσωπο αυτο.

Ολη την ωρα το εχεις στο μυαλο σου, απο την χαρα σου τραγουδας, ψελνεις, μιλας ασταματητα με αυτον, κανεις πραγματα που του αρεσουν, τον ακολουθεις οπου και αν παει.

Ακομα και το χειροτερο μερος, η παρουσια του, το κανει να φανταζει ως παραδεισος. Μαλλον αυτο θα εκαναν οι Αγιοι, αυτο κανουν οι ασκητες,θυσιασαν καθε ανθρωπινο ερωτα για τον εναν, τον Θεικο!

Αναδημοσίευση από το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Όταν αγαπήσεις τον Θεό, ο πόθος σου γι’ Αυτόν είναι ανεξάντλητος
Newsroom 17-12-2017



Οι ψυχές που αγαπούν τον Θεό και την αλήθεια, δεν υποφέρουν ούτε την παραμικρή ελάττωση του έρωτά τους προς τον Κύριο. Αλλά καρφωμένες ολοκληρωτικά στο σταυρό Του αισθάνονται μέσα τους την Πνευματική προκοπή.

Πληγωμένες λοιπόν από τον πόθο Του, κι αν ακόμη αξιωθούν Θεία μυστήρια και μετάσχουν ευφροσύνης και Χάριτος, δεν έχουν πεποίθηση στον εαυτό τους, ούτε νομίζουν ότι είναι τίποτε. Αλλά όσο αξιώνονται πνευματικά χαρίσματα τόσο επιζητούν τα ουράνια. Καί όσο περισσότερη προκοπή αισθάνονται, τόσο πιο λαίμαργες γίνονται για τα θεία. Καί ενώ είναι πνευματικά πλούσιες, κάνουν σαν να είναι φτωχές. «Όσοι με τρώνε θα πεινάσουν κι’ άλλο, και όσοι με πίνουν θα διψάσουν κι’ άλλο», λέει η Θεία Γραφή.

Αυτού του είδους οι ψυχές αξιώνονται να λάβουν την τέλεια ελευθερία από τα πάθη και ν’ αποκομίσουν την έλλαμψη και την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος με την πληρότητα της Χάρης.

Όσες όμως είναι οκνηρές και αποφεύγουν τους κόπους και δεν επιζητούν τον αγιασμό της καρδιάς από αυτή εδώ τη ζωή, όχι εν μέρει, αλλά ολοκληρωτικά. Αυτές ας μη ελπίζουν να κοινωνήσουν το Άγιο Πνεύμα και ν’ απαλλαγούν από τα πάθη της κακίας αυτές κι’ αν αξιωθούν τη Θεία Χάρη, επειδή ξεγελιούνται από την κακία, αφήνουν κάθε πνευματική φροντίδα, διότι απολαμβάνουν ολίγη πνευματική γλυκύτητα.

Έτσι οι ψυχές αυτές είναι εύκολο να πέσουν σε έπαρση, διότι δεν αγωνίζονται να φτάσουν την τέλεια απάθεια. Καί καθώς αρκούνται στη λίγη αυτή ενίσχυση της Χάρης και προκόβουν όχι στην ταπείνωση, αλλά στην έπαρση, απογυμνώνονται κάποτε κι’ από το χάρισμα που έλαβαν.

Γιατί η ψυχή, που αγαπάει αληθινά τον Θεό, κι’ αν ακόμη μυριάδες αρετές κατορθώσει, έχει τέτοια μετριοφροσύνη, σαν να μην έχει αρχίσει ακόμη να ζεί κατά το θέλημα του Θεού και νοιώθει απληστία και έρωτα για τη Θεία αγάπη που εμπνέει ο Δεσπότης Χριστός.

Στα πνευματικά αυτά μέτρα ούτε μονομιάς ούτε εύκολα μπορεί να φτάσει κανείς, αλλά αφού προηγηθούν πολλοί κόποι και αγώνες και περάσουν χρόνια με δοκιμασίες και ποικίλους πειρασμούς, μέχρι το τέλειο μέτρο της απάθεια.

Και καθώς αρκούνται στη λίγη αυτή ενίσχυση της Χάρης και προκόβουν όχι στην ταπείνωση, αλλά στην έπαρση, απογυμνώνονται κάποτε κι’ από το χάρισμα που έλαβαν.

Γιατί η ψυχή, που αγαπάει αληθινά τον Θεό, κι’ αν ακόμη μυριάδες αρετές κατορθώσει, έχει τέτοια μετριοφροσύνη, σαν να μην έχει αρχίσει ακόμη να ζεί κατά το θέλημα του Θεού και νοιώθει απληστία και έρωτα για τη Θεία αγάπη που εμπνέει ο Δεσπότης Χριστός.

Στα πνευματικά αυτά μέτρα ούτε μονομιάς ούτε εύκολα μπορεί να φτάσει κανείς, αλλά αφού προηγηθούν πολλοί κόποι και αγώνες και περάσουν χρόνια με δοκιμασίες και ποικίλους πειρασμούς, μέχρι το τέλειο μέτρο της απάθειας.

Έτσι, αφού δοκιμασθεί με πόνους και κόπους και υποφέρει με γενναιοψυχία όλους τους πειρασμούς που προξενεί η κακία, αξιώνεται να λάβει τις μεγάλες τιμές και τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και τον Θεικό πλούτο. Έπειτα γίνεται και κληρονόμος της Βασιλείας των Ουρανών.

Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος

Πηγή: ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

"...πως βλέπουμε πολλές φορές, μια μητέρα να λαχταράει το παιδάκι της, που το ‘χει στην αγκαλιά, να το φιλεί με μια λαχτάρα, είναι κάτι παραδείγματα που μας κάνουνε έτσι... Κάπως, έτσι κι εμείς ν’ αγαπήσαμε το Χριστό, με μία λαχτάρα...."
Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης.

Πηγή: http://www.oodegr.com/oode/psyxotherap/katathlipsi1.htm

Ὁ «Ἔρωτας» κατὰ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας
Πνευματικές Διδαχές 13/2/2025



τοῦ Ἀρχιμ. Βαρλαὰμ Μετεωρίτου

Εἰσαγωγή

Ὁ ἔρωτας, ὡς ὅρος καὶ ἐμπειρία, ἔχει ἀπασχολήσει τόσο τὴ θεολογία ὅσο καὶ τὴ φιλοσοφία. Στὴν Πατερικὴ Παράδοση, ὅμως, ὁ ἔρωτας δὲν περιορίζεται στὴν ἀνθρώπινη ἢ σαρκικὴ διάστασή του, ἀλλὰ ἐπεκτείνεται σὲ μιὰ βαθύτερη, ὑπαρξιακὴ καὶ θεολογικὴ πραγματικότητα. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας περιγράφουν τὸν ἔρωτα, ὡς μιὰ δύναμη ποὺ κινεῖ τὸν ἄνθρωπο πρὸς τὸν Θεό, ὡς ἕνα θεολογικὸ βίωμα ποὺ μεταμορφώνει καὶ θεώνει τὸν ἄνθρωπο. Στὴν παροῦσα μελέτη, θὰ ἐξετάσουμε πῶς οἱ Πατέρες κατανοοῦν τὸν ἔρωτα, τὴ σχέση του μὲ τὴν ἀγάπη καὶ τὴ θέωση, καὶ πῶς ἐφαρμόζεται στὴ χριστιανικὴ ζωή.

1. Ὁ Ἔρωτας ὡς Πνευματικὴ Κίνηση πρὸς τὸν Θεό

Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας συχνὰ χρησιμοποιοῦν τὸν ὅρο «ἔρωτας» γιὰ νὰ ἐκφράσουν τὴν ἀγάπη τοῦ ἀνθρώπου πρὸς τὸν Θεό. Ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, γιὰ παράδειγμα, ἀναφέρει ὅτι ὁ ἔρωτας εἶναι ἡ ἀνώτατη μορφὴ ἀγάπης, ἡ ὁποία δὲν περιορίζεται στὰ αἰσθητὰ ἀλλὰ ὑπερβαίνει κάθε ἐγκόσμια προσκόλληση. Ὁ ἄνθρωπος, δημιουργημένος «κατ’ εἰκόνα» Θεοῦ, καλεῖται νὰ κινηθῇ «καθ’ ὁμοίωσιν», δηλαδὴ νὰ στραφῇ πρὸς τὸν Θεό, μὲ ἕναν ἔρωτα ποὺ τὸν ἀποδεσμεύει ἀπὸ τὰ πάθη καὶ τὸν συνδέει μὲ τὸ θεῖο.

Ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης, στὴν «Μυστικὴ Θεολογία» του, παρουσιάζει τὸν ἔρωτα ὡς μιὰ ἐξωστρεφὴ κίνηση τοῦ ὄντος πρὸς τὴν πηγὴ τῆς ὕπαρξής του. Αὐτὸς ὁ ἔρωτας δὲν εἶναι ἐγωκεντρικός, ἀλλὰ ἐκστατικός, σημαίνει δηλαδὴ ἔξοδο ἀπὸ τὸν ἑαυτὸ καὶ συνάντηση μὲ τὸν Θεό.

2. Ὁ Ἔρωτας καὶ ἡ Ἀγάπη στὴν Πατερικὴ Παράδοση

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης διακρίνει τὸν σαρκικὸ ἔρωτα ἀπὸ τὸν θεῖο ἔρωτα. Ὁ πρῶτος ἔχει ὡς στόχο τὴν ἱκανοποίηση τῶν αἰσθήσεων, ἐνῷ ὁ δεύτερος εἶναι ἡ ἀέναη ἐπιθυμία τῆς ψυχῆς νὰ ἑνωθῇ μὲ τὸν Θεό. Ὁ ἴδιος Πατέρας χρησιμοποιεῖ τὴ βιβλικὴ εἰκόνα τῆς «Ἄνθησης τῆς Ψυχῆς» γιὰ νὰ δείξῃ ὅτι ὁ ἔρωτας εἶναι ἡ κίνηση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὴ φθορὰ πρὸς τὴν αἰωνιότητα.

«Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἀπὸ τὴν ἄλλη, ὑπογραμμίζει ὅτι ἡ ἔννοια τοῦ ἔρωτα δὲν εἶναι ἀντίθετη μὲ τὴν ἔννοια τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης, ἀλλὰ ἀποτελεῖ τὴν ἐντονότερη ἐκδήλωσή της, ὅταν ἑστιάζεται στὸ Θεό, καὶ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴ σωτηρία. Στὴν ἑρμηνεία του πρὸς τὸ «ᾎσμα ᾈσμάτων», βλέπει τὸν ἔρωτα ὡς τὸ πάθος τῆς ψυχῆς ποὺ ἐπιθυμεῖ τὸν Χριστό, ὅπως ἡ νύμφη ἐπιθυμεῖ τὸν νυμφίο της.

3. Ὁ Ἔρωτας ὡς Δρόμος πρὸς τὴ Θέωση

Ἡ θέωση ἀποτελεῖ τὸν ὕψιστο σκοπὸ τοῦ ἀνθρώπου σύμφωνα μὲ τὴν ὀρθόδοξη θεολογία. Ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος περιγράφει τὸν θεῖο ἔρωτα ὡς τὴν κατάσταση ὅπου ὁ ἄνθρωπος ἀγαπᾷ τὸν Θεὸ ὄχι ἀπὸ ὑποχρέωση ἢ φόβο, ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν μπορεῖ νὰ κάνῃ ἀλλιῶς, καθὼς ἡ ψυχή του ἔχει κυριευθῇ ἀπὸ τὴ θεία ἀγάπη.

Ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σῦρος περιγράφει τὸν θεῖο ἔρωτα ὡς μιὰ φλόγα ποὺ καίει μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὸν ὠθῇ νὰ ἐγκαταλείψῃ κάθε γήινη ἐπιθυμία. Ὁ ἔρωτας αὐτὸς δὲν ἔχει τέλος, ἀλλὰ αὐξάνει συνεχῶς, καθὼς ὁ ἄνθρωπος πλησιάζει ὅλο καὶ περισσότερο τὸν Θεό.

4. Ὁ Χριστιανικὸς Ἔρωτας στὴν Πνευματικὴ Ζωή

Στὴν ἀσκητικὴ παράδοση, ὁ θεῖος ἔρωτας βιώνεται μέσα ἀπὸ τὴν προσευχή, τὴ νηστεία καὶ τὴ μετάνοια. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος μιλάει γιὰ τὴ «μεταμόρφωση τοῦ ἔρωτα», ὅπου ὁ μοναχὸς ἐγκαταλείπει τὸν σαρκικὸ ἔρωτα καὶ τὸν μεταστρέφει σὲ ἔρωτα γιὰ τὸν Θεό. Ἡ νυχτερινὴ προσευχὴ τῶν ἐρημιτῶν, συχνὰ χαρακτηρίζεται ἀπὸ ἕνα εἶδος «ἐρωτικῆς» σχέσης μὲ τὸν Θεό, ὅπου ἡ ψυχὴ ἀναζητᾷ ἀδιάκοπα τὴν παρουσία Του.

Στὴ λειτουργικὴ ζωή, ἡ Θεία Εὐχαριστία εἶναι ἡ ἔκφραση αὐτοῦ τοῦ ἔρωτα, καθὼς μέσα ἀπὸ τὴ μετοχὴ στὸ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ ὁ πιστὸς ἑνώνεται μυστικὰ μὲ τὸν Θεό.

Συμπέρασμα

Ὁ ἔρωτας, κατὰ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνα συναίσθημα ἢ μιὰ φυσικὴ ἕλξη, ἀλλὰ μιὰ ὑπαρξιακὴ κατάσταση ποὺ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴ θέωση. Ὁ θεῖος ἔρωτας εἶναι ἡ ἀκατάπαυστη ἐπιθυμία τοῦ ἀνθρώπου νὰ γνωρίσῃ καὶ νὰ ἑνωθῇ μὲ τὸν Θεό. Στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση, ἡ πνευματικὴ ζωή, εἶναι ἡ πραγμάτωση αὐτοῦ τοῦ ἔρωτα, καθὼς ὁ ἄνθρωπος καλεῖται νὰ ἀφήσῃ κάθε προσκόλληση στὰ φθαρτὰ καὶ νὰ προσανατολίσῃ τὴν καρδιά του ἀποκλειστικὰ στὸν Θεό.

Ἔτσι, ὁ ἔρωτας κατὰ τοὺς Πατέρες, δὲν εἶναι ἁπλῶς μιὰ συναισθηματικὴ ἢ σωματικὴ ἐπιθυμία, ἀλλὰ ἡ ὕψιστη μορφὴ ἀγάπης ποὺ μεταμορφώνει τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν κάνει «κατὰ χάριν» Θεό.


Πηγές:

1. Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής:

Κεφάλαια Περὶ Ἀγάπης, PG 90, 960a: «Ὁ ἔρως πρὸς τὸν Θεὸν πυροὶ τὴν ψυχὴν καὶ αὐτὴν ἐκ τῆς ὕλης ἀναβιβάζει.»

Μυσταγωγία, PG 91, 684d-685A: Ἀναφέρεται στὴ θεία ἀγάπη ὡς κινητήρια δύναμη τῆς θέωσης.

2. Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης:

Περὶ Θείων Ὀνομάτων, PG 3, 708b: «Ὁ Θεὸς ἔρως ἐστὶ καὶ διὰ τοῦτο ἐράσμιος τοῖς πᾶσι.»

Μυστικὴ Θεολογία, PG 3, 997b: Ἀναλύει τὸν ἔρωτα ὡς «ἐκστατική» κίνηση πρὸς τὸν Θεό.

3. Γρηγόριος Νύσσης. Ὁμιλίες εἰς τὸ ᾎσμα ᾈσμάτων, PG 44, 941c: Ὁ ἔρωτας ὡς διαρκὴς ἐπιθυμία τῆς ψυχῆς νὰ ἑνωθῇ μὲ τὸν Θεό.

4. Ἰωάννης Χρυσόστομος:

Ἑρμηνεία εἰς τὸ ᾎσμα ᾈσμάτων, PG 56, 163: Χρησιμοποιεῖ τὴν εἰκόνα τῆς νύμφης ποὺ ἀναζητᾷ τὸν Νυμφίο ὡς σύμβολο τοῦ θείου ἔρωτα.

Ὁμιλίες εἰς τὴν Α’ πρὸς Κορινθίους, PG 61, 33: Ὁρίζει τὸν θεῖο ἔρωτα ὡς τὴν κορύφωση τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης.

5. Συμεῶν ὁ Νέος Θεολόγος. Ὕμνοι Θείων Ἐρώτων, SC 156: Ἐκτενὴς ποιητικὴ ἀνάλυση τῆς ἐμπειρίας τοῦ θείου ἔρωτα.

6. Ἰσαὰκ ὁ Σῦρος. Ἀσκητικοὶ Λόγοι, Λόγος ΚΒ΄: «Ὁ θεῖος ἔρως κατακαίει τὴν καρδίαν καὶ διαλύει τὰ δεσμὰ τοῦ κόσμου.»

7. Ἰωάννης τῆς Κλίμακος. Κλῖμαξ, Λόγος 30: Περιγράφει τὸν θεῖο ἔρωτα ὡς τὴν τελικὴ βαθμίδα τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

Πηγή: ΠΟΙΜΗΝ