Η Θρησκεία στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Δημοσιεύτηκε: Τετ Αύγ 29, 2012 9:58 am
Η Θρησκεία στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Η.Π.Α.)
Ημ. Δημοσίευσης: Dec 16, 2010
έκθεση του Δρ Kωνσταντίνου Β. Ζορμπά, Θεολόγου-Κοινωνιολόγου, Συμβούλου της Αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση
(Επειδή το άρθρο είναι ιδιαίτερα μακροσκελές δημοσιεύονται εδώ μόνο τα συμπεράσματα το υπόλοιπο μπορείτε να το διαβάσετε στο http://www.amen.gr/index.php?mod=news&o ... e&aid=4181)
...
Οι παράγοντες που καθιστούν επίκαιρη την Θρησκεία στην Ευρώπη, εν συντομία, είναι οι εξής:
1. Ο ρόλος των ιστορικών εκκλησιών στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Αυτό γίνεται εύκολα κατανοητό όταν δούμε ότι η χριστιανική παράδοση είχε μια αμετάκλητη επίδραση στον χρόνο (ημερολόγια, εκκλησιαστικά φεστιβάλ, διακοπές με βάση το εκκλησιαστικό ημερολόγιο, κ.ά.) και τον χώρο (οι ενοριακές κοινότητες, τα διάφορα χριστιανικά κτίρια κλπ.) σε όλη την Ευρώπη.
2. Η συνειδητοποίηση ότι οι ιστορικές Εκκλησίες έχουν ακόμα σημαντική θέση στις ιδιαίτερες στιγμές των σύγχρονων Ευρωπαίων (βαπτίσεις, γάμος, κηδείες, κ.λπ), ακόμη και εάν οι ίδιες δεν είναι ικανές να πειθαρχήσουν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και τη συμπεριφορά της μεγάλης πλειοψηφίας του πληθυσμού. Παρά τη σχετική εκκοσμίκευση πολλοί Ευρωπαίοι επιστρέφουν στις Εκκλησίες σε στιγμές χαράς ή θλίψης (είτε ιδιωτικά είτε συλλογικά).
3. Ενώ όλο και περισσότεροι νέοι επιλέγουν μόνοι τους τη «θρησκευτική ταυτότητα» παρά την κληρονομούν, εν τούτοις πολλοί είναι εκείνοι που δέχονται τους ηθικούς κανόνες της Θρησκείας.
4. Η άφιξη στην Ευρώπη πολλών νέων ομάδων από πολλά διαφορετικά μέρη του κόσμου. Αυτό είναι πρώτιστα μια οικονομική μετακίνηση, αλλά οι επιπτώσεις στη θρησκευτική ζωή της γηραιάς ηπείρου είναι τεράστιες. Η αυξανόμενη παρουσία πολλών και ποικίλων θρησκευτικών κοινοτήτων έχουν αλλάξει το θρησκευτικό τοπίο της Ευρώπης. Εκτός από αυτό, μερικές από αυτές τις κοινότητες είναι - από την ίδια τη φύση τους - προκλητικές ως προς την αντίληψη ότι η έννοια της Θρησκεία είναι ιδιωτική υπόθεση. Ακριβώς αντίθετες είναι αρκετές φωνές διαφόρων θρησκευτικών ομάδων οι οποίες δέχονται τη Θρησκεία στη δημόσια σφαίρα.
5. Μια νέα αντίληψη στο χώρο της Κοινωνιολογίας των Θρησκειών είναι ότι η θρησκευτική ζωή στη σύγχρονη Ευρώπη αποτελεί μια «εξαιρετική περίπτωση». Όλο και περισσότερο συνειδητοποιούμε ότι η Ευρώπη δεν είναι κοσμική (secular) επειδή είναι σύγχρονη, αλλά επειδή είναι ευρωπαϊκή (Grace Davie). Μερικοί ευρωπαίοι χαιρετίζουν αυτήν την αντίληψη άλλοι δεν την αποδέχονται.
* * *
Ο χάρτης των Θρησκειών στην Ευρώπη και την λεκάνη της Μεσογείου. Κόκκινο για τους Χριστιανούς Ορθοδόξους, μπλέ για τους Καθολικούς, Μωβ για τους Προτεστάντες και πράσινο για τους Μουσουλμάνους
Η Ευρώπη στο νέο πλανητικό οικονομικό περιβάλλον οφείλει να συνεχίσει να είναι εκείνη που μπορεί και συνδυάζει ισχυρή οικονομία και κοινωνική πολιτική. Πρωτίστως όμως να αναγνωρίσει τη θρησκευτικότητα των πολιτών της. Η Ευρώπη σήμερα έχει να αντιμετωπίσει σοβαρές κοινωνικές αλλαγές όπως, η παγκοσμιοποίηση, το άνοιγμα των συνόρων και ο αθέμιτος ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας, το δημογραφικό πρόβλημα και οι αλλαγές στον γηγενή πληθυσμό της Ευρώπης, η οικονομική κρίση με τον μετασχηματισμό του καπιταλισμού και την κυριαρχία "των νόμων της αγοράς" σε παγκόσμιο επίπεδο κ.ά.
Τι χαρακτηρίζει σήμερα την Ευρώπη; Υψηλή ανεργία, οικονομική κρίση που οφείλεται στην αδυναμία της να προσαρμοστεί εγκαίρως στις νέες συνθήκες που δημιούργησε η παγκοσμιοποίηση, μια συνεχής μείωση και γήρανση του πληθυσμού της με παράλληλη αύξηση του αριθμού των μεταναστών, η πλειονότητα των οποίων ούτε αφομοιώθηκε ούτε δείχνει δυνατότητες να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό κοινωνικό σύστημα.
Χρειαζόμαστε περισσότερη και διαφορετική Ευρώπη. Αυτό είναι το «φάρμακο» για τη συντεταγμένη και σοβαρή έξοδο από την κρίση. Δυστυχώς, οι συντηρητικές ευρωπαϊκές ηγεσίες κινούνται αργά, δεν έχουν σαφή προσανατολισμό και δεν κατανοούν το βάθος της κρίσης και τη σημαντική «γεωπολιτική» της διάσταση. Σε όλα αυτά τα προβλήματα οι Εκκλησίες μπορούν να συμβάλλον με ένα ανοικτό προβληματισμό για το μέλλον της Ευρώπης, που μπορεί να την μετασχηματίσει σε ένα μοντέλο συνύπαρξης και σεβασμού προς όλους τους πολίτες της.
Πηγή: www.amen.gr
Ημ. Δημοσίευσης: Dec 16, 2010
έκθεση του Δρ Kωνσταντίνου Β. Ζορμπά, Θεολόγου-Κοινωνιολόγου, Συμβούλου της Αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση
(Επειδή το άρθρο είναι ιδιαίτερα μακροσκελές δημοσιεύονται εδώ μόνο τα συμπεράσματα το υπόλοιπο μπορείτε να το διαβάσετε στο http://www.amen.gr/index.php?mod=news&o ... e&aid=4181)
...
Οι παράγοντες που καθιστούν επίκαιρη την Θρησκεία στην Ευρώπη, εν συντομία, είναι οι εξής:
1. Ο ρόλος των ιστορικών εκκλησιών στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Αυτό γίνεται εύκολα κατανοητό όταν δούμε ότι η χριστιανική παράδοση είχε μια αμετάκλητη επίδραση στον χρόνο (ημερολόγια, εκκλησιαστικά φεστιβάλ, διακοπές με βάση το εκκλησιαστικό ημερολόγιο, κ.ά.) και τον χώρο (οι ενοριακές κοινότητες, τα διάφορα χριστιανικά κτίρια κλπ.) σε όλη την Ευρώπη.
2. Η συνειδητοποίηση ότι οι ιστορικές Εκκλησίες έχουν ακόμα σημαντική θέση στις ιδιαίτερες στιγμές των σύγχρονων Ευρωπαίων (βαπτίσεις, γάμος, κηδείες, κ.λπ), ακόμη και εάν οι ίδιες δεν είναι ικανές να πειθαρχήσουν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και τη συμπεριφορά της μεγάλης πλειοψηφίας του πληθυσμού. Παρά τη σχετική εκκοσμίκευση πολλοί Ευρωπαίοι επιστρέφουν στις Εκκλησίες σε στιγμές χαράς ή θλίψης (είτε ιδιωτικά είτε συλλογικά).
3. Ενώ όλο και περισσότεροι νέοι επιλέγουν μόνοι τους τη «θρησκευτική ταυτότητα» παρά την κληρονομούν, εν τούτοις πολλοί είναι εκείνοι που δέχονται τους ηθικούς κανόνες της Θρησκείας.
4. Η άφιξη στην Ευρώπη πολλών νέων ομάδων από πολλά διαφορετικά μέρη του κόσμου. Αυτό είναι πρώτιστα μια οικονομική μετακίνηση, αλλά οι επιπτώσεις στη θρησκευτική ζωή της γηραιάς ηπείρου είναι τεράστιες. Η αυξανόμενη παρουσία πολλών και ποικίλων θρησκευτικών κοινοτήτων έχουν αλλάξει το θρησκευτικό τοπίο της Ευρώπης. Εκτός από αυτό, μερικές από αυτές τις κοινότητες είναι - από την ίδια τη φύση τους - προκλητικές ως προς την αντίληψη ότι η έννοια της Θρησκεία είναι ιδιωτική υπόθεση. Ακριβώς αντίθετες είναι αρκετές φωνές διαφόρων θρησκευτικών ομάδων οι οποίες δέχονται τη Θρησκεία στη δημόσια σφαίρα.
5. Μια νέα αντίληψη στο χώρο της Κοινωνιολογίας των Θρησκειών είναι ότι η θρησκευτική ζωή στη σύγχρονη Ευρώπη αποτελεί μια «εξαιρετική περίπτωση». Όλο και περισσότερο συνειδητοποιούμε ότι η Ευρώπη δεν είναι κοσμική (secular) επειδή είναι σύγχρονη, αλλά επειδή είναι ευρωπαϊκή (Grace Davie). Μερικοί ευρωπαίοι χαιρετίζουν αυτήν την αντίληψη άλλοι δεν την αποδέχονται.
* * *
Ο χάρτης των Θρησκειών στην Ευρώπη και την λεκάνη της Μεσογείου. Κόκκινο για τους Χριστιανούς Ορθοδόξους, μπλέ για τους Καθολικούς, Μωβ για τους Προτεστάντες και πράσινο για τους Μουσουλμάνους
Η Ευρώπη στο νέο πλανητικό οικονομικό περιβάλλον οφείλει να συνεχίσει να είναι εκείνη που μπορεί και συνδυάζει ισχυρή οικονομία και κοινωνική πολιτική. Πρωτίστως όμως να αναγνωρίσει τη θρησκευτικότητα των πολιτών της. Η Ευρώπη σήμερα έχει να αντιμετωπίσει σοβαρές κοινωνικές αλλαγές όπως, η παγκοσμιοποίηση, το άνοιγμα των συνόρων και ο αθέμιτος ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας, το δημογραφικό πρόβλημα και οι αλλαγές στον γηγενή πληθυσμό της Ευρώπης, η οικονομική κρίση με τον μετασχηματισμό του καπιταλισμού και την κυριαρχία "των νόμων της αγοράς" σε παγκόσμιο επίπεδο κ.ά.
Τι χαρακτηρίζει σήμερα την Ευρώπη; Υψηλή ανεργία, οικονομική κρίση που οφείλεται στην αδυναμία της να προσαρμοστεί εγκαίρως στις νέες συνθήκες που δημιούργησε η παγκοσμιοποίηση, μια συνεχής μείωση και γήρανση του πληθυσμού της με παράλληλη αύξηση του αριθμού των μεταναστών, η πλειονότητα των οποίων ούτε αφομοιώθηκε ούτε δείχνει δυνατότητες να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό κοινωνικό σύστημα.
Χρειαζόμαστε περισσότερη και διαφορετική Ευρώπη. Αυτό είναι το «φάρμακο» για τη συντεταγμένη και σοβαρή έξοδο από την κρίση. Δυστυχώς, οι συντηρητικές ευρωπαϊκές ηγεσίες κινούνται αργά, δεν έχουν σαφή προσανατολισμό και δεν κατανοούν το βάθος της κρίσης και τη σημαντική «γεωπολιτική» της διάσταση. Σε όλα αυτά τα προβλήματα οι Εκκλησίες μπορούν να συμβάλλον με ένα ανοικτό προβληματισμό για το μέλλον της Ευρώπης, που μπορεί να την μετασχηματίσει σε ένα μοντέλο συνύπαρξης και σεβασμού προς όλους τους πολίτες της.
Πηγή: www.amen.gr