Ορθοδοξία

Κατάργηση εκκλησιαστικών ανώτατων σχολών και ίδρυση νέων μεταδευτεροβάθμιων
30/7/2021 - Αnargyros Filotas



Η κυβέρνηση με άρθρο στο νόμο για την αναβάθμιση της παιδείας, που αφορά την κατάργηση ανώτατων σχολών (37), που δεν πληρούν τα κριτήρια λειτουργίας, κατήργησε τις ανώτατες εκκλησιαστικές σχολές Θεσσαλονίκης και Βελλάς Ιωαννίνων ή πιο σωστά τις συγχώνευσε με τις υπόλοιπες. Μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται η ενέργεια αυτή ως πλήγμα κατά της Εκκλησίας, η αλήθεια όμως είναι, ότι εφαρμόστηκαν και στην περίπτωση αυτή τα αντικειμενικά κριτήρια, που ίσχυσαν για όλες τις σχολές που καταργήθηκαν ανεξάρτητα από τόπο και περιεχόμενο.

Πρέπει να υπενθυμίσουμε, ότι υπάρχουν ήδη και λειτουργούν στα Πανεπιστήμια Ανώτατες Σχολές με αντικείμενο σχετικό με την Εκκλησία, όπως η Ποιμαντική και παρέμειναν σε λειτουργία 2 Ανώτατες Εκκλησιαστικές Σχολές (από τις 4).

Σε αντικατάσταση αυτών και για την κατάρτιση του ιερού κλήρου που δεν έχει λάβει σχετική εκπαίδευση, ιδρύονται σχολές διετούς κατάρτισης επιπέδου ΙΕΚ - ΟΑΕΔ. Το πτυχίο αυτό θα είναι προϋπόθεση για το διορισμό σε θέσεις εφημερίων (όχι την χειροτονία), εφόσον ο υποψήφιος δεν έχει ήδη κάποιο άλλο πτυχίο σχετικής ανώτατης εκπαίδευσης.

Επίσης τακτοποιούνται με συνολικό τρόπο διοικητικά ζητήματα της δευτεροβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης.

Κατά τη γνώμη μου αποκλείεται τα ζητήματα αυτά να ρυθμίστηκαν χωρίς εκτεταμένη διαπραγμάτευση μεταξύ του Υπουργείου Παιδείας και της Εκκλησίας. Το αποτέλεσμα είναι προφανώς προϊόν συμβιβασμού και έχει θετικές και αρνητικές πλευρές. Η πιο θετική πλευρά είναι, ότι τίθεται ένα αντικειμενικό κριτήριο για το επίπεδο εκπαίδευσης των διορισμένων εφημερίων, ώστε να μπορούν να εκπληρώσουν αξιοπρεπώς τα καθήκοντά τους. Η αρνητική πλευρά είναι, ότι το κράτος εγκαθιδρύει πολύ στενό έλεγχο της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης, που μπορεί μελλοντικά να χρησιμοποιηθεί εις βάρος της από μια κυβέρνηση μη φιλική προς την Εκκλησία.

Πηγή: ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ και ΥΠΕΠΘ

Στο κράτος δεν πρέπει να πέφτει κανένας λόγος για την εκκλησιαστική εκπαίδευση διότι αυτό είναι ζήτημα που αφορά αποκλειστικά την Ορθόδοξη Καθολική εκκλησία.Η κοσμική θεώρηση των πραγμάτων που υπάρχει σε ένα κράτος (εξαρτάται από το κράτος) μπορεί να έρχεται σε σύγκρουση με την Ορθόδοξη Θεολογία και κοσμοθεωρία.Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν νοείται η κοσμική αυτή θεώρηση να επιβάλεται σε βάρος της Ορθόδοξης θέσης και στάσης.

Σάκη, η εκπαίδευση είναι υπόθεση του κράτους. Αν και όσο οι εκκλησιαστικές σχολές δεν εντάσσονται σε κάποια βαθμίδα εκπαίδευσης, θεωρούνται απλά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια και δεν έχει κανένα λόγο το κράτος. Εφόσον όμως οι εκπαιδευόμενοι θέλουν το χαρτί που παίρνουν να μετράει, για να μπουν σε επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα ή για να διοριστούν, υπάρχουν προδιαγραφές που τις βάζει το Υπουργείο Παιδείας.

Επομένως, ή η Εκκλησία αποδέχεται τον έλεγχο της Πολιτείας στην εκκλησιαστική εκπαίδευση ή επιλέγει κληρικούς, που έχουν τα τυπικά προσόντα, και απλά τους εκπαιδεύει στα ιερατικά καθήκοντα σε εκπαιδευτική διαδικασία εκτός συστήματος (όπως σε όλες τις χώρες του κόσμου).

Προσωπικά δεν ξέρω τι προτιμώ. Πάντως η πρωτοβουλία για εκκλησιαστική μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση, ως προϋπόθεση για διορισμό σε θέση εφημερίου, δεν είναι κακή ιδέα.

Η εκκλησιαστική εκπαίδευση είναι καθαρά θέμα της εκκλησίας κατά τη γνώμη μου και δεν αφορά το κράτος.Αλλιως θα καταλήξουμε σε ανεπιθύμητες παρεμβάσεις του κράτους στα εσωτερικά της εκκλησίας.

Δεν απαντάς Σάκη. Η άρνηση της πραγματικότητας δεν είναι άποψη. Δεν έχει σημασία τι θα ήθελε κάποιος θεωρητικά, αλλά τι μπορεί να κάνει στον πραγματικό κόσμο.

Θα ήθελες η εκκλησιαστική εκπαίδευση να μην εντάσσεται σε καμιά εκπαιδευτική βαθμίδα και να θεωρείται "Σεμινάριο (seminar)" όπως αποκαλείται σε πολλές χώρες (Βρεττανία, Γαλλία, ΗΠΑ κλπ.);

Είναι σωστό να υπάρχουν προϋποθέσεις κατάρτισης για τον διορισμό ενός εφημερίου ή ενός Επισκόπου;

Προτιμώ το αμερικανικό μοντέλο της μη ανάμειξης του κράτους στα της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης.Ετσι δεν θα επιβάλει το κράτος την λογική του στην εκκλησία και δεν θα εξαρτάται η εκκλησία από το κράτος για την εκπαίδευση του κλήρου.Ο κλήρος έχει ανάγκη από βελτίωση του επιπέδου του.Η πανδημία περισσότερο από ποτέ κατέδειξε το πρόβλημα αυτό, είδαμε ιερείς να υιοθετούν θεωρίες συνομωσίας ή να κινούνται σε ακόμα χειρότερη βάση.Αυτα τα προβλήματα πρέπει να κλείσουν και η εκκλησία είναι η πλέον αρμόδια για αυτό.

Δυστυχώς οι κληρικοί που υποστήριξαν τις θεωρίες συνωμοσίας, δεν είχαν έλλειψη μόρφωσης. Μάλιστα κάποιοι ήταν "παραμορφωμένοι", όπως ο π. Αντώνιος Στυλιανάκης. Ακόμη και καθηγητές Πανεπιστημίου. Ο εκ δεξιών πειρασμός προσβάλει πρώτα τους πολύ μορφωμένους και σίγουρους για την άποψή τους (όπως οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι της εποχής του Χριστού).

Προσωπικά θεωρώ, ότι υπάρχει αντικειμενική αλήθεια στους ισχυρισμούς της κυβέρνησης, ότι οι απόφοιτοι των Εκκλησιαστικών Ανώτατων Σχολών δεν έχουν καμιά ελπίδα επαγγελματικής αποκατάστασης, ιδίως οι μη ιερατικές ειδικότητες, όπως η Βυζαντινή Μουσική και η Αποκατάσταση Εικόνων (ναι υπήρχαν και τέτοιες σχολές).

Κάθε χρόνο διορίζονται μόνο 100 εφημέριοι (στην καλύτεροι περίπτωση). Οι περισσότεροι απ' αυτούς δεν έχουν τελειώσει Εκκλησιαστικό ΑΕΙ, αλλά Θεολογική ή οποιαδήποτε άλλη εκπαίδευση. Όσοι δεν έχουν λάβει σχετική εκπαίδευση, εκπαιδεύονται από παλαιότερους κληρικούς μέσα στο Θυσιαστήριο ή αναγκάζονται να παρακολουθήσουν μια εκκλησιαστική σχολή μέσης εκπαίδευσης. Τώρα προσφέρεται ένας καινούργιος πιο αξιοπρεπής τρόπος κατάρτισης επιπέδου ΙΕΚ. Είμαι βέβαιος, ότι η λύση προέκυψε μετά από διαπραγμάτευση Πολιτείας και Εκκλησίας. Δεν είναι ίσως η τέλεια, αλλά δεν μπορούμε να απαιτήσουμε να πληρώνει το κράτος για την εκπαίδευση και τους μισθούς των κληρικών και να μην έχει άποψη.