ΒΙΟΙ ΑΓΙΩΝ

[ΦΩΤΗΣ]

Ανάστασις του Λαζάρου



Αυτό το Σάββατο τιμάμε την υπό του Χριστού Ανάσταση του φίλου Του Λαζάρου.
Αναγράφει το «Ωρολόγιο»: «Ο Λάζαρος ήταν φίλος του Χριστού και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία που τον φιλοξένησαν πολλές φορές (Λουκ. ι΄, 38-40, Ιωαν. ιβ΄, 1-3) στη Βηθανία κοντά στα Ιεροσόλυμα περίπου δύο μίλια. Λίγες μέρες προ του πάθους του Κυρίου ασθένησε ο Λάζαρος και οι αδελφές του ενημέρωσαν σχετικά τον Ιησού που τότε ήταν στη Γαλιλαία να τον επισκεφθεί. Ο Κύριος όμως επίτηδες καθυστέρησε μέχρι που πέθανε ο Λάζαρος, οπότε είπε στους μαθητές του πάμε τώρα να τον ξυπνήσω. Όταν έφθασε στη Βηθανία παρηγόρησε τις αδελφές του Λάζαρου που ήταν πεθαμένος τέσσερις μέρες και ζήτησε να δει το τάφο του.
Όταν έφθασε στο μνημείο, δάκρυσε και διέταξε να βγάλουν την ταφόπλακα. Τότε ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, ευχαρίστησε τον Θεό και Πατέρα και με μεγάλη φωνή είπε: Λάζαρε, βγες έξω. Αμέσως βγήκε έξω τυλιγμένος με τα σάβανα ο τετραήμερος νεκρός μπροστά στο πλήθος που παρακολουθούσε και ο Ιησούς ζήτησε να του λύσουν τα σάβανα και να πάει σπίτι του. (Ιωαν. ια΄,44)
Αρχαία παράδοση λέγει ότι τότε ο Λάζαρος ήταν 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια. Τελείωσε τον επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 και ό τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».
Το έτος 890 μετακομίσθηκε το ιερό λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέοντα το σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα ιδιόμελα στον εσπερινό του Λαζάρου: Κύριε, Λαζάρου θέλων τάφον ιδείν, κλπ».
Χαρακτηριστικό της μετέπειτας ζωής του Λαζάρου λέγει η παράδοση, ήταν ότι δεν γέλασε ποτέ παρά μια φορά μόνο όταν είδε κάποιο να κλέβει μια γλάστρα και είπε την εξής φράση: Το ένα χώμα κλέβει το άλλο.
Η Ανάσταση του Λαζάρου επέτεινε το μίσος των Εβραίων που μόλις την έμαθαν ζήτησαν να σκοτώσουν τον Λάζαρο και το Χριστό.
Το απολυτίκιο της ημέρας είναι: «Θέλοντας Χριστέ και Θεέ μας να δείξεις, προ της σταυρικής Σου Θυσίας, ότι είναι βέβαιο πράγμα η ανάσταση όλων των νεκρών, ανέστησες εκ νεκρών τον Λάζαρον. Για τούτο και εμείς, μιμούμενοι τα παιδιά που σε υποδέχθηκαν κατά την είσοδό Σου στην Ιερουσαλήμ, κρατούμε στα χέρια μας τα σύμβολα της νίκης, τα βάγια και βοώμε προς Εσένα, τον νικητή του θανάτου: Βοήθησέ μας και σώσε μας, Συ που ως Θεός κατοικείς στα ύψιστα μέρη του ουρανού, ας είσαι ευλογημένος Συ, που έρχεσαι απεσταλμένος από τον Κύριο!»
Αυτή τη μέρα δεν γίνονται μνημόσυνα με κόλλυβα, σε ανάγκη μόνο απλό Τρισάγιο.
(Αρχιμ. Επιφ. Θεοδωρόπουλος - Περίοδος Τριωδίου)

[ΦΩΤΗΣ]

Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Τιμόθεος



Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Τιμόθεος κατήγετο ἐκ Λύστρων τῆς Λυκαονίας. Ὁ πατήρ του, Ἕλλην εἰδωλολάτρης, κατεῖχεν ἐξέχουσαν κοινωνικὴν θέσιν. Ἡ μήτηρ του Εὐνίκη καὶ ἡ μάμμη του Λωῒς ἦσαν Ἰουδαῖαι, ἁσπασθεῖσαι τὸν Χριστιανισμόν. Ὁ Τιμόθεος εἶχε τὴν εὐτυχίαν νὰ γαλουχηθῇ παρ᾿ αὐτῶν εἰς τὰ Εὐαγγελικὰ νάματα καὶ νὰ μορφωθῇ χριστιανοπρεπῶς (Β´ Τιμ. Α´, 5• Γ´ 15). Νεώτατος τὴν ἡλικίαν ἧτο ἤδη γνωστὸς εἰς ὅλους τοὺς χριστιανούς τῶν Λύστρων καὶ τοῦ Ἰκονίου διὰ τὴν εὐσέβειαν καὶ τὸν ζῆλον του. (Πράξ. ΙΣΤ´, 1-2).
Ὅτε ἦλθεν ὁ Παῦλος εἰς Λύστρα κατὰ τὴν πρώτην ἀποστολικὴν ὁδοιπορίαν του μετὰ τοῦ Βαρνάβα, ἐγνωρίσθη μετὰ τοῦ νεαροῦ Τιμοθέου, ἐφιλοξενήθη εἰς τὸν οἶκόν του καὶ προσείλκυσεν αὐτὸν εἰς τὸν Χριστιανισμόν. Ἐπειδὴ ὁ Τιμόθεος ἧτο Ἑλληνικῆς καταγωγῆς, ὑπεβλήθη ὑπὸ τοῦ Παύλου εἰς περιτομήν, ἵνα μὴ δοθῇ λαβὴ εἰς τοὺς ἐν τῇ πόλει Ἰουδαΐζοντας χριστιανοὺς νὰ διαβάλουν τὴν ἀποστολικότητά του καὶ τὴν γνησιότητα τοῦ Εὐαγγελίου του. Ὁ Τιμόθεος δὲν ἤργησε νὰ συνδεθεῖ μετὰ τοῦ Παύλου, τὸν ὁποῖον ἠκολούθησεν ἔπειτα εἰς τὰς ἀποστολικὰς ὁδοιπορίας του «καθάπερ ἀστὴρ ἡλίῳ», γενόμενος «σύσκηνος αὐτῷ καὶ τὸ πᾶν ὁμοδίαιτος». Συμμεριζόμενος τὰς κακουχίας καὶ τὰς ταλαιπωρίας τοῦ ἀποστολικοῦ ἔργου τοῦ Παύλου καὶ συγκακοπαθῶν ὡς καλὸς στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀνεδείχθη ἀντάξιος τοῦ πνευματικοῦ του πατρός, ὁ ὁποῖος μετὰ πολλῆς στοργῆς προνοεῖ περὶ τῆς σοβαρῶς κλονισθείσης ὑγείας του. Βραδύτερον ἐχειροτονήθη ὑπὸ τοῦ Παύλου διάκονος. Κατὰ τὴν τρίτην ὁδοιπορίαν ὁ Τιμόθεος ἦλθε μετὰ τοῦ Παύλου εἰς Ἔφεσον, ὁπόθεν ἀπεστάλη μετὰ τοῦ Ἐράστου εὶς Μακεδονίαν. Ἐκεῖ συνηντήθη μετὰ τοῦ Παύλου, τὸν ὁποῖον συνώδευσεν εἰς Κόρινθον, Τρωάδα καὶ Ἱεροσόλυμα, εἶτα δὲ εἰς Ῥώμην, ὅπου ἔλαβον χώραν τὰ πρῶτα δεσμὰ τοῦ Παύλου. Μετ᾿ αὐτοῦ πιθανώτατα ἐφυλακίσθη καὶ ὁ Τιμόθεος, ἀπελευθερωθεὶς ἀργότερον (Ἑβρ. ΙΓ´, 23). Κατὰ τὴν τετάρτην ὁδοιπορίαν ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος ὑπὸ τοῦ Παύλου εἰς νεαρὰν ἡλικίαν, περὶ τὸ 60 μ.Χ., χρηματίσας πρῶτος Ἐπίσκοπος Ἐφέσου. Ὀλίγoν πρὸ τοῦ μαρτυρίου τοῦ Παύλου ἦλθεν ἐκ νέου εἰς Ρώμην πρὸς συνάντησίν του.
Μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Παύλου καὶ τὴν ἅλωσιν τῆς Ἱερουσαλὴμ (70 μ.Χ.) ἦλθεν ἐκ Παλαιστίνης καὶ ἐγκατεστάθη εἰς Ἔφεσον ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, ὅπου συνεδέθη μετὰ τοῦ Τιμοθέου, τοῦ ὁποίου ὑπῆρξε φίλος, διδάσκαλος καὶ συνεργός, παρέμεινε δὲ ἐκεῖ μέχρι τοῦ 96 μ.Χ., ὅτε ἐξωρίσθη εἰς Πάτμον κατὰ τὸν ἐπὶ αὐτοκράτορος Δομετιανοῦ (81-96 μ.Χ.) ἐγερθέντα σφοδρὸν κατὰ τῶν χριστιανῶν διωγμόν.
Ὁ Τιμόθεος ἐν Ἐφέσῳ εἶχε νὰ ἀντιπαλαίσῃ κατὰ φανατικῶν εἰδωλολατρῶν. Ἤδη πρὸ αὐτοῦ ὁ Παῦλος ἐκινδύνευσε σοβαρῶς, διωχθεὶς ὑπὸ τοῦ εἰδωλοποιοῦ Δημητρίου καὶ «κατὰ ἄνθρωπον ἐθηριομάχησεν ἐν Ἐφέσῳ» (Α´ Κορινθ. ΙΕ´ 32). Εἰς Ἔφεσον ἐλατρεύετο ἡ Ἄρτεμις καὶ κατὰ τὰς πρὸς τιμήν της πανδήμους ἑορτὰς ἐλάμβανον χώραν ἀνήκουστα ὄργια, τὰ ὁποῖα δικαίως ἐξήγειρον τὴν ψυχὴν τοῦ Ἀποστόλου. Κατὰ τὴν τοιαύτην πανήγυριν, ὀνομαζομένην Καταγώγιον, τὸ ἔτος 97 μ.Χ., οἱ Ἐφέσιοι εἰδωλολάτραι περιήρχοντο μετημφιησμένοι καὶ μὲ προσωπίδας τὴν πόλιν, φέροντες μικρὰ εἴδωλα εἰς χεῖρας καὶ προβαίνοντες εἰς πλεῖστα ὄργια, ἐγκλήματα καὶ ἀσελγείας καθ᾿ ὁδόν. Ὁ Τιμόθεος ἐπιχειρήσας νὰ ἐμποδίσῃ αὐτούς ἐν μέσῃ ὁδῷ καὶ ἐλέγξῃ τὴν πλάνην των, ὑπέστη σφοδρὸν καὶ ἀνηλεῆ λιθοβολισμόν ἐκ μέρους τοῦ μαινομένου πλήθους, συνεπείᾳ τοῦ ὁποίου κατέπεσεν αἱμόφυρτος ἐπὶ τοῦ ἐδάφους. Οἱ εἰδωλολάτραι τότε μὲ μεγαλυτέραν λύσσαν ἔτυπτον διὰ λίθων καὶ ῥοπάλων τὸν Ἅγιον, τὸν ὀποῖον ἐχλεύαζον καὶ ἔσυρον ἀνὰ τὰς ὁδοὺς τῆς πόλεως. Ὁ Τιμόθεος μετὰ καρτερίας ὑφίστατο τὸ μαρτύριον, εὐχαριστῶν τὸν Κύριον, διότι τὸν ἠξίωσε νὰ προσφέρῃ τὴν ζωήν του ὑπὲρ Ἐκείνου καὶ νὰ γίνῃ πιστὸς «ἄχρι θανάτου».
Ἐν τέλει ἐγκαταλειφθεὶς ἡμιθανής, περσυνελέγῃ μὲ πολλὴν εὐλάβειαν ὑπὸ χριστιανῶν καὶ μετεκομίσθῃ κρύφα πέραν τοῦ λιμένος τῆς πόλεως. Τὸ ἀσθενικὸν σῶμα τοῦ μάρτυρος ἐξαντληθὲν τελείως ἐκ τῶν κακώσεων καὶ τῶν τραυμάτων ὑπέκυψε καὶ ἡ παρθενικὴ ψυχὴ τοῦ ἁγίου τούτου ἀνδρός, ὁ ὁποῖος εἶχε τὸ αὐτό μαρτυρικὸν τέλος μὲ τὸν πρωτομάρτυρα Στέφανον, ἔσπευσεν εἰς συνάντησιν τοῦ ουρανίου αὐτῆς Νυμφίου, τὴν 22αν Ἰανουαρίου τοῦ 97μ.Χ., ἐπὶ τοῦ αὐτοκράτορος Δομετιανοῦ, ἢ κατ᾿ ἄλλην ἐκδοχήν, ἐπὶ Νέρβα, ἀνθυπατεύοντος τῆς Ἀσίας τοῦ Περεγρίνου.
Τὸ ἱερὸν σκῆνος τοῦ Ἁγίου ἐνεταφιάσθη ὑπὸ τῶν χριστιανῶν εἰς τόπον καλούμενον ὑπὸ τῶν Ἐφεσίων πίονα, ἐκεῖθεν δὲ διεκομίσθη τὸ ἱερόν του λείψανον εἰς Κωνσταντινούπολιν, τὸ 356 μ.Χ., ἐπὶ αὐχοκράτορος Κωνσταντίου, υἱοῦ τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου, ἐναποτεθὲν ὑπὸ τὴν ἁγίαν Τράπεζαν τοῦ Ναοῦ τῶν Ἁγ. Ἀποστόλων, ὁμοῦ μετὰ τῶν λειψάνων τῶν Ἀποστόλων Ἀνδρέου καὶ Λουκᾶ, «ἵνα ὥσπερ αὐτοῖς κοινὰ γέγονε πάντα, ὁ τρόπος, ἡ μαθητεία, τὸ κήρυγμα, κοινὸς γένηται καὶ ὁ τάφος, ἐπεὶ κοινὴ τούτων καὶ ἡ ἐκεῖθεν κατάπαυσις», κατὰ τὴν ἔκφρασιν τοῦ Συμεῶνος τοῦ Μεταφραστοῦ.

Ὅταν ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος ἐπανῆλθεν ἐκ τῆς ἐξορίας, ἐπὶ αὐτοκράτορος Τραϊανοῦ, μὲ πολλὴν ὁδύνην ἐπληῥοφορήθη τὸν μαρτυρικὸν θάνατον τοῦ ἠγαπημένου μαθητοῦ του Τιμοθέου καί, ἵνα μὴ παραμείνῃ ἡ Ἐκκλησία ἄνευ Ποιμένος, διεδέχθη τοῦτον εἰς τὸν ἐπισκοπικὸν θρόνον Ἐφέσου, παραμείνας ὡς ἐπίσκοπος αὐτῆς ἀπὸ τοῦ ἔτους 97 μέχρι τοῦ τέλους του (101 μ.Χ.). Κατὰ μίαν παράδοσιν, ὁ Ἀπόστολος Τιμόθεος παρέστη ἐν Γεθσημανῇ κατὰ τὴν κηδείαν τῆς Θεομήτορος ὁμοῦ μετὰ τῶν λοιπῶν Ἀποστόλων.
Πρὸς τὸν Τιμόθεον ὁ Παῦλος ἔγραψε δύο ἐπιστολάς, τὴν πρώτην ἐκ Λαοδικείας καὶ τὴν δευτέραν ἐκ Ῥώμης, παρέχων σημαντικὰς ὑποθῆκας διὰ τὸ ἔργον τοῦ ποιμένος, ἐξ οὖ καὶ Ποιμαντορικαὶ ὠνομάσθησαν. Τὸ ὄνομα τοῦ Τιμοθέου ὡς ἀποστολέως καὶ συγγραφέως ἀναφέρεται μετὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ Παύλου εἰς τὴν ἀρχὴν ἓξ ἐπιστολῶν αὐτοῦ (Β´ Κορινθίους, Φιλιππησίους, Κολασσαεῖς, Α´ Θεσσαλονικεῖς καὶ πρὸς Φιλήμονα).
Τὸν Τιμόθεον ἀποκαλεῖ ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς του ὁ Παῦλος «ἀδελφόν» (Β´ Κορινθ. Α´ 1, Κολασσ. Α´1, Φιλημ. 1) «δοῦλον Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Φιλημ. Α´ 1) «συνεργὸν» αὐτοῦ (Α´ Κορινθ. ΙΣΤ´ 21), «ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ» (Α´ Τιμοθ. ΣΤ´ 11) «γνήσιον τέκνον ἐν πίστει» (Α´ Τιμοθ. Α´ 2) καὶ ἀγαπητὸν τέκνον» (Β´ Τιμοθ. Α´ 2).
Προτρέπει δὲ τοὺς Κορινθίους ὡς ἑξῆς• «Ἐὰν δὲ ἔλθῃ Τιμόθεος, βλέπετε ἵνα ἀφόβως γενήται πρὸς ὑμᾶς• τὸ γὰρ ἔργον Κυρίου ἐργάζεται ὡς καὶ ἐγώ» (Α´ Κορινθ. ΙΣΤ´ 10-11), καὶ ἀλλαχοῦ γράφει: «Ἔπεμψα ὑμῖν Τιμόθεον, ὃς ἐστί τέκνον μου ἀγαπητόν καὶ πιστὸν ἐν Κυρίῳ, ὃς ὑμᾶς ἀναμνήσει τὰς ὁδούς μου τὰς ἐν Χριστῷ» (Α´ Κορινθ. Δ´ 17). Εἰς δὲ τοὺς Φιλιππησίους λέγει: «Ἐλπίζω δὲ ἐν Κυρίῳ Ἰησοῦ Τιμόθεον ταχέως πέμψαι ὑμῖν, ἵνα κἀγὼ εὐψυχῶ, γνοὼς τὰ περί ὑμῶν• οὐδένα γὰρ ἔχω ἰσόψυχον ὅστις γνησίως τὰ περὶ ὑμῶν μεριμνήσει… τὴν δὲ δοκιμὴν αὐτοῦ γιγνώσκετε, ὅτι ὡς πατρὶ τέκνον, σὺν ἐμοὶ ἐδούλευσεν εἰς τὸ Εὐαγγέλιον» (Φιλιπ. Β´ 19-22). Ἀλλὰ καὶ εἰς τοὺς Θεσσαλονικεῖς χαρακτηριστικῶς παρατηρεῖ: «Ἐπέμψαμεν Τιμόθεον τὸν ἀδελφὸν ἡμῶν καὶ διάκονον τοῦ Θεοῦ καὶ συνεργὸν ἡμῶν ἐν τῷ Εὐαγγελίῳ τοῦ Χριστοῦ, εἰς τὸ στηρίξαι ὑμᾶς καὶ παρακαλέσαι ὑμᾶς περὶ τῆς πίστεως ὑμῶν» (Α´ Θεσσαλ. Γ´ 2).
Ἐξ ὅλων τούτων καταφαίνεται ὁποίαν ἐκτίμησιν καὶ ἀγάπην πρὸς τὸν Τιμόθεον εἶχεν ὁ Παῦλος, ἀλλὰ καὶ πόσην ὑπὲρ πάντα πολύτιμον βοήθειαν προσέφερεν οὗτος εἰς τὸν μέγαν Ἀπόστολον τῶν ἐθνῶν καὶ εἰς τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου.
Ὅθεν ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος συμπεραίνει, ὅτι οὐκ ἦν οὕτω ζηλωτὸς ὁ Τιμόθεος, εἰ Παύλου τέκνον ἦν φύσει, ὥς ἐστι θαυμαστὸς νῦν, ὅτι κατὰ σάρκα μηδὲν αὐτῷ προσήκων, διὰ τῆς κατὰ τὴν εὐλάβειαν συγγενείας εἰς τὴν υἱοθεσίαν εἰσήγαγεν ἑαυτὸν τὴν ἐκείνου μετὰ ἀκριβείας τοὺς χαρακτῆρας τῆς ἐκείνου φιλοσοφίας διασώζων ἐν ἅπασι» (Migne E π. Τόμ. 49, σελ.20).
Ὁ Τιμόθεος εἶναι μία ἐκ τῶν σπουδαιοτέρων προσωπικοτήτων τῆς Καινῆς Διαθήκης, διεδραμάτισε δὲ μεγάλον ρόλον εἰς τὴν διάδοσιν τοῦ Χριστιανισμοῦ κατὰ τὸν α´ αἰῶνα. Πράγματι ὑπῆρξε μία τῶν ἐκλεκτοτέρων καὶ συμπαθεστέρων φυσιογνωμιῶν, ἐξ ὅσων ἐγνώρισεν ὁ χριστιανικὸς κόσμος κατὰ τοὺς ἀποστολικοὺς χρόνους.
Ὁ Τιμόθεος δὲν ἦτο μόνον ἀπαράμιλλος συνέκδημος καὶ συνεργὸς τοῦ Παύλου. Ὁ ἔνθεος ζῆλος του καὶ ὁ πλοῦτος τῶν ἀρετῶν του, ἡ σύνεσις, ἡ παρουσία καὶ τὸ θάρρος του, ἡ παρθενικὴ ἁγνότης καὶ ἡ ἀσκητικότης τοῦ βίου του, τὸν ἀνέδειξαν πρῶτον Ἐπίσκοπον μιᾶς τῶν ἑπτὰ Ἐκκλησιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ἡ ὁποία ἔμελλε νὰ ἐξελιχθῇ εἰς μέγα ἐκκλησιαστικόν κέντρον τῆς κατὰ Ἀνατολὰς χριστιανικῆς Ἐκκλησίας, ὑπέροχον Ποιμένα καὶ δεξιὸν Κυβερνήτην τοῦ σκάφους τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ καὶ ἄριστον πρότυπον καὶ ὑπογραμμὸν ὄχι μόνον παντὸς κληρικοῦ, ἀλλὰ καὶ τῶν πιστῶν ἐν γένει. Ὁ Ἀπόστολος καὶ Ἱεράρχης Τιμόθεος ἀνεδείχθη διὰ τοῦ μαρτυρίου του καὶ θαυματουργὸς Ἱερομάρτυς, τοσαύτης δὲ χάριτος ἀπήλαυεν, ὥστε καὶ ἐν ζωῇ καὶ μετὰ θάνατον πλεῖστα ἐτέλει θαύματα, «τὰ δὲ ὀστᾶ καὶ τὰ λείψανα αὺτοῦ δαίμονας ἀπήλαυνεν» (Ἱ. Χρυσοστ. ἐν Migne, 49, 18-19). Ὁ Συμεὼν ὁ Μεταφραστὴς τὸν ἀποκαλεῖ «χορηγὸν θαυμάτων, χαρίτων ταμίαν, θησαυρὸν ἀκένωτον, πλοῦτον μή δαπανώμενον».
Πηγή: Ἀκολουθία καὶ Βίος τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Τιμοθέου ἐκ τῶν Ο´, ὑπὸ Ἀρχιμ. Τιμοθέου Ματθαιάκη, Ἀθῆναι 1951.

[ΦΩΤΗΣ]

Αποτομή της Κεφαλής του Τιμίου Προφήτου, Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου

Η Εκκλησία την 29η Αυγούστου εορτάζει την αποτομή της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου, γιατί, παρόλο που ως γεγονός το μαρτύριο του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή -όπως και κάθε Μάρτυρα- είναι αιτία πόνου και δακρύων, αυτό είναι μυστήριο που τελειοποιεί τον άνθρωπο και τον εισάγει δοξασμένο μέσα στην βασιλεία του εν Τριάδι Θεού.
Ο Τίμιος Πρόδρομος, λοιπόν, είναι ο υιός του Προφήτη και Αρχιερέα Ζαχαρία και της Αγίας Ελισάβετ. Προέρχεται από τη φυλή του αρχιερέα Ααρών και από την πατριά του Δαυίδ. Ακόμη, μέσα από το λεγόμενο πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου του Αδελφοθέου μαθαίνουμε ότι ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής είναι συγγενής με τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, αφού η Υπεραγία Θεοτόκος και η μητέρα του Ελισάβετ είναι εξαδέλφες.
Η Αγία Ελισάβετ, λοιπόν, για χρόνια πολλά δεν μπορούσε να τεκτοποιήσει, γιατί ήταν στείρα. Η Χάρη του Θεού, όμως, την αξίωσε, αν και σε βαθύ γήρας, να συλλάβει και να γεννήσει τον Άγιο Ιωάννη. Σύμφωνα με την διήγηση της Καινής Διαθήκης (Λουκά 1, 5-25 και 57-80) κατά την ημέρα της εορτής του Εξιλασμού ο Προφήτης Ζαχαρίας, που ήταν ο εφημερεύων Αρχιερέας, εισήλθε στο Ναό με σκοπό να προσφέρει θυμίαμα. Εκεί εμφανίσθηκε, στα δεξιά του θυσιαστηρίου, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Ο Αρχάγγελος διεμήνυσε στο Ζαχαρία ότι ο Θεός εισήκουσε τις προσευχές του και η γυναίκα του θα γεννήσει υιό και μάλιστα θα πρέπει να του δοθεί το όνομα Ιωάννης, που σημαίνει δώρο Θεού. Στο άκουσμα αυτό ο Ζαχαρίας δεν πείστηκε, λόγω του προχωρημένου της ηλικίας τους. Τότε, για να τον βεβαιώσει ο Αρχάγγελος πως όντως είναι θέλημα Θεού να γεννηθεί ο Πρόδρομος του πήρε τη φωνή, ωσότου πραγματοποιήθηκαν οι υποσχέσεις του Κυρίου.
Πολυ νωρίς ο Άγιος Ιωάννης κατέφυγε στην έρημο, για να αγωνιστεί πνευματικά, όπου ζούσε υπό τους όρους της χρείας και όχι της πλεονεξίας. Για ενδυμασία του είχε ένα χιτώνα από τρίχες καμήλας, ενώ τρεφόταν με ακρίδες (βλαστάρια) και άγριο μέλι δέντρων. Ο Πρόδρομος, «ως λύχνος καιόμενος και φαίνων», έδειχνε σε όλους τους προσερχομένους την οδό της μετανοίας και κήρυττε ότι η βασιλεία του Θεού πλησιάζει, δίνοντας έτσι και πάλι ελπίδα στους ανθρώπους. Επιτέλους, μετά από πάρα πολλά χρόνια ακουγόταν λόγος αληθινά προφητικός.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής είναι ο τελευταίος θεοφόρος άνδρας που όχι μόνο αναγγέλει την έλευση του Ιησού Χριστού, αλλά συγχρόνως συμμετέχει σε αυτή ως ο Πρόδρομος του Κυρίου. Είναι Προφήτης εξ άκρας συλλήψεως, αφού μόλις έξι μηνών σκίρτησε από αγαλλίαση στην κοιλιά της μητέρας του Ελισάβετ όταν αυτή συνάντησε την Παναγία. «Είναι ο μείζων εν γεννητοίς γυναικών», σύμφωνα με την μαρτυρία του ίδιου του Κυρίου (Ματθ. 11, 11.). Ο προηγούμενος γνήσιος Προφήτης, ο Μαλαχίας, έζησε πεντακόσια περίπου έτη πριν από τον Ιωάννη και μάλιστα προείπε για τον Πρόδρομο ότι: «Ως γέγραπται εν ταις προφήταις, ιδού εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου προ προσώπου σου, ος κατασκευάσει την οδόν σου έμπροσθεν σου» (Μαλ.3,1). Παρομοίως προανάγγειλε το προδρομικό του έργο στον κόσμο και ο Προφήτης Ησαΐας: «φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου, ευθείας ποιείτε τας τρίβους αυτού» (Ησ. 40,3). Αυτός ο αυτήκοος και αυτόποτης μάρτυρας του Κυρίου και σεβασμιώτερος των Προφητών, κατά την στιγμή της Βαπτίσεως του Κυρίου είδε το Πνεύμα το Άγιο «εν είδει περιστεράς» και άκουσε τη φωνή του Θεού Πατέρα.
Έως τότε, ο Άγιος Ιωάννης κήρυσσε «βάπτισμα μετανοίας εις άφεσιν αμαρτιών», προετοιμάζοντας έτσι την οδό του Κυρίου, αφού μετά την πτώση του ανθρώπου δεν είναι εύκολο κανείς να δεχθεί «το μόνον καινόν υπό τον ήλιον». Οι άνθρωποι έπρεπε να καλλιεργηθούν, για να αλλάξει η νοοτροπία τους και να ανοίξουν οι καρδιές τους, προκειμένου να υποδεχτούν το κατεξοχήν νέο στη ζωή τους, τον Κύριο της Δόξας. Ωστόσο, δεν ήσαν όλοι καλοπροαίρετοι. Μερικοί από αυτούς προσέρχονταν κοντά του με πονηρό σκοπό. Ο Τίμιος Πρόδρομος, όμως, ήταν ακριβής και δίκαιος. Δεν κολάκευε κανένα. Όπου έπρεπε αποδεικνυόταν ελεγκτικός. Γι’ αυτό, λοιπόν, αποκαλούσε τους Φαρισαίους «γενεά εχιδνών» και ταυτόχρονα τους προέτρεπε να αλλάξουν συμπεριφορά, γιατί δεν σώζεται κανείς μόνο και μόνο επειδή είναι απόγονος του Αβραάμ.
Η στάση του, όμως, δεν άρεσε στους Γραμματείς και Φαρισαίους, και κυριώς ενοχλούσε αφάνταστα την Ηριωδιάδα. Ο Τίμιος Πρόδρομος έλεγχε δημοσίως τον Ηρώδη Αντύπα, για τη σχέση του με την Ηρωδιάδα, σύζυγο του Φιλίππου, τού αδελφού του. Η Ηρωδιάδα, λοιπόν γι’ αυτό την κατάλληλη στιγμή έπεισε τον Ηρώδη να συλλάβει τον Άγιο Ιωάννη, με αφορμή την δημόσια προσβολή του, και να τον φυλακίσει στα υπόγεια των ανακτόρων. Ωστόσο ο Ηρώδης κατέβαινε πότε-πότε και άκουγε «ηδέως» τον Ιωάννη, αλλα η Ηρωδιάδα το μόνο που είχε κατά νου ήταν την εξόντωση του Προφήτη.
Πράγματι, κατά την ημέρα της εορτής των γενεθλίων του Ηρώδη, όπου στα ανάκτορα βρίσκονταν πολλοί επίσημοι, η Ηρωδιάδα εκμεταλλέυτηκε τη συγκυρία. Χρησιμοποίησε για δόλωμα την κόρη της Σαλώμη, με την οποία συμφώνησαν να χορέψει για τον Ηρώδη. Η κακία, λοιπόν, η σαρκολατρεία και η μέθη οδήγησαν στο μαρτύριο τον Άγιο Ιωάννη, τον Πρόδρομο και Βαπτιστή του Κυρίου μας. Για το λόγο αυτό, η Εκκλησία όρισε απόλυτη νηστεία κατά την ημέρα αυτή, προκειμένου να μάθουμε ότι οι κακίες και η μέθη επιφέρουν πολύ μεγάλες τραγωδίες και προξενούν θλίψη, πόνο και δυστυχία. Ας μιμηθούμε καλώς, λοιπόν, τον μεγάλο νηστευτή της Εκκλησίας. Ας τον παρακαλέσουμε να μας οδηγήσει στο μυστήριο της μετανοίας και του σταυρού, γιατί διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να δούμε το πρόσωπο του Θεού ως χαρά, αγαλλίαση και μακαριότητα.
Παναγιώτης Θεοδώρου, Θεολόγος – Εκκλησία Κύπρου
http://aktines.blogspot.com/2011/08/blog-post_3577.html

[ΦΩΤΗΣ]

ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΝΔΙΚΤΟΥ.

Την 1ην Σεπτεμβρίου η εκκλησία μας εορτάζει την αρχή της Ινδίκτου,
δηλαδή την αρχή του νέου έτους.Πήρε την ονομασία αυτή από την λα-
τινική λέξη Indicto που σημαίνει ορισμός.Και πράγματι οι Ρωμαίοι είχαν
ορίσει την 1ην Σεπτεμβρίου ως αρχή της δεκαπενταετούς περιόδου όπου
είχε προκαθοριστεί ο φόρος επί της παραγωγής.Μετά το πέρας αυτής της
περιόδου γινόνταν αναθεώρηση των φόρων.Έτσι λοιπόν προσέλαβε και η εκκλησία την 1ην Σεπτεμβρίου ως αρχή του Εκκλησιαστικού έτους.Κα-
τά δε τους Βυζαντινούς χρόνους εορτάζετο μεγαλοπρεπώς το ξεκίνημα
της νέας χρονιάς.
Η εκκλησία μας όμως ήρθε να συνδέσει την αρχή του νέου έτους και με
ένα ακόμη πολύ σημαντικό γεγονός.Κατά την ημέρα αυτή ο Κύριος μας
Ιησούς Χριστός πήγε στην Συναγωγή των Ιουδαίων.Εκεί του έδωσαν το βιβλίο του προφήτη Ησαία και Εκείνος αφού το ξετύλιξε,βρήκε το μέρος
εκείνο όπου ήταν γραμμένο ότι:[Πνεύμα Κυρίου μένει και επαναπαύεται σε μένα το Μεσσία,για να συνεργάζεται μαζί μου στο σωτηριώδες έργο μου.Και μένει το Πνεύμα τούτο σε εμένα,γιατί ο Κύριος με έχρισε ως ά-
νθρωπο και με απέστειλε να κηρύξω το ευαγγέλιο της σωτηρίας σε εκεί-
νους που στερούνται τη χάρη του Θεού και είναι πνευματικώς πτωχοί και σε άθλια κατάσταση.Ακόμη με έστειλε να ιατρεύσω εκείνους των ο-
ποίων η καρδιά έχει συντριβεί από το βάρος της αμαρτίας.Με έστειλε να
κηρύξω άφεση και ελευθερία στους δούλους και αιχμαλώτους της αμα-
ρτίας και να χαρίσω ανάβλεψη σε εκείνους που έχουν τυφλωμένο νου από το σκοτισμό των παθών.Με έστειλε να κηρύξω και να αναγγείλω την
έναρξη της νέας περιόδου,η οποία είναι αρεστή στο Θεό και επιθυμητή στους ανθρώπους,διότι κατά αυτήν πραγματοποιείται από εμέ τον Μεσ-
σία η περί της σωτηρίας των ανθρώπων βουλή του Θεό].
Τελειώνοντας ο Κύριος την ανάγνωση τύλιξε το βιβλίο και αφού το πα-
ρέδωσε είπε:[Σήμερα πραγματοποιήθηκε και επαληθεύτικε η προφητεία
αυτή στα αυτιά σας].Και είναι αυτή η στιγμή πολύ σημαντική αφού ο Ιη-
σούς Χριστός παρουσιάζεται στους ανθρώπους.Τους λέει Ποιος είναι
και ποιος ο σκοπός του.Συνδέεται λοιπόν η έναρξη του νέου εκκλησιά-
στικού έτους με το γεγονός της αποκαλύψεως του Χριστού στους Ιου-
δαίους.Μιάς αποκαλύψεως που έρχεται να μας δείξει την αγάπη του Θε-
ού προς τον άνθρωπο.Έρχεται ως ιατρός ο Χριστός να μας γιατρέψει από
την αμαρτία και τα πάθη μας και εμείς καλούμαστε να ανοίξουμε τις κα-
ρδιές μας για να ακούσουμε το Θείο Λόγο και να Τον υποδεχτούμε κά-
νοντας μία νέα αρχή στη ζωή μας.

[ΦΩΤΗΣ]

Β' Κυριακή των Νηστειών Αγίου Γρηγορίου Παλαμά

Ο θείος αυτός πατέρας, καταγόταν από την Ασία και ανετράφη από παιδί στην βασιλική αυλή της Κωνσταντινούπολης. Τελείωσε τις σπουδές του στη φιλοσοφία, ρητορική και φυσική. Στη λογική, κατά την αποφοιτήριο διάλεξή του ενώπιον του αυτοκράτορα και των αξιωματούχων, ο πρύτανης του πανεπιστημίου ανεφώνησε με θαυμασμό ότι αν ήταν παρών και ο ίδιος Aριστοτέλης θα τον επαινούσε.
Μετά τις σπουδές του όμως, απέρριψε τη προσφορά υψηλών αξιωμάτων του αυτοκράτορα, εγκατέλειψε τα βασίλεια και από είκοσι χρονών ασκήτευσε στο Άγιον Όρος.
Πρώτα στην Λαύρα του Βατοπεδίου κατόπιν στη Λαύρα του Αθανασίου καθώς και στην ερημική τοποθεσία Γλωσσία, σημερινή Προβάτα. Αναχώρησε από το Όρος για τα Ιεροσόλυμα, αλλά στην Θεσσαλονίκη είδε σε όραμα τον Άγιο Δημήτριο που του απαίτησε να μείνει και να μονάσει εκεί κοντά. Μόνασε τότε στη Βέροια και τριάντα χρονών έγινε ιερέας.
Εκεί πλήθη μοναχών και λαϊκών προσέτρεχαν να τον συμβουλευθούν. Μετά πέντε χρόνια και λόγω εισβολής των Σέρβων επέστρεψε στον Άθωνα σε κοντινό κελί της Μεγίστης Λαύρας, όπου έφθασε σε μεγάλα ύψη φωτισμού και εκεί σε όραμα έλαβε εντολή να ασχοληθεί με δογματικά θέματα.
Κατόπιν λόγω της φήμης του αναγκάσθηκε να γίνει ηγούμενος για ένα χρόνο στη μονή Εσφιγμένου. Αργότερα έγινε και αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης για δώδεκα χρόνια, αλλά μόνο στα μισά παρέμεινε λόγω περιπετειών, από τη δράση του, μέχρι και φυλακής.

Παραστάθηκε στις συγκροτηθείσες συνόδους του 1341 και 1347 και πολέμησε τις κακοδοξίες των δυτικόφρονων Βαρλαάμ και Ακινδύνου.
Έγραψε πολλά θεολογικά συγγράμματα ιδιαίτερα δογματικά για να καταπολεμήσει τους αιρετικούς, όπως περί του Αγίου Πνεύματος, καθώς και επιστολές στους αντιησυχαστές, επίσης διάφορα ομολογιακά κείμενα. Είναι ο θεολόγος της χάριτος, του ακτίστου φωτός.

Μετά στασιμότητα πολλών αιώνων ο Γρηγόριος πέτυχε να ανανεώσει την θεολογική ορολογία και να δώσει νέες κατευθύνσεις στη θεολογική σκέψη. Ξεκίνησε από προσωπικές εμπειρίες και απέδειξε ότι το έργο της θεολογίας είναι ασύγκριτα ανώτερο από της φιλοσοφίας και επιστήμης.
Αξιολογεί την έξω σοφία ως περιορισμένη, αναφέροντας δύο γνώσεις, την θεία και την ανθρώπινη και δύο Θεϊκά δώρα, τα φυσικά για όλους και τα υπερφυσικά ή πνευματικά που δίδονται όποτε θέλει ο Θεός και μόνο στους καθαρούς και αγίους, στους τελείους. Η θεολογία ολοκληρώνεται δια της θεοπτίας.
Οι αντίπαλοι του Παλαμά πίστευαν στο χωρίο του Ιωάννου ότι «τον Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε» και κατηγορούσαν τους μοναχούς που είχαν θεοπτία, ως ομφαλοσκόπους. Ο Γρηγόριος αντέτεινε ότι ο Κύριος είπε: «οι καθαροί στην καρδία τον Θεόν όψονται» (Ματθ. 5,8). Θεμελιώδης προσφορά του Γρηγορίου στην θεολογία είναι η διάκριση στην ουσία και ενέργεια του Θεού.
Η ύπαρξη του Θεού συνίσταται σε δύο. Στην ουσία Του, η οποία είναι άκτιστη, ακατάληπτη και αυθύπαρκτη και ονομάζεται κυριολεκτικά θεότης (εδώ αναφέρεται το ουδείς εώρακε) και στις ενέργειές Του, οι λεγόμενες ιδιότητες ή προσόντα που είναι μεν άκτιστες, αλλά καταληπτές. Άλλο λοιπόν η θεότης και άλλο η βασιλεία, η αγιότης κ.λ.π.
Ο άνθρωπος είναι μίγμα δύο διαφόρων κόσμων και συγκεφαλαιώνει όλη την κτίση. Ακολουθώντας την Πατερική γραμμή σε σύγκριση με τη πλατωνική και βαρλααμική ανθρωπολογία, θεωρεί ότι το σώμα του ανθρώπου δεν είναι πονηρό, αλλά αποτελεί κατοικία του νου, αφού μάλιστα καθίσταται και του Θεού κατοικία, έτσι μαζί με τη ψυχή καθιστά τον άνθρωπο ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο. Η αναγέννηση του ανθρώπου γίνεται με το βάπτισμα και η ανακαίνιση με την θεία Ευχαριστία. Είναι τα δύο θεμελιώδη μυστήρια, της θείας οικονομίας.
Το ουσιωδέστερο στοιχείο της διδασκαλίας του αγίου Γρηγορίου Παλαμά συνίσταται στην ανύψωση του ανθρώπου υπεράνω αυτού του κόσμου. Η εμπειρία της θεώσεως είναι δυνατή από εδώ με την παράδοξο σύνδεση του ιστορικού με του υπεριστορικού. Το φως που είδαν οι μαθητές του Χριστού στο Θαβώρ, το φως που βλέπουν οι καθαροί ησυχαστές σήμερα και η υπόστασις των αγαθών του μέλλοντος αιώνος αποτελούν τις τρείς φάσεις ενός και του αυτού πνευματικού γεγονότος, σε μια υπερχρόνια πραγματικότητα.
Προβάλλει λοιπόν η Εκκλησία την μνήμη του στη δεύτερη Κυριακή, ως συνέχεια, τρόπον τινά και επέκταση της πρώτης Κυριακής, της Ορθοδοξίας. Η μνήμη του αγίου Γρηγορίου Παλαμά είναι ένα είδος δευτέρας «Κυριακής της Ορθοδοξίας»
Κοιμήθηκε σε ηλικία 63 χρονών στις 14 Νοεμβρίου από ασθένεια και αγιοποιήθηκε σύντομα. Το ιερό του λείψανο σώζεται σήμερα στη μητρόπολη της Θεσσαλονίκης.

[ΦΩΤΗΣ]

Γ' Κυριακή των Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως)

Η τρίτη Κυριακή των Νηστειών ονομάζεται «Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης». Μετά από τη μεγάλη Δοξολογία στον όρθρο, ο Σταυρός μεταφέρεται σε μια σεμνή πομπή στο κέντρο του ναού και παραμένει εκεί όλη την υπόλοιπη εβδομάδα, οπότε στο τέλος κάθε ακολουθίας γίνεται προσκύνηση του Σταυρού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το θέμα του Σταυρού, που κυριαρχεί στην υμνολογία αυτής της Κυριακής, παρουσιάζεται όχι μέσα στα πλαίσια του πόνου, αλλά της νίκης και της χαράς.

Βρισκόμαστε στη μέση της Μεγάλης Σαρακοστής. Από τη μια πλευρά η φυσική και πνευματική προσπάθεια, αν είναι συστηματική και συνεχής, αρχίζει να μας γίνεται αισθητή, το φόρτωμα να γίνεται πιο βαρύ, η κόπωση πιο φανερή. Έχουμε ανάγκη από βοήθεια και ενθάρρυνση. Από την άλλη πλευρά, αφού αντέξουμε αυτή τη κόπωση και έχουμε αναρριχηθεί στο βουνό μέχρι αυτό το σημείο, αρχίζουμε να βλέπουμε το τέλος της πορείας μας και η ακτινοβολία του Πάσχα γίνεται πιο έντονη.
Η Σαρακοστή είναι η σταύρωση του εαυτού μας, είναι η εμπειρία - περιορισμένη βέβαια - που αποκομίζουμε από την εντολή του Χριστού που ακούγεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα αυτής της Κυριακής: «όποιος θέλει να με ακολουθεί, ας απαρνηθεί τον εαυτό του ας σηκώσει το σταυρό του, και έτσι ας με ακολουθεί» (Μαρκ.8,34).
Αλλά δεν μπορούμε να σηκώσουμε το σταυρό μας και ν' ακολουθήσουμε το Χριστό αν δεν ατενίζουμε το Σταυρό που Εκείνος σήκωσε για να μας σώσει. Ο δικός Του Σταυρός είναι εκείνος που δίνει νόημα αλλά και δύναμη στους άλλους. Αυτό μας εξηγεί το συναξάρι της Κυριακής:
Στη διάρκεια της νηστείας των σαράντα ημερών, κατά κάποιο τρόπο, και μείς σταυρωνόμαστε, νεκρωνόμαστε από τα πάθη, έχουμε την πίκρα της ακηδίας και της πτώσης, γι' αυτό υψώνεται ο τίμιος και ζωοποιός Σταυρός, για αναψυχή και υποστήριξή μας. Μας θυμίζει τα πάθη του Κυρίου και μας παρηγορεί.. Είμαστε σαν τους οδοιπόρους σε δύσκολο και μακρινό δρόμο που, κατάκοποι, κάθονται για λίγο να αναπαυθούν. Με το ζωοποιό Σταυρό γλυκαίνει την πίκρα που νοιώθουμε από τη νηστεία, μας ενισχύει στη πορεία μας στην έρημο εωσότου φθάσουμε στην πνευματική Ιερουσαλήμ με την ανάστασή Του.. Επειδή ο Σταυρός λέγεται Ξύλο Ζωής και είναι εκείνο το ξύλο που φυτεύτηκε στον Παράδεισο, γι' αυτό και οι θείοι Πατέρες τοποθέτησαν τούτο στο μέσο της Σαρακοστής, για να μας θυμίζει του Αδάμ την ευδαιμονία και την πτώση του από αυτή, να μας θυμίζει ακόμα ότι με τη συμμετοχή μας στο παρόν Ξύλο δεν πεθαίνουμε πια αλλά ζωογονούμαστε».

[ΦΩΤΗΣ]

Δ' Κυριακή των Νηστειών Ιωάννου Κλίμακος

Ο άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στην Παλαιστίνη γύρω στα 523. Μόνασε από νεαρή ηλικία (16 ετών). Παρακολούθησε ανώτερο κύκλο μορφώσεως. Στην ζωή της ερήμου Σινά αξιοποίησε την σοφία του και ανέβηκε σε υψηλές κορυφές αγιότητας. Είχε και το χάρισμα της θαυματουργίας. Σε μεγάλη ηλικία έγινε ηγούμενος της μονής του Σινά.
Συνέγραψε τριάντα λόγους περί αρετής, όπου ο καθένας λόγος περιλαμβάνει και μια αρετή, ξεκινώντας από τις πιο πρακτικές και ανεβαίνοντας σαν σκαλοπάτια κατέληξε στις θεωρητικά υψηλές. Στη πνευματική ζωή έχουμε βαθμίδες χαμηλές και υψηλές, καταστάσεις κατώτερες και ανώτερες. Γι' αυτό και το σύγγραμμα ονομάζεται Κλίμακα των αρετών.

Στο έργο του αυτό ο συγγραφέας παρουσιάζει συστηματικά τις ιδέες του για την κοινοβιακή κυρίως, αλλά και για την ερημιτική ζωή, ταξινομώντας αυτές κατά τρόπο που δείχνει πορεία προς την ηθική τελείωση. Είναι γραμμένο σε κομψή ελληνική γλώσσα, καλοδουλεμένη με χάρη και μελωδικότητα. Έχει διαύγεια, γλαφυρότητα, παραστατικότητα και παρουσιάζει πλούτο εκφράσεως, καλαισθησία και ευγένεια. Στη διακόσμηση του λόγου με εικόνες και παρομοιώσεις ο ιερός συγγραφέας είναι απαράμιλλος. Πάσης φύσεως σχήματα λόγου αναδύονται καθώς και ωραίες και επιτυχημένες προσωποποιήσεις.

Οι διδασκαλίες του είναι ολοκάθαρα νάματα που προέρχονται από αγιασμένη πηγή. Είναι ένα θεόπνευστο κείμενο. Οι σύγχρονοι ψυχολόγοι θαυμάζουν τον συγγραφέα της Κλίμακας για την βαθύτητα των ψυχολογικών του γνώσεων και παρατηρήσεων, και διαπιστώνουν ότι τα τελευταία αξιόλογα πορίσματα της ψυχολογίας του Βάθους ήταν γνωστά στους Πατέρες της ερήμου.

Ο Άγιος Ιωάννης κοιμήθηκε στις 30 Μαρτίου το 603, σε ηλικία ογδόντα ετών. Από την αρχή της Σαρακοστής το σύγγραμμά του διαβάζεται σε όλα τα ορθόδοξα μοναστήρια.
Επειδή είναι παγκόσμιο κειμήλιο αναλύσεως όλων των παθών και των αρετών, η Εκκλησία τιμά ιδιαίτερα σε αυτή τη πνευματική περίοδο τον συγγραφέα άγιο Ιωάννη της Κλίμακας και το προτείνει για ανάγνωσμα.

[ΦΩΤΗΣ]

Η ΑΓΙΑ ΑΓΑΘΗ

1. Η καταγωγή και τα χαρίσματα της
Η αγία Αγάθη, η ένδοξη μάρτυρας του Χριστού, ήταν από τη Κατάνη της Σικελίας. Φημιζόταν δε για την ομορφιά της και το ψυχικό της πλούτο. Εκείνα τα χρόνια βασίλευε ο ασεβέστατος αυτοκράτορας του Ρωμαϊκού κράτους Δέκιος, που θανάτωσε το Φίλιππο, τον προκάτοχο του, για να πάρει το θρόνο. Θέλοντας δε ο αξιόκριτος να αποδείξει οτι δεν σκότωσε το Φίλιππο επειδή ήθελε να βασιλεύσει, τον κατηγόρησε οτι πίστευε στο Χριστό, και έτσι κίνησε μεγάλο διωγμό εναντίον των χριστιανών και έστειλε σ' όλες τις πόλεις και χώρες άρχοντες και ηγέμονες προστάζοντας τους να ερευνούν καλά και να κάνουν το κάθε τι για να αφανίσουν εντελώς τ' όνομα του Χριστού.
Μεταξύ δε των άλλων επάρχων που έστειλε, ήταν και κάποιος σκληρός κι απάνθρωπος, ο Κυντιανός, που ορίστηκε ηγέμονας σ' όλη τη Σικελία. Ανάμεσα στις άλλες αισχρουργίες είχε κι αυτά τα τρία ελαττώματα: πρώτο ανήλθε εκεί στο αξίωμα με κακές πράξεις, δεύτερο ήταν βυθισμένος στο βόρβορο της σάρκας και τρίτο ήταν υπερβολικά φιλάργυρος.
Την εποχή λοιπόν εκείνη βρισκόταν στη Κατάνη η τόσο ωραία κοπέλα, η Αγάθη, παρθένα 15 χρονών, στολισμένη στη ψυχή και στο σώμα με διάφορες αρετές και καλές πράξεις, αγαθή στη γνώμη και στην καρδιά, όπως και η επονυμία της. Το όνομα των γονέων της δεν βρίσκετε γραμμένο στις γραφές, γιατί πέθαναν στην ασέβεια• αυτή όμως η κοπέλλα διδάκτηκε το λόγο του Θεού και σεβώταν τον Εσταυρωμένο Χριστό και τον αγαπούσε με όλη τη δύναμη της ψυχής της, σύμφωνα με την θεία εντολή που λέει: " Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της διανοίας σου, και εξ όλης της ψυχής σου".
Είχε δε τρία χαρίσματα επι πλέον από τις άλλες παρθένες: πρώτο, καταγόταν από τους ευγενέστερους άρχοντες, δεύτερο ήταν η πιό όμορφη απ' όλα τα κορίτσια εκείνης της πόλης και αφιέρωσε στο Θεό την παρθενία της, που αποφάσισε να φυλάξει άφθορο• και τρίτο, ήταν πολύ πλούσια και είχε ακίνητη και κινητή περιουσία που τη διαμοίρασε η ίδια στους φτωχούς με πολλή ευσπλαχνία.
Όταν λοιπόν άκουσε ο Κυντιανός την καλή φήμη και τις αρετές και αγαθές πράξεις της Αγάθης, έβαλε στην καρδιά του πονηρά, και σκεφτόταν με τον εαυτό του τα εξής: " Εάν καταφέρω και φέρω την Αγάθη στο θέλημα μου να την πάρω γυναίκα μου, κερδίζω τρία πράγματα• πρώτον μεν ικανοποιώ τη σαρκική μου επιθυμία, απολαμβάνοντας αυτή την ομορφιά και ωραιότητα, δεύτερο θα μετέχω της ευγένειας του αίματος της, όταν την κάνω γυναίκα μου, αφού τώρα είμαι απλοϊκός και χωρικός άνθρωπος και τρίτο παίρνω όλο τον πλούτο της στα χέρια μου και γίνομαι ο πιό πλούσιος απ' όλους.

2. Αντιμετώπιση με τον τύραννο
Αυτά μελετώντας στην καρδιά του ο τύραννος πρόσταξε να τη φέρουν μπροστά του και βλέποντας πόσο ωραία ήταν, στεκόταν πολλή ώρα άφωνος σαν εκστατικός, θαυμάζοντας τέτοιο κάλλος. Έπειτα την κολάκευσε με υποσχέσεις για να συμφωνήσει με τη γνώμη του, υποσχώμενος σ' αυτή πολλές τιμές, μεγαλεία και αξιώματα. Αλλά η σοφή και τόσο καλή κόρη δεν έλαβε καθόλου υπ' όψη τις φλυαρίες του, αλλά του έδωσε τέτοια απάντηση με γνωστικούς λόγους ώστε τον έκανε να καταλάβη αμέσως από την αρχή το αμετάθετο της καρδίας της.
Βλέποντας λοιπόν ο Κυντιανός οτι δεν μπορούσε να πετύχει τίποτα με τις κολακείες και υποσχέσεις του, προσκάλεσε κάποια κακή και άσεμνη γυναίκα, που λεγόταν Φροντισία. Αυτή είχε εννιά κόρες, που ακολουθούσαν όλες την άσωτη ζωή της μητέρας τους, κυλιόμενες στο βόρβορο της σαρκικής αμαρτίας.
Λέει δε προς αυτές ο κακούργος:
" Πάρτε το κορίτσι αυτό στο σπίτι σας και κάνετε τα πάντα για να το φέρετε με τα νερά σας, και αν συγκατατεθεί στη σαρκική πράξη να κάμει το θέλημα μου, θα σας χαρίσω όσα θα χρειασθούν ώστε να ξεφύγετε από το καταφρονεμένο επάγγελμα σας".
Πήραν εκείνες οι ξεδιάντροπες γυναίκες, την αθώα Αγάθη στο σπίτι τους και την βασάνιζαν για ένα ολόκληρο μήνα συνέχεια, υποσχόμενες σ' αυτή μεγάλες δωρεές και χαρίσματα. Πολλές φορές τη φοβέριζαν, απειλώντας την με διάφορες τιμωρίες. Της έδιναν λίγο φαγητό και λίγο νερό, και δεν την άφηναν να ξεκουραστεί παρά μόνο για λίγο. Το περισσότερο διάστημα της νύκτας την ανάγκαζαν να μένει ξάγρυπνη, λέγοντας σ' αυτήν όσα μπορούσαν για να την παρακινήσουν στη σαρκική απόλαυση και κοσμική ματαιότητα που δεν αρμόζει να γράψουμε.
Η δε Αγία έλεγε σ' εκείνες τα παρακάτω:
" Ο νους μου είναι θεμελιωμένος και στερεωμένος στο Δεσπότη μου Ιησού Χριστό, τον ακρογωνιαίο λίθο, τα δε λόγια σας είναι άνεμος• οι υποσχέσεις και απειλές σας ποτάμια, που μπορούν μεν να κτυπήσουν το στερεώτατο πύργο του νου μου, δεν θα μπορέσουν όμως εντελώς να τον διασείσουν. Όσο δε τον πολεμήσετε δυνατότερα τόσο θα τον βρίσκετε στερεώτερον στην αγάπη του κτίστη μου".
Αυτά έλεγε η Αγία κλαίοντας και παρακαλώντας το Θεό να της δώση χάρη, για να έλθη στη δόξα του μαρτυρίου το γρηγορότερο.
Μετά από 30 μέρες, αφού είδε η Φρόντισσα οτι όσο νουθετούσε την Αγία τόσο την έβρισκε στερεώτερη και αμετάτρεπτη, πήγε στον ηγέμονα και του λέει•
" Αλήθεια, πιό εύκολα μπορεί κανείς να μαλάξει το σίδερο και τους σκληρούς λίθους να τους κάμει πιό μαλακούς απ' το νερό, παρά ν' αλλάξει την καρδιά αυτής της κόρης από τη γνώμη της. Περισσότερο από τριάντα ημέρες την δίδασκα με τις κόρες μου και της λέγαμε ερωτικά και άσεμνα λόγια, της δίναμε τις υποσχέσεις σου, τη φοβερίζαμε με σκληρές τιμωρίες και πικρότατο θάνατο• αλλά μάταια κοπιάσαμε, γιατί νικηθήκαμε μάλλον παρά να νικήσουμε. Λοιπόν, κάνε οτι θέλεις".
Τότε θύμωσε πάρα πολύ ο τρισκατάρατος άρχοντας και διατάζει να φέρουν την Αγία μπροστά του. Όταν ήλθε τη ρώτησε για την καταγωγή και την όλη της κατάσταση.
Αυτή του είπε:
- Εγώ είμαι γυναίκα ελεύθερη, γεννημένη από τους ευγενικότερους άρχοντες αυτής της πόλης, όπως γνωρίζουν όλοι αυτοί οι συμπολίτες μου".
Λέει ο ηγέμονας:
- Εάν είσαι ελεύθερη, όπως λες, γιατί κάνεις έτσι, σαν να είσαι δούλη κάποιου;
Απάντησε η Αγία με τα εξής:
- Γιατί είμαι δούλη του Δεσπότη Χριστού και κανενός άλλου.
- Λοιπόν, αν είσαι δούλη, δεν είσαι ελεύθερη.
- Ο τέλειος δούλος του Δεσπότη Χριστού είναι από όλα ελεύθερος και εάν κάποιος είναι αφέντης του εαυτού του, λέγεται φυσικά κύριος όλου του κόσμου ( δεν έχει την ανάγκη του κόσμου, δεν είναι δεμένος με πάθη και κτίσματα του κόσμου) και μ' αυτό τον τρόπο είναι ελεύθερος από όλα τα κτίσματα.
- Ας μην επιμένουμε περισσότερο σε άκαιρα λόγια• ή θυσίασε στους θεούς μου, η θα σε αφανίσω με σκληρώτατες τιμωρίες.
- Παρακαλώ τον Κύριο μου, να γίνεις όμοιος του θεού σου.
Τα λόγια αυτά κατατάραξαν τον τύραννο και διατάζει τους υπηρέτες να χτυπίσουν σκληρά το στόμα της Αγίας, για να μην τολμήσει πλέον να υβρίσει το θεό του.
Όταν έγινε αυτό, λέει σ' αυτόν η Αγία:
- Απορώ με σένα, ω ηγέμονα, που θεωρήσαι γνωστικός άνθρωπος, πως έδειξες σ' αυτό τόση αφροσύνη; Εγώ για σένα παρακάλεσα να γίνεις όμοιος του θεού σου, και εσύ διέταξες να με δείρουν; Εάν οι θεοί σας είναι καλύτεροι από σας, έπρεπε να με ευχαριστείς, γιατί παρακάλεσα για το συμφέρον σου• εάν είναι χειρότεροι, ντραπείτε που είστε τυφλωμένοι και προσκυνάτε τέτοιους ανόητους θεούς".
Τότε θύμωσε πιό πολύ ο τύραννος και λέει σ' αυτή:
- Πως τολμάς, αναίσχυντη γυναίκα, και λες τέτοια μάταια και άμυαλα λόγια; Η θυσίασε στους θεούς μου τώρα, ή θα τιμωρηθείς σκληρά.
Αποκρίθηκε η Αγία:
- Τις τιμωρίες σου και τα κολαστήρια δεν τα φοβούμε καθόλου, γιατί, αν με βάλεις σε θηρία ανήμερα, μόλις ακούσουν τ' όνομα του Χριστού, γίνονται ταπεινά και ήμερα σαν πρόβατα. Αν με ρίψεις στη φλόγα για να με κάψεις, οι ουράνιοι άγγελοι θα έλθουν να δροσίσουν τη ζέστη και δριμύτητα της φωτιάς. Αν με ραβδίσεις και ξεσχίσεις τις σάρκες μου και αν με υποβάλεις σ' όποιαν άλλη τιμωρία, έχω βοηθό τον Δεσπότη μου, τον οποίον όλα τα στοιχεία υπακούουν και με το λόγο του όλες οι ασθένειες θεραπεύονται, δαιμόνια διώχνονται, χωλοί περπατούν και άλλα θαυμαστά και τεράστια γίνονται με το νεύμα του μόνο και τη θεία του θέληση. Αυτός λοιπόν θα με ελευθερώσει από όλες τις επινοήσεις σου.
Τότε διέταξε ο ηγέμονας να οδηγήσουν την Αγία στη φυλακή ως την επομένη, για να του δοθεί καιρός να σκεφτή ποιά τιμωρία θα της επιβάλει. Πηγαίνοντας η Αγία στη φυλακή έχαιρε και είχε χαρούμενο πρόσωπο σαν να πήγαινε σε γάμο.

3. Τα διάφορα μαρτύρια της
Την επομένη, κάθισε ο Κυντιανός στο θρόνο σα λύκος άγριος. Αφού έφεραν την Αγία κοντά του λέει σ' αυτή:
- Ας μη χάνουμε καιρό• αρνήσου τον Χριστό αμέσως και θυσίασε στους θεούς μου.
Αποκρίθηκε η Αγία:
- Να ξέρεις οτι ποτέ δεν θα έλθω σε τόση αναισθησία, να προσκηνήσω τους δαίμονες σου, έστω και αν με βάλεις στις φοβερότερες τιμωρίες, που ακούστηκαν ποτέ, αλλά πάντα ομολογώ το Θεό μου με την καρδιά και το στόμα. Λοιπόν, παίδευε, τιμώρα, ξέσχιζε τις σάρκες μου, παράδωσε με σε διάφορους θανάτους για να γνωρίσεις την αλήθεια.
Τότε πρόσταξε ο τύραννος να εκδύσουν εντελώς την Αγία, να της δέσουν πίσω τα χέρια της, να την κρεμμάσουν σε στύλο και να την δειρουν με βούνευρα και να κάψουν την κεφαλή, τα χέρια και τα πόδια της γύρω- γύρω.
Αφού τελείωσαν οι διαταγές του, είπε προς τον τύραννο η Αγία:
- Εσύ θαρρείς οτι μου δίνεις μεγάλη θλίψη, εγώ όμως χαίρομαι σ' αυτές τις ασκήσεις, όπως όταν κάποιος ακούει καλές αγγελίες και βλέπει κάποιον ακριβό και αγαπημένο φίλο του, που είχε πολύ καιρό να τον δεί. Όπως το σιτάρι δεν το βάλλουν στην αποθήκη, αν δεν το καθαρίσουν πρώτα στο αλώνι και το ξεχωρίσουν από το άχυρο, έτσι και η ψυχή μου δεν μπορεί να μπει στη δόξα της ατέλειωτης μακαριώτητας χωρίς το στεφάνι του μαρτυρίου, αν δεν βασανίσεις πρώτα το σώμα μου με φοβερά κολαστήρια.
Τότε πρόσταξε τους υπηρέτες ο ασεβής να αποσπάσουν τους μαστούς της Αγίας με σίδερο, αν όμως δεν μπορέσουν ν' αυτό τον τρόπο, τότε να τους κόψουν με μαχαίρι. Ξεσχίζοντας έτσι το στήθος της, έτρεξε τόσο αίμα, ώστε κοκκίνησε όλο το έδαφος. Ενώ η Αγία υπέφερε αυτά αγόγγυστα, έστεψε το πρόσωπο της προς τον ηγέμονα και είπε σ' αυτόν:
- Ω, ασεβή και άσπλαχνε τύραννε, πως δεν ντράπηκες να κόψεις εκείνα τα μέλη από τα οποία και συ έπαιρνες την βρεφική σου τροφή; Αλλά εγώ γι' αυτό καθόλου δεν ενδιαφέρομαι, γιατί έχω τον Δεσπότη μου Χριστό, που μπορεί να με γιατρέψει αν είναι προς το συμφέρον μου.
Ύστερα απ' αυτά διατάζει ο τύραννος να τη ρίψουν σε μιά σκοτεινή φυλακή, χωρίς να της δώσουν άλλη τροφή, παρά μόνο λίγο ψωμί και νερό, τόσο ώστε να μην πεθάνει, για να τιμωρήσει και πάλι χειρότερα. Παρήγγειλε στους φύλακες να προσέχουν με ασφάλεια, να μη πάει κανένας γιατρός να τη θεραπεύσει, αλλά να την αφήσουν έτσι απεριποίητη, ώστε να βρωμίσουν οι πληγές της.

4. Της συμπαραστέκεται ο Απόστολος Πέτρος
Ο άσπλαχνος λοιπόν τύραννος σχεδίαζε μάταια, ο δε πάνσοφος γιατρός και πολυεύσπλαχνος βασιλιάς φρόντιζε για τη γιατρειά της δούλης του• και ιδού πως: Καθώς η Αγία κοιτόταν έτσι πληγωμένη στη σκοτεινή φυλακή, τα μεσάνυκτα έλαμψε ένα φώς λαμπρό κι εξαίσιο• τότε οι μεν πόρτες της φυλακής από θεία δύναμη άνοιξαν, οι δε φύλακες έφυγαν κατατρομαγμένοι. Μετά η Αγία βλέπει κάποιο γέροντα σεβάσμιο, ο οποίος κρατούσε ένα σκεύος στα χέρια του γεμάτο βότανα, μπροστά δε απ' αυτόν προπορευόταν κάποιος νέος ωραίος που κρατούσε λαμπάδα πολύφωτη• αυτοί ήταν ο Απόστολος Πέτρος και ο Άγγελος φύλακας της ψυχής της.
Η Αγία όμως δεν τους γνώρισε. Τότε ήλθαν και μερικοί καλοί συμπολίτες της και γνώριμοι ανθρώποι και τη συμβούλεψαν να φύγει για να μη θανατωθεί άδικα. Η δε Αγία αποκρινόταν σ' αυτούς:
- Δεν γίνεται να εγκαταλείψω τον αγώνα και το στεφάνι του μαρτυρίου, να γίνω δε και αιτία να τιμωρηθούν οι φύλακες.
Τότε λέει σ' αυτήν ο Απόσολος:
- Γι' αυτό ήλθα, κόρη, να γιατρεύσω τα πληγωμένα μέλη σου.
Η δε Αγία είπε σ' αυτόν:
- Ποιός είσαι εσύ και φροντίζεις για την υγεία μου; Εγώ ποτέ δε θέλησα να ενδιαφερθώ για τη σωματική μου γιατρειά• έτσι είναι άπρεπο να κάνω τώρα, που βρίσκομαι κοντά στο θάνατο, εκείνο που δεν έκανα καμιά φορά.
Τότε ο μακάριος Πέτρος, θέλοντας να φανεί ακόμα περισσότερο η προθυμία της για το μαρτύριο, λέει σ' αυτήν:
- Μη, ντρέπεσαι, κόρη, και άφησε με να σε γιατρέψω, γιατί είμαι δούλος του Δεσπότη Χριστού και για την αγάπη του ήλθα να σου κάμω αυτή τη χάρη.
Η δε Αγία αποκρίθηκε:
- Εγώ δεν έχω καμιά αιτία να ντραπώ άνθρωπο αυτού του κόσμου και μάλιστα εσένα, που είσαι γέρος, οι δε σάρκες μου είναι τόσο ξεσχισμένες ώστε νομίζω πως δεν είναι δυνατό κανείς να σκανδαλισθεί από μένα• γι' αυτό κύριε μου, σ' ευχαριστώ πολύ για την καλοσύνη αυτή που θέλησες αυτοπροαίρετα να μου δείξεις χωρίς εγώ να τη ζητήσω.
Λέει πάλι σ' αυτήν ο Απόστολος:
- Γιατί λοιπόν δε θέλεις να σε γιατρέψω;
Εκείνη του είπε:
- Γιατί έχω το Δεσπότη μου Ιησού Χριστό, που με το νεύμα και μόνο κυβερνά όλο τον κόσμο και με το λόγο του θεραπεύει κάθε αρρώστια αγιάτρευτη. Εάν λοιπόν είναι ευάρεστο σ' Αυτόν η θεραπεία του σώματος μου προς το συμφέρον μου, θα μου τη δώσει η χάρη του, με ένα λόγο μόνο ή με ένα μικρότατο νεύμα Του.
Αφού άκουσε αυτά ο Απόστολος, χαμογέλασε λίγο και είπε σ' αυτήν:
- Γνώριζε, κόρη, οτι εγώ είμαι ο Απόστολος Πέτρος και ιδού θεραπεύτηκες με τη χάρη του Χριστού.
Και αυτά λέγοντας ο Απόστολος έγινε άφαντος, η δε Αγία βρέθηκε υγιής, με ανακαινισμένα όλα τα μέλη της χωρίς το παραμικρό σημάδι. Τότε έπεσε κατά γης και προσευχόταν με ευχαριστίες στον Κύριο λέγοντας:
" Ευλογητός ο Θεός και Πατέρας του Κυρίου μου Ιησού Χριστού, που διά του Αποστόλου Σου Πέτρου μου θεράπευσες τους μαστούς και τα υπόλοιπα τραυματισμένα μέλη του σώματος μου.

5. Και πάλι ενώπιον του τυράννου
Την επόμενη ημέρα έφεραν πάλι την Αγία στο παλάτι και της λεέι ο άρχοντας:
- Προσκύνησε διεστραμμένη τους θεούς μου, διαφορετικά θα πάρεις πολύ χειρότερα βασανιστήρια από τα προηγούμενα.
Αυτή του είπε:
- Ω, ματαιόδοξε πως θέλεις να απαρνηθώ το Δεσπότη μου, που μου θεράπευσε τις πληγές και να προσκυνήσω τις πέτρες;
- Ποιός σε θεράπευσε;
- Ο Δεσπότης μου Ιησούς Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζωντανού, που θέλω πάντοτε να ομολογώ με το στόμα και μ' όλη μου την καρδιά.
- Τώρα θέλω να σε δοκιμάσω, άν μπορεί ο Χριστός σου να σε βοηθήσει.
Και διατάζει ν' ανάψουν μεγάλη φωτιά από κάρβουνα εκεί στο παλάτι και πάνω στ' αναμμένα κάρβουνα να ρίξουν κομμάτια πίσσας, κεραμιδιών και σιδερένια αγκάθια για να μπούν στις σάρκες της Αγίας. Μετά τη ξέντυσαν και δένοντας τα χέρια και τα πόδια της με σιδερένιες αλυσίδες την έρριψαν σ' εκείνα τα φλογερά κάρβουνα.
Την ώρα δε που δινόταν ένα τόσο τρομερό βάσανο στην ευλογημένη Αγάθη, ενώ εκείνη προσευχόταν θερμά στον Κύριο, εκείνος που δρόσισε τα Τρία Παιδιά στο καμίνι, έστειλε αμέσως βοήθεια. Γίνεται σεισμός φοβερός, ώστε όλοι νόμιζαν οτι επρόκειτο να καταποντιστεί η χώρα τους. Γιατί γκρεμίστηκαν πολλά σπίτια και πολλοί ανθρώποι σκοτώθηκαν, μάλιστα δε και το παλάτι του Κυντιανού γκρεμίστηκε και θανάτωσε δύο συμβούλους του.
Τότε όλος ο λαός της Κατάνης πήγε αρματωμένος στο παλάτι φωνάζοντας προς τον άρχοντα:
" Για τις πικρές τιμωρίες που δίνεις στην αξιοθαύμαστη Αγάθη, ώ ηγέμονα, κινδυνεύουμε όλοι να χάσουμε τη ζωή και τα πράγματα μας• γι' αυτό ή άφησε την και μην την βασανίζεις πλέον ή σε καίουμε μ' όλο σου το βιός".
Τότε ο Κυντιανός φοβήθηκε την οργή του λαού και το σεισμό και προστάζει να βγάλουν την Αγία από τα κάρβουνα και έτσι μισοκαμένη να τη ρίψουν στη φυλακή μέχρι άλλη διαταγή του.

6. Η τελευταία προσευχή της
Εκεί λοιπόν στη φυλακή που βρισκόταν έκλινε τα γόνατα η Αγία και έκανε τη προσευχή της προς το Δεσπότη Χριστό λέγοντας:
" Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Θεός μου, που με έπλασες από το τίποτα σε τούτο τον κόσμο, που φύλαξες το σώμα μου άφθορο και αμέτοχο από κάθε σαρκική απόλαυση και με δυνάμωσες να νικήσω τις τιμωρίες των ασεβών τυράννων, χαρίζοντας μου τη δύναμη της υπομονής, λόγο της μεγάλης Σου ευσπλαχνίας, σε παρακαλώ και ικετεύω την αγαθότητα Σου να με δεχτείς σήμερα στη δόξα Σου, για να αξιωθώ να δω με τα ψυχικά μου μάτια το πρόσωπο Σου το Άγιο".

7. Ο ένδοξος θάνατος της
Μόλις η Αγία τελείωσε την προσευχή της κοιμήθηκε, η δε αγία ψυχή της πήγε στα χέρια του ουράνιου Νυμφίου της για να αγάλλεται μαζί μ' Αυτόν σ' εκείνη την ανέκφραστη ευφροσύνη και παντοτινή δόξα.
Όταν άκουσαν οι συμπολίτες της, οτι κοιμήθηκε η Αγία, πήγαν με δάκρυα και άπειρη ευλάβεια και παίρνοντας το άγιο εκείνο σώμα, έβαλαν σ' αυτό σμύρνα και άλλα αρώματα και αφού το τύλιξαν σε καθαρό σεντόνι, το απόθεσαν ευλαβικά σε μαρμάρινο πορφυρένιο τάφο.
Την ώρα δε που ενταφίαζαν την Αγία, μπήκε στην πόλη κάποιος ωραιότατος και θαυμαστός νέος που έλαμπε κρατώντας στα χέρια του μιά μαρμάρινη πλάκα. Μπροστά στο νέο προπορεύονταν άλλοι εκατό νέοι σε σειρά ανά δύο, ντυμένοι στ' άσπρα σαν χιόνι και υπερβολικά ωραίοι. Όταν δε αυτοί έφτασαν στον τάφο της Αγίας, ο προεστώς εκείνος των νέων έβαλε πάνω στον τάφο τη μαρμάρινη πλάκα που κρατούσε κι έγινε άφαντος με τη συνοδεία του όλη. Αυτοί οι νέοι ήσαν Άγιοι Άγγελοι, εκείνος δε που κρατούσε την πλάκα ήταν ο Άγγελος φύλακας της ψυχής της.
Σ' εκείνο δε το μάρμαρο ήταν γραμμένα τα εξής:
" Νους όσιος αυτοπροαίρετος, τιμή εκ Θεού και πατρίδος λύτρωσις".
Αυτά φανέρωναν ότι η Αγία Αγάθη είχε νου όσιο, αγιότατο, αυτοπροαίρετο, γιατί από μόνη της ήλθε σε ευλάβεια, έδωσε πολλή τιμή στο Θεό με το μαρτύριο της, θα είναι δε και αιτία ελευθέρωσης της πατρίδας της από την ασέβεια κι επιστροφής στην Ορθόδοξη πίστη μας.

8. Το τραγικό τέλος του τυράννου
Όταν έμαθε ο καταραμένος τύραννος, οτι πέθανε η Αγάθη, βγήκε έφιππος ( πάνω σε άλογο) από την πόλη με τους στρατιώτες του, για να πάει να δει τα κτήματα της Αγίας και να γίνει εξουσιαστής και κύριος αυτών. Αλλά ο Πανάγαθος Θεός δεν τον άφησε να τελειώσει την κακή επιθυμία του, αλλά του ανταπόδωσε την αμοιβή για τις τιμωρίες που προξένησε αυτός στην ευλογημένη Αγάθη.
Ενώ λοιπόν περνούσε κάποιο ποταμό ο Κυντιανός έφιππος, μεταξύ δύο στρατιωτών σηκώθηκαν όρθια τα άλογα των στρατιωτών του και το ένα δάγκασε με το στόμα του τον τύραννο από το στήθος και τον έρριψε στον ποταμό, και το άλλο πήδηξε πάνω του και τον καταπάτησε τόσο, ώστε τον θανάτωσε.
Το κορμί του το παράσυρε το ποταμός και δεν μπόρεσαν να το βρούν παρ' όλο που έψαξαν πολύ. Ασφαλώς θα τον έβαλε ο αφέντης του ο διάβολος στην κόλαση για να τον τιμωρεί αιώνια στη ψυχή και στο σώμα.

9. Ένα θαύμα της Αγίας
Στο νησί της Σικελίας και σε απόσταση λίγα χιλιόμετρα από την Κατάνη, βρίσκεται ένα βουνό που λέγεται Αίτνα. Αυτό είναι αρκετά μεγάλο , έχει δε στην κορυφή του κρατήρα σαν στόμα, από το οποίο βγαίνει μαύρος καπνός και φωτιά. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος λέει οτι αυτό κυριολεκτικά είναι ένα στόμα του Άδη.
Το βουνό αυτό, ένα χρόνο μετά το θάνατο της Αγίας Μάρτυρος Αγάθης, άνοιξε το στόμα του και έρριψε λάβα σαν ποταμός προς την πόλη της Κατάνης καταίκαιε και αφάνιζε οτι βρισκόταν μπροστά του, όχι μόνο φυτά και ξύλα, αλλά και κάθε άλλο πράγμα. Οι ανθρώποι λοιπόν της πόλης, άνδρες και γυναίκες, χριστιανοί και Έλληνες, επειδή τρομοκρατήθηκαν τρέχοντας μακριά απ' εκείνη τη φωτιά, πήγαν στον τάφο της Αγίας Αγάθης, πήραν το μεταξωτό πέπλο με το οποίο είχαν σκεπασμένο τον τάφο της, τον έβαλαν πάνω σ' ένα κοντάρι και βγήκαν όλοι σε λιτανεία.
Σε λίγο, ω του θαύματος, η λάβα εκείνη, που προηγουμένως προξενούσε τόση ζημιά, σεβόμενη τη σκέπη εκείνη της Αγίας, σαν να είχε αίσθηση στράφηκε πίσω και κλείσθηκε στο φλεγόμενο βουνό και από εκείνη την ώρα δεν ξαναβγήκε να κάνει άλλη ζημιά.
Απ' αυτό το θαύμα σεβάστηκαν όλοι πιό πολύ την Αγία, όχι μόνο οι χριστιανοί, αλλά και οι άπιστοι που βρισκόντουσαν σ' αυτή την πόλη και αφού προσήλθαν στην αληθινή πίστη βαπτίσθηκαν στ' όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, του ενός Θεού, στον οποίο πρέπει κάθε δόξα, τιμή και προσκύνηση αιωνίος. Αμήν.
Τη μνήμη της Αγίας Παρθενομάρτυρος Αγάθης η Εκκλησία μας γιορτάζει στις 5 Φεβρουαρίου.

[ΦΩΤΗΣ]

Η ΑΓΙΑ ΑΚΥΛΙΝΗ.

Η αγία Ακυλίνη, Παλαιστίνια στην καταγωγή, βαπτίσθηκε σε ηλικία πέντε ετών από τον επίσκοπο Ευθάλιο. Ο πατέρας της που ονομαζόνταν Ευτόλμιος, δημιούργησε τις κατάλληλες συνθήκες ώστε η κόρη του να κατηχηθεί στη χριστιανική πίστη κατά τον καλύτερο τρόπο. Πράγματι η Ακυλίνη δεν άργησε να φέρει πνευματικούς καρπούς. Νεαρό κορίτσι ακόμη, είχε την άγια κλίση να κάνει ελεημοσύνες και να διδάσκει το λόγο του Θεού. Συναστρεφόνταν με κορίτσια ειδωλολατρών και πολλά από αυτά κατάφερε να τα ελκύσει στη χριστιανική πίστη.
Αυτό αναφέρθηκε στον ανθύπατο Ουλοσιανό, που τη συνέλαβε και προσπάθησε με κάθε τρόπο να την κάνει να αλλαξοπιστήσει. Η Ακυλίνη, αν και νεαρό κορίτσι περιφρόνησε τις προσπάθειες του ανθύπατου. Τότε αυτός με πολύ θυμό τη χτύπησε με τον πιο ωμό τρόπο στο πρόσωπο, που
πλυμμύρισε από αίματα. Αλλά η Ακυλίνη με περισσότερη θέρμη ομολογεί πως είναι χριστιανή. Ο Ουλοσιανός καταντροπιασμένος που δεν μπόρεσε να κάμψει ένα αδύνατο κορίτσι την αποκεφάλισε, αποδεικνύοντας ότι τους κατά κόσμον αδύνατους εξέλεξε ο Θεός για να ντροπιάσει εκείνους
που έχουν ισχυρή κοσμική επιρροή. Η εκκλησία τιμά την μνήμη της, στις 13 Ιουνίου.

[ΦΩΤΗΣ]

Η ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑ



Η Αγία Αναστασία πέρασε όλη της την ζωή στη Ρώμη. Έζησε τον Γ΄αιώνα που ήταν φοβερός και ένδοξος, διότι ήταν ο αιώνας των διωγμών. Ο πατέρας της λεγόνταν Πραιτεξτάτος ενώ η μητέρα της Φαύστα, και ήταν οικογένεια που άνηκε στους ευγενείς. Την εποχή που ζούσε η Αναστασία, δίδασκε στη Ρώμη (Τα Ιερά Γράμματα), ένας δάσκαλος μεγάλης φήμης και ευσέβειας, ο Χρυσόγονος. Σε αυτόν πήγε η μητέρα της την Αναστασία, όπου η ευγενής μαθήτρια άνοιξε διάπλατα την ψυχή της και αναγνώρισε τον διδασκαλό της ως πνευματικό της Πατέρα.
Τα χρόνια περνούσαν και καθώς μεγάλωνε η Αναστασία, η μητέρα της την πίεζε να παντρευτεί τον Πούπλιο, ο οποίος την υποσχονόταν να της χαρίσει όλη την ευτυχία. Η Αναστασία δεν ήθελε τον Πούπλιο διότι ήταν ειδωλολάτρης, για αυτό και δεν ευτύχησε μαζί του. Υπόφερε πολύ όπου τον πόνο της φανερώνει και η επιστολή την οποία έστειλε στον δάσκαλό της Χρυσόγονο.
Όμως οι θησαυροί της ψυχής της φανερώνονται και στις πιο μεγάλες ατυχίες. Η Αναστασία δεν προδίδει τον γάμο της, δεν αντιδρά, και δεν δημιουργεί σκηνές. Αλλά και δεν παριστάνει το θύμα. Δεν εννοεί να μαραζώσει. Ανοίγει δρόμο στην ευτυχία. Οι ασθενείς και οι φυλακισμένοι είναι πλέον
η ευρύτερη οικογένειά της. Το Φαρμακολύτρια το οφείλει στο γεγονός ότι με τα φάρμακα που χρησιμοποιούσε στους ασθενείς, ελύτρωνε από τους πόνους.