
Ἀπό τό νέο ἀντιεξελικτικό βιβλίο
τοῦ Ἀρχίμ. Ἰωάννου Κωστωφ, Φυσικού (6978461846)
ΒΙΒΛΟΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ
Περί Ἐξελίξεως 2
ΕΚΔ. ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
Σταμάτα 2014
***
ΤΑ ΟΥΡΑΝΙΑ
Ἡ Χιονάτη καί οἱ Λευκοί Νάνοι.
Στό Κεφάλαιο αὐτό θά δοῦμε μερικά θαυμαστά πράγματα πού ἀφοροῦν τά οὐράνια σώματα.
Σύμφωνα μέ τή Βίβλο, τήν πρώτη ἡμέρα τῆς δημιουργίας δημιουργήθηκε τό φῶς, ἐνῶ τά ἀστρικά σώματα δημιουργήθηκαν κατά τήν τετάρτη.
Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἡ Βίβλος διαχωρίζει τό φῶς ἀπό τά ἀστρικά σώματα. «Εὐλογεῖτε, ἥλιος καί σελήνη τόν Κύριον· ὑμνεῖτε καί ὑπερυψοῦτε αὐτόν εἰς τούς αἰῶνας. Εὐλογεῖτε, ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ τόν Κύριον· ὑμνεῖτε καί ὑπερυψοῦτε αὐτόν εἰς τούς αἰῶνας… Εὐλογεῖτε, φῶς καί σκότος τόν Κύριον· ὑμνεῖτε καί ὑπερυψοῦτε αὐτόν εἰς τούς αἰῶνας»(Προσευχή Ἀζαρία, 39, 40, 47).
«Ἕως οὗ μή σκοτισθῇ ὁ ἥλιος καί τό φῶς καί ἡ σελήνη καί οἱ ἀστέρες»(Ἐκκλ 12, 2).
Ὁ ἐν λόγῳ διαχωρισμός, μιᾶς καί δέν ὑπάρχει σήμερα τό πρωτόκτιστο φῶς, ὑποδηλώνει ὅτι ὁ Θεός ἔκανε ἀπό αὐτό, τήν τέταρτη μέρα, τά ἀστρικά σώματα ἤ τό ἀπέθεσε σ᾽ αὐτά κατά τήν τέταρτη μέρα. Ἀπομένει στήν ἐπιστήμη νά βρῆ τί ἀπό τά δύο συνέβη.
Νύξι: Οἱ φάσεις τῆς σελήνης δείχνουν ὅτι ἄλλο τό φῶς (αὐξομειοῦται) καί ἄλλο τό σῶμα (ἀναλλοίωτο).
Ἄλλες νύξεις ἀπό τούς ἐκκλησιαστικούς συγγραφεῖς:
Γράφει ὁ Θεοδώρητος Κύρου: «Χωρίζοντας, ὅπως ἤθελε, ἐκεῖνο τό φῶς, κατασκεύασε τούς μεγάλους καί τούς μικρούς φωστῆρες»(Θεοδώρητος Κύρου, PG 80, 96), «τό φῶς διανεμήθηκε στούς φωστῆρες»(PG 80, 1988· βλ. καί: PG 80, 96).
• Καί ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: «Στούς φωστῆρες αὐτούς ἐναπέθεσε ὁ Δημιουργός τό πρωτόκτιστο φῶς, ὄχι διότι ἀδυνατοῦσε γιά ἄλλο φῶς, ἀλλά γιά νά μή μείνη ἀργό ἐκεῖνο τό φῶς. (Τό ἀστρικό σῶμα) εἶναι φωστήρας· ὄχι τό ἴδιο τό φῶς, ἀλλά δοχεῖο τοῦ φωτός»(PG 94, 888).
• Ὁ Δίδυμος ὁ Ἀλεξανδρεύς σημειώνει: «Τό φῶς πού δημιουργήθηκε στήν ἀρχή, τό ὁποῖο προηγουμένως ἁπλωνόταν ἐλεύθερα, ὕστερα, κατά τήν τετάρτη ἡμέρα, ἀφοῦ τό μάζεψε ὁ Θεός ἔκανε ἀπό αὐτό τόν ἥλιο καί τή σελήνη καί τούς ὑπολοίπους ἀστέρες»(ΒΕΠ 45, 11· βλ. καί: P, 54).
• Διδάσκει ὁ Ἅγ. Γρηγόριος ὁ Νύσσης: Κατά τήν τέταρτη ἡμέρα «ἀθροίσθηκε ἡ φωτιστική ἰδιότητα γύρω ἀπό τό φυσικό της κατάλληλο στοιχεῖο»(ΒΕΠ 65, 561).
• Καί ὁ Μ. Βασίλειος: «Τότε μέν δημιουργήθηκε ἡ ἴδια ἡ φύσι τοῦ φωτός, ἐνῶ τώρα κατασκευάσθηκε τό ἡλιακό αὐτό σῶμα, γιά νά εἶναι ὄχημα τοῦ πρωταρχικοῦ ἐκείνου φωτός. Ὅπως ἄλλο πρᾶγμα εἶναι τό φῶς καί ἄλλο τό λυχνάρι, καί τό μέν ἕνα ἔχει τή δύναμι νά φωτίζη τό δέ ἄλλο κατασκευάσθηκε γιά νά βοηθᾶ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη νά βλέπουν. Ἔτσι ἔγινε καί γιά τό καθαρότατο ἐκεῖνο καί γνήσιο καί ἄυλο φῶς: κατασκευάσθηκαν τώρα σάν ὀχήματά του οἱ φωστῆρες»(ΒΕΠ 51, 234).
• Ὁ Ἅγ. Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης σημειώνει: «Ὁ Θεός δημιούργησε μέν πρῶτα τό πρωτόγονο φῶς τό ὁποῖο ἦταν σκορπισμένο παντοῦ· ὕστερα ἀφοῦ δημιούργησε τό δίσκο τοῦ ἡλίου, σύναξε ὅλο ἐκεῖνο τό φῶς καί τό ἔβαλε σ᾽ αὐτόν»(ΚΧ, 216).
• Γράφει ὁ Εὐγένιος Βούλγαρις: «Οἱ φωστῆρες ἐκεῖνοι οἱ ἐγκόσμιοι δέν εἶναι τό πρωτόγονο φῶς, ἀλλά ἔγιναν σάν κάποια σκεύη πού δέχτηκαν τό πρωτόγονο φῶς»(ΕΒ, 88).
* * *
Πολλοί ἐπιστήμονες διδάσκουν ὅτι ἀπό τόν ἥλιο, κατά τήν περιστροφή του, ἀποσπάσθηκαν οἱ διάφοροι πλανῆτες, ὅπως ἀπό τούς τελευταίους, οἱ δορυφόροι τους. Σέ μιά τέτοια, ὅμως, περίπτωσι θά ἔπρεπε οἱ πλανῆτες καί οἱ δορυφόροι νά εἶναι τῆς ἴδιας φορᾶς περιστροφῆς, πρᾶγμα πού δέν συμβαίνει. Τό ἴδιο ἀφορᾶ καί στή σύστασί τους καί σέ ἄλλα χαρακτηριστικά των. Ἄν εἶχαν ἀποκοπῆ, δέν θά μποροῦσαν νά ἔχουν ἀνάδρομη φορά ἤ διαφορά στά χαρακτηριστικά τους:
Γράφει ὁ ἀστρονόμος Διονύσης Σιμόπουλος: «Ἡ περιφορά τοῦ Πλούτωνα γύρω ἀπ᾽ τόν Ἥλιο εἶναι ἀντίθετη ἀπ᾽ αὐτή τῶν ἄλλων πλανητῶν καί διαρκεῖ 248.54 χρόνια»(ΔΣ, 99).
° Ἀκόμα: «Ἡ τροχιά του [τοῦ δορυφόρου τοῦ Ποσειδῶνος Τρίτωνος] εἶναι ἀνάδρομη, μέ μέση ἀπόστασι 330.000km ἀπ᾽ τά νέφη τοῦ πλανήτη»(ΔΣ, 95).
• Οἱ Mary Baumann, Will Hopkins, Coralee Nolletti καί Michael Soluri ἀποκαλύπτουν: «Αὐτό πού κάνει τόν Τρίτωνα ἀσυνήθιστο εἶναι ἡ περιστροφή του. Ὅπως καί ἡ Φοίβη τοῦ Κρόνου, ἔτσι κι ὁ Τρίτων περιστρέφεται γύρω ἀπ’ τόν πλανήτη του, μέ μία ἀνάδρομη τροχιά —περιστρέφεται γύρω ἀπ’ τόν Ποσειδῶνα ἀντίστροφα πρός τήν κίνησι αὐτοῦ»(CN, 140).
• Ὁ Pierre Thomas σημειώνει: «Τό μεγάλο μάθημα τό ὁποῖο παίρνουμε ἀπ᾽ τήν ἐξερεύνησι τοῦ ἡλιακοῦ συστήματος εἶναι ἕνα μάθημα μετριοπαθείας καί σεμνότητος, ἀφοῦ ἡ φύσι ἀποδεικνύεται πολύ πιό πολύπλοκη ἀπ’ ὅ,τι προβλέπουν οἱ θεωρητικοί. Οἱ ἀποστολές Voyager ὁδήγησαν στήν ἀνακάλυψι τριῶν συστημάτων δορυφόρων (τοῦ Δία, τοῦ Κρόνου καί τοῦ Οὐρανοῦ). Μέ ἐξαίρεσι τήν Ἰώ, κανένας δορυφόρος δέν συμπεριφέρεται ὅπως “προβλεπόταν” θεωρητικά, καί συχνά τά δεδομένα ξεπερνοῦν τίς δυνατότητες ἐξηγήσεως τίς ὁποῖες ἔχουμε. Αὐτό δείχνει ὅτι οὔτε οἱ πιό ἐκλεπτυσμένες θεωρίες, οὔτε οἱ πιό ἀπαιτητικές προσομοιώσεις στούς καλύτερους Η/Υ, δέν καταφέρνουν νά προσεγγίσουν τήν πραγματικότητα. Αὐτό εἶναι κάτι τό ὁποῖο δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε, ὅταν μάλιστα ἔχουμε ἀκόμα νά μελετήσουμε τήν ἐπιφάνεια δεκαπέντε περίπου σωμάτων μέ διάμετρο μεγαλύτερη ἀπό 250 km!»(στό: περ. Πε, τεῦχ. 107, 93).
• Διαβάζουμε: «Καί οἱ 11 νέοι δορυφόροι τοῦ Δία θεωροῦνται ἀνώμαλοι, καθώς ἔχουν ἀνάδρομες τροχιές, κινοῦνται δηλαδή γύρω ἀπ’ τό Δία μέ φορά ἀντίθετη ἀπό ἐκείνη τοῦ πλανήτη»(περ. Πε, τεῦχ. 262, Ἰν 2002, 9).
• Γράφει ἡ Sobel Dava: «Ἡ Ἀφροδίτη περιστρέφεται γύρω ἀπ’ τόν ἄξονά της κατά τήν ἀνάδρομη φορά (δεξιόστροφα, ἤ κατά τήν φορά τῶν δεικτῶν τοῦ ρολογιοῦ), καθώς ἐκτελεῖ μαζί μέ ὅλους τούς πλανῆτες ἀριστερόστροφη περιφορά γύρω ἀπ’ τόν Ἥλιο»(DS, 69).
• Ὁ ἀστρονόμος Δ. Κωτσάκης σημειώνει: «Ὁ Κρόνος ἔχει 10 δορυφόρους ... Ὅλοι περιφέρονται κατά τήν ὀρθή φορά γύρω ἀπό αὐτόν, ἐκτός ἀπό τόν πλέον ἀπομεμακρυσμένο, τή Φοίβη, ἡ ὁποία κινεῖται κατά τήν ἀνάδρομη»(ΚΔ, 106).
• Γράφει ὁ Διονύσης Σιμόπουλος: «Πολλά εἶναι τά μυστήρια πού περιβάλλουν τό μεγαλύτερο ἀπό τούς δορυφόρους τοῦ Δία [τό Γανυμήδη]. Μία ἀπ᾽ τίς μεγαλύτερες ἐκπλήξεις πού μᾶς ἐπιφύλασσε εἶναι ἡ ἀνακάλυψι τοῦ μαγνητικοῦ του πεδίου —μιά ἀποκλειστικότητα γιά δορυφόρο τοῦ Ἡλιακοῦ μας Συστήματος»(στό: περ. Γα, Ν-Δ 2003, 110 λεζ.).
• Ὁ ἀστρονόμος Πέτρος Ροβίθης σημειώνει: «Ἐνῶ ὅλοι οἱ δακτύλιοι [τοῦ Κρόνου] φαίνονται νά εἶναι κυκλικοί καί ὁμόκεντροι, δύο ἀπ᾽ αὐτούς, σέ πεῖσμα τῆς γενικότητος, εἶναι ἔκκεντροι, πρᾶγμα πού τούς ξεχωρίζει ἀπ᾽ τούς ἄλλους κι ἀποτελεῖ πρόκλησι γιά τήν ἑρμηνεία τους. Κι ἐνῶ σύμφωνα μέ ὅλες τίς θεωρίες σχηματισμοῦ τῶν δακτυλίων θά ἔπρεπε τά ἀνεξάρτητα μικρά στερεά σώματα πού τούς ἀποτελοῦν νά εἶναι κατανεμημένα ὁμοιόμορφα σ᾽ ὁλόκληρο τό μῆκος καί τό πλάτος τους, διαπιστώθηκε ὅτι σέ πολλές περιπτώσεις παρατηροῦνται συγκεντρώσεις σωμάτων, κατά κανόνα πολύ μικρῶν διαστάσεων, οἱ ὁποῖες διατηροῦνται ἐπί πολλές ὧρες. Ποιές δυνάμεις συγκεντρώνουν τά σώματα αὐτά σέ ὁμάδες καί τά συγκρατοῦν ἐκεῖ; Νά ἕνα ἐρώτημα πού δέν ἔχει ἀπαντηθῆ ἀκόμη. Ἀλλά τό πιό ἀπροσδόκητο εἶναι τό γεγονός ὅτι ἡ λεπτή μορφή ἑνός ἐπιμέρους δακτυλίου δέν εἶναι καθόλου ἁπλῆ, ἀλλά μπορεῖ νά παρομοιασθῆ μ᾽ ἕνα πολύκλωνο σχοινί, οἱ κλῶνοι τοῦ ὁποίου περιελίσσονται ὁ ἕνας γύρω ἀπ᾽ τούς ἄλλους. Ἡ ἔκπληξι τήν ὁποία προκάλεσε ὁ “πλεγμένος” αὐτός δακτύλιος εἶναι τόση, ὥστε ἔκανε τούς ἁρμοδίους νά ποῦν χαρακτηριστικά: “Ὁ δακτύλιος αὐτός ἀποτελεῖ μεγάλο πονοκέφαλο γιά μᾶς”»(στό: περ. Πε, τεῦχ. 35, Ν 1980, 60).
* * *
Γιά τό μέγεθος τοῦ Σύμπαντος ἡ Γραφή εἶναι ἀποκαλυπτική, ἔστω καί μέ νύξεις: εἶναι τεράστιο:
«Ὁ ἀριθμῶν πλήθη ἄστρων, καί πᾶσιν αὐτοῖς ὀνόματα καλῶν»(Ψ 146, 4) ἀναφέρεται σέ πολυαριθμότατο πλῆθος, ἀλλιῶς ἡ ἀρίθμησι θά ἦταν κάτι ἀνάξιο τοῦ Θεοῦ. Τό δεύτερο ἡμιστίχιο δείχνει τήν κυριότητα τοῦ Θεοῦ στό Σύμπαν.
• «Ὡς ἀπέχει ὁ οὐρανός ἀπό τῆς γῆς, οὕτως ἀπέχει ἡ ὁδός μου ἀπό τῶν ὁδῶν ὑμῶν καί τά διανοήματα ὑμῶν ἀπό τῆς διανοίας μου»(Ἡσ 55, 9). Ἀντιστρέφοντας τή σειρά (ὡς, οὕτως) βλέπουμε νά ἐμφαίνεται ἡ ἀπειρότητα τοῦ Σύμπαντος.
• «Ὅτι κατά τό ὕψος τοῦ οὐρανοῦ ἀπό τῆς γῆς ἐκραταίωσε Κύριος τό ἔλεος αὐτοῦ ἐπί τούς φοβουμένους αὐτόν»(Ψ 102, 11). Πάλι ἡ ἀντιστροφή μᾶς ἀνοίγει τά μάτια στήν ἀπέραντη ἔκτασι τοῦ ἀστρικοῦ κόσμου.
• Τό ἴδιο ὑποφαίνεται καί ἐδῶ: «Κύριος ὁ Ὕψιστος, ὁ ἐν ὑψηλοῖς κατοικῶν τόν αἰῶνα»(Ἡσ 57, 15).
• Ὁμοίως: «Τό μέν γάρ οἰκητήριόν σου οὐρανός τοῦ οὐρανοῦ ἀνέφικτος ἀνθρώποις ἐστίν»(Γ´ Μακ 2, 15).
• Ἀκόμα: «Εἰ ἀληθῶς κατοικήσει ὁ Θεός μετά ἀνθρώπων ἐπί τῆς γῆς; εἰ ὁ οὐρανός καί ὁ οὐρανός τοῦ οὐρανοῦ οὐκ ἀρκέσουσί σοι, πλήν καί ὁ οἶκος οὗτος, ὅν ᾠκοδόμησα τῷ ὀνόματί σου;»(Γ´ Βασ 8, 27).
• Τέλος: «Τήν γῆν ὡς οὐδέν ἐποίησεν»(Ἡσ 40, 23).
• Ἄπειρο σύμπαν: «Ὦ Ἰσραήλ, ὡς μέγας ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ καί ἐπιμήκης (: ἀχανής) ὁ τόπος τῆς κτήσεως Αὐτοῦ (: τῆς κυριαρχίας Του)»(Βαρ 3, 24).
• Τόνιζε καί ὁ Μ. Ἀντώνιος: «Ἡ γῆ ὁλόκληρη εἶναι ἐλαχιστοτάτη σέ σύγκρισι μ᾽ ὅλο τόν οὐρανό»(ΒΕΠ 33, 21).
• Ἀναφέρει καί ὁ μακαριστός π. Παΐσιος: «Μέ ρώτησε ἕνας λαϊκός στό Καλύβι: “καλά, τί κάνεις ἐσύ ἐδῶ; Μέρα-νύχτα τί κάνεις;”. Ἦταν γύρω ἀνθισμένες οἱ σουσοῦρες, ὅλη ἡ πλαγιά γεμάτη λουλούδια. Μοσχοβολοῦσε ὁ τόπος! “Τί τραβάω”, τοῦ λέω, “ὅλη τήν ἡμέρα νά ποτίσω καί νά περιποιηθῶ ὅλα αὐτά τά ὁποῖα βλέπεις! Καί στόν οὐρανό βλέπεις τή νύχτα πόσα κανδήλια ἀνάβω! Δέν προλαβαίνω νά τά ἀνάψω ὅλα!”. Μέ κοίταζε! “Τή νύχτα”, λέω, “δέν βλέπεις κανδήλια ἐπάνω; Ἐγώ τ᾽ ἀνάβω!!! Προλαβαίνω; Δέν εἶναι ἁπλό σέ τόσα κανδήλια νά βάζης κανδηλῆθρες, λάδι!!”. Τά ᾽χασε ὁ καημένος»(ΠΑ, 140).
* * *
Ὁ Κύριός μας σέ δύο παράξενα χωρία, ἀντί τοῦ ὅρου Θεός χρησιμοποιεῖ τήν κατοικία Του, τόν οὐρανό: «Τό βάπτισμα Ἰωάννου ἐξ οὐρανοῦ ἦν [ἐκ τοῦ ἐπουρανίου Θεοῦ, ἐννοεῖται] ἤ ἐξ ἀνθρώπων; ἀποκρίθητέ μοι. Καί ἐλογίζοντο πρός ἑαυτούς λέγοντες· ἐάν εἴπωμεν, ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖ· διατί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ;»(Μρ 11, 30-31) καί «Ὁ ὀμόσας ἐν τῷ οὐρανῷ ὀμνύει ἐν τῷ θρόνῳ τοῦ Θεοῦ καί ἐν τῷ καθημένῳ ἐπάνω αὐτοῦ»(Μθ 23, 22).
Γιατί τά ἀναφέρουμε τά χωρία αὐτά; Μά ἁπλούστατα γιά νά κατοχυρώσουμε τά Βιβλία τῶν Μακκαβαίων ὡς Κανονικά, ἐφόσον κι αὐτά χρησιμοποιοῦν τόν ἐν λόγῳ ὅρο γιά τό Θεό. Ὁ Χριστός δηλ. μέ τήν αὐθεντία Του τά ἀναγνωρίζει σ᾽ ἕνα κεφαλαιῶδες ζήτημα, ἐκεῖνο τοῦ Θεοῦ καί τοῦ τόπου Του.
Ἄς δοῦμε μερικά χωρία: «Ὅτι οὐκ ἐν πλήθει δυνάμεως νίκη πολέμου ἐστίν, ἀλλ᾿ ἤ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἡ ἰσχύς… ὡς δ᾿ ἄν ᾖ θέλημα ἐν οὐρανῷ, οὕτω ποιήσει»(Α´ Μακ 3, 19, 60).
«Καί νῦν βοήσωμεν εἰς τόν οὐρανόν, εἴ πως ἐλεήσει ἡμᾶς καί μνησθήσεται διαθήκης πατέρων ἡμῶν καί συντρίψει τήν παρεμβολήν ταύτην κατά πρόσωπον ἡμῶν σήμερον»(Α´ Μακ 4, 10).
«Καί ἐπιστραφέντες ὕμνουν καί εὐλόγουν εἰς οὐρανόν ὅτι καλόν, ὅτι εἰς τόν αἰῶνα τό ἔλεος αὐτοῦ… καί ἔπεσον πᾶς ὁ λαός ἐπί πρόσωπον καί προσεκύνησαν καί εὐλόγησαν εἰς οὐρανόν τόν εὐοδώσαντα αὐτοῖς»(Α´ Μακ 4, 24, 55).
«Νῦν οὖν κεκράξατε εἰς οὐρανόν, ὅπως διασωθῆτε ἐκ χειρός ἐχθρῶν ὑμῶν»(Α´ Μακ 9, 46).
«Ἔχομεν γάρ τήν ἐξ οὐρανοῦ βοήθειαν βοηθοῦσαν ἡμῖν καί ἐρρύσθημεν ἀπό τῶν ἐχθρῶν ἡμῶν, καί ἐταπεινώθησαν οἱ ἐχθροί ἡμῶν»(Α´ Μακ 12, 15).
«Ἡ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ βοήθεια ἔστω μεθ᾿ ὑμῶν»(Α´ Μακ 16, 3).
«Ἐπεκαλοῦντο εἰς οὐρανόν»(Β´ Μακ 3, 15).
«Πᾶσαι δέ προτείνουσαι τάς χεῖρας εἰς τόν οὐρανόν ἐποιοῦντο τήν λιτανείαν (: τήν ἱκεσία)»(Β´ Μακ 3, 20).
«Τοῦτο δέ ἦν ἐνέργεια τῆς τοῦ βοηθοῦντος τοῖς ᾿Ιουδαίοις ἐξ οὐρανοῦ προνοίας ἀνικήτου»(Γ´ Μακ 4, 21).
«Τούτων μέν οὖν ἐκτενῶς ἡ λιτανεία (: ἡ αἴτησι) ἀνέβαινεν εἰς οὐρανόν… οὐ μήν δέ ἀλλά καί τάς ἔμπροσθεν αὐτῶν γεγενημένας ἀντιλήψεις ἐξ οὐρανοῦ συνιδόντες, πρηνεῖς ὁμοθυμαδόν ρίψαντες ἑαυτούς καί τά νήπια χωρίσαντες τῶν μαστῶν…»(Γ´ Μακ 5, 9, 50).
«Καί θεωρήσαντες οἱ ᾿Ιουδαῖοι μέγα εἰς οὐρανόν ἀνέκραξαν»(Γ´ Μακ 6, 17).
Νά σημειώσουμε ἐδῶ ὅτι οἱ Μακκαβαῖοι ἦσαν εὐλαβέστατοι Ἰουδαῖοι καί δέν θά ταύτιζαν πανθεϊστικά τόν οὐρανό μέ τό Θεό. Ἄς μήν ξεχνᾶμε ὅτι τό μοναδικό χωρίο τό ὁποῖο διδάσκει ρητῶς τήν ἐκ τοῦ μηδενός δημιουργία τοῦ Σύμπαντος, ἄρα καί τοῦ οὐρανοῦ εἶναι ἀπό τά βιβλία τῶν Μακκαβαίων (Β´ 7, 28): «ἀξιῶ σε, τέκνον, ἀναβλέψαντα εἰς τόν οὐρανόν καί τήν γῆν καί τά ἐν αὐτοῖς πάντα ἰδόντα, γνῶναι ὅτι ἐξ οὐκ ὄντων ἐποίησεν αὐτά ὁ Θεός».
* * *
Τά ἄστρα δέν εἶναι σέ κρεμάστρα.
Πολλοί προσάπτουν στή Βίβλο τήν πλάνη ὅτι αὐτή διδάσκει πώς τά ἀστρικά σώματα εἶναι καρφωμένα στόν οὐρανό. Τίποτε ἀναληθέστερο αὐτοῦ!
«Ἐξ οὐρανοῦ παρετάξαντο οἱ ἀστέρες, ἐκ τρίβων αὐτῶν παρετάξαντο μετά Σισάρα»(Κρτ 5, 20).
Στήν ἑνότητα αὐτή ἀνήκουν καί τά χωρία τά ὁποῖα μιλοῦν γιά τόν οὐρανό ὡς χῶρο καί τά «ἐντός αὐτοῦ» ἀντικείμενα (ἀστρικά σώματα). Γιά νά εἶναι ἐντός αὐτοῦ, δέν εἶναι καρφωμένα σ᾽ αὐτόν:
«Οἱ δέ ἀκούσαντες ὁμοθυμαδόν ἦραν φωνήν πρός τόν Θεόν καί εἶπον· Δέσποτα, σύ ὁ ποιήσας τόν οὐρανόν καί τήν γῆν καί τήν θάλασσαν καί πάντα τά ἐν αὐτοῖς»(Πρξ 4, 24). Ἄς σημειώσουμε ὅτι οὔτε τά ἐν τῇ γῇ καί τῇ θαλάσσῃ εἶναι καρφωμένα σ᾽ αὐτές.
«Πάντα, ὅσα ἠθέλησεν ὁ Κύριος ἐποίησεν ἐν τῷ οὐρανῷ καί ἐν τῇ γῇ, ἐν ταῖς θαλάσσαις καί ἐν πάσαις ταῖς ἀβύσσοις»(Ψ 134, 6).
«Τόν ποιήσαντα τόν οὐρανόν καί τήν γῆν, τήν θάλασσαν καί πάντα τά ἐν αὐτοῖς· τόν φυλάσσοντα ἀλήθειαν εἰς τόν αἰῶνα»(Ψ 145, 6).
«… ἐπί τόν Θεόν τόν ζῶντα, ὅς ἐποίησε τόν οὐρανόν καί τήν γῆν καί τήν θάλασσαν καί πάντα τά ἐν αὐτοῖς»(Πρξ 14, 15).
«Ἀξιῶσε, τέκνον, ἀναβλέψαντα εἰς τόν οὐρανόν καί τήν γῆν καί τά ἐν αὐτοῖς πάντα ἰδόντα, γνῶναι ὅτι ἐξ οὐκ ὄντων ἐποίησεν αὐτά ὁ Θεός καί τό τῶν ἀνθρώπων γένος οὕτως γεγένηται»(Β´ Μακ 7, 28).
«Οὗ αἱ χεῖρες ἔκτισαν πᾶσαν τήν στρατιάν τοῦ οὐρανοῦ»(Ὡσ 13, 4). Διαφορά οὐρανοῦ ἀπό στρατιά.
* * *
Μιά ἄλλη πλάνη τῶν φιλοεξελικτικῶν εἶναι ἡ ὑποχώρησί τους μπροστά στή ΘτΕ, διαστρεβλώνοντας τή Βίβλο: Ἐνῶ αὐτή λέει ὅτι τά οὐράνια σώματα δημιουργήθηκαν (ἔγιναν-«γενηθήτωσαν») τήν τέταρτη μέρα, αὐτοί διατείνονται ὅτι δημιουργήθηκαν τήν πρώτη μέρα καί ἁπλῶς λόγῳ νεφώσεως τῆς ἀτμοσφαίρας δέν φαίνονταν.
Ὅμως ἡ ἀτμόσφαιρα δημιουργήθηκε τή δεύτερη μέρα.
Ἐξάλλου —ὄχι μονά-ζυγά δικά τους—, ἄν ὁ ἥλιος ὑπῆρχε τήν πρώτη ἡμέρα, ἀναιρεῖται τό ἐπιχείρημά τους γιά τίς τρεῖς πρῶτες μέρες ὅτι δέν ἦταν ἡλιακές, ἄρα 24ωρες.
Ἀκόμα: Ἄν ὑπῆρχε κατά τήν πρώτη μέρα καί τόν σκίαζαν τά νέφη, τότε ἡ Γραφή δέν θά εἶχε λόγο νά μήν τό ἀναφέρη. Τό ἴδιο κάνει π.χ. στήν Κ. Διαθήκη: «… μήτε δέ ἡλίου μήτε ἄστρων ἐπιφαινόντων [λόγῳ κακοκαιρίας καί νεφῶν] ἐπί πλείονας ἡμέρας…»(Πρξ 27, 20).
Ἐπίσης: Γιατί στήν περίπτωσι αὐτή νά μήν πῆ ὅτι τά ἀστρικά σώματα ἦταν ἀόρατα, ὅπως τό κάνει γιά τή γῆ; (Γεν 1, 2)
Καί κάτι ἄλλο: Ἄν τά οὐράνια σώματα δέν δημιουργήθηκαν τήν τέταρτη μέρα, τότε, κατ᾽ αὐτήν, ὁ Θεός δέν δημιούργησε τίποτε. Εἶχε repos!!!
• Ἄν τό «γενηθήτωσαν φωστῆρες» (Γεν 1, 14) δέν σημαίνει ὅτι τούς κατεσκεύασε τήν τέταρτη μέρα, ἀλλά τό ὅτι τότε ἐμφανίσθηκαν, τότε καί τό «γενηθήτω φῶς»(Γεν 1, 3) σημαίνει ὅτι τότε ἐμφανίσθηκε. Ποῦ εἶναι τότε ἡ δημιουργία του;
• Ἐξάλλου, λέει ρητά ὁ Ἅγ. Ἀμβρόσιος: «Τήν πρώτη ἤδη ἡμέρα τήν περάσαμε χωρίς ἥλιο· τή δεύτερη χωρίς ἥλιο τή διανύσαμε· τήν τρίτη χωρίς ἥλιο τή συμπληρώσαμε· τήν τετάρτη ἡμέρα διατάσσει ὁ Θεός νά γίνουν οἱ φωστῆρες, ὁ ἥλιος, καί ἡ σελήνη, καί τά ἄστρα»(Α, 131).
* * *
Στήν ἑνότητα αὐτή, ἔχοντας ἤδη δεῖ, ἀπό τίς προηγούμενες σελίδες, τά διαμαντάκια τῆς Βίβλου (: κανένα λάθος), θά ἀντιπαραβάλουμε μερικά ἐπιστημονικά λάθη τῶν ἀρχαίων:
Γράφει ἡ Μ. Wright: «Ὁ Ἀναξίμανδρος, ὁ πρῶτος φιλόσοφος πού ἐπιχείρησε νά διατυπώση μία πιό ἔλλογη θεώρησι, περιέγραψε τόν ἥλιο, τή σελήνη καί τά ἄστρα ὡς δακτυλίους ἤ στεφάνια ἀπό τροχούς ἅρματος, πού περιβάλλουν λοξά τό σπόνδυλο τῆς γῆς. Τά μεγέθη καί οἱ ἀποστάσεις τῶν τροχῶν τοῦ ἡλίου, τῆς σελήνης καί τῶν ἄστρων ἀπ᾽ τή γῆ δίνονται μέ μαθηματική ἀναλογία, ἄν καί ὑπάρχη ὁ ἁπλός λόγος τοῦ 27, 18, καί 9 (ὁ τροχός τῶν ἄστρων λανθασμένα χαρακτηρίζεται ὡς ὁ ἐγγύτερος). Οἱ τροχοί θεωροῦντο ὅτι εἶναι φτιαγμένοι ἀπό φωτιά καί περιβάλλονταν ἀπό ἀέρα, ὁ ὁποῖος ἔκρυβε τή φωτιά (ὅπως στόν Ὅμηρο, ἕνας θεός μπορεῖ νά κάνη κάποιον ἀόρατο περιβάλλοντάς τον μέ ὀμίχλη), ἐκτός ἀπό ἕνα ἄνοιγμα “σάν τό ἀκροστόμιο ἑνός φυσεροῦ”, ἕνα ἄνοιγμα γιά τούς δακτυλίους τοῦ ἡλίου καί τῆς σελήνης κι ἀρκετά ἀνοίγματα γιά τούς ἀνάλογους δακτυλίους τῶν ἄστρων (Ἱππόλυτος 1.6.4-5· Ἀέτιος 2.20.1 καί 21.1). Οἱ ἐκλείψεις καί οἱ φάσεις τῆς σελήνης μποροῦσαν ἔτσι νά ἑρμηνευθοῦν μέ τό ἄνοιγμα πού κλείνει μερικῶς ἤ πλήρως.
Ὁ Ἀναξιμένης, ὁ διάδοχος τοῦ Ἀναξίμανδρου, ἀπέρριψε αὐτό τό σχέδιο μέ τούς τροχούς καί τά “ἀκροστόμια”. Στόν Ὅμηρο, ὁ θόλος τοῦ οὐρανοῦ περιγραφόταν ὡς μεταλλικός, ἀπό σίδηρο ἤ μπροῦντζο, ἐνῶ ὁ Ἀναξιμένης τόν ἀποκάλεσε “κρυστάλλινο” (κρυσταλλοειδής, δηλ. “σάν πάγος”), μέ σκληρή ὑφή, καθαρό κι ἄχρωμο. Ὑπέθεσε ὅτι τά σταθερά ἄστρα ἦταν στερεωμένα ἐπάνω του “σάν καρφιά” κι ὅτι ὅλο τό ἠμισφαίριο μαζί μέ τά ἄστρα περιστρέφεται “σάν σκοῦφος, γύρω ἀπ᾽ τό κεφάλι”. Ὁ ἥλιος, ἡ σελήνη καί οἱ πλανῆτες, ὄντας πλατιοί κι ἐπίπεδοι, αἰωροῦνταν στόν ἀέρα “σάν φύλλα”, ἀλλά κι αὐτά περιστρέφονταν ὅπως καί ὁ θόλος μέ τά ἄστρα. Δέν βυθίζονταν κάτω ἀπ᾽ τή γῆ ἀλλά πίσω ἀπό βουνά στό βορρά, πού τά ἔκρυβαν. Ὅταν ὁ Ἀναξιμένης μιλᾶ γιά καρφιά, φύλλα καί σκοῦφο, βελτιώνει κατά κάποιο τρόπο τή θεωρία τοῦ Ἀναξίμανδρου μέ τούς τροχούς καί τά ἀκροστόμια, μέ τήν ἔννοια ὅτι τά οὐράνια σώματα εἶναι τώρα στή σωστή σειρά καί οἱ κινήσεις τους εἶναι περισσότερο κατανοητές, ἀλλά ἡ σύλληψί του γιά μία ἐπίπεδη γῆ “σάν ἕνα σκέπαστρο” (sic) εἶναι ἀπογοητευτική μετά τή θεωρία τοῦ Ἀναξίμανδρου γιά “τό σπόνδυλο ἀπό κίονα”. Καί στίς δύο περιπτώσεις ἡ γλώσσα εἶναι ἀφελής, ἀλλά ἀποτέλεσε τό ἐρέθισμα γιά νά ξεκινήση ἡ κοσμολογία νά χρησιμοποιῆ ἐπί μακρόν πρότυπα στήν ἀναπαράστασι κι ἐξερεύνησι τῶν φαινομένων»(MW, 54· βλ. καί: ΘΣ, 59, 69, 73, 85, 92, 98, 99, 102, 123· KC, 82, 115).
° Ἀκόμα: «Στό τέλος τῆς Πολιτείας, στό Μύθο τοῦ Ἡρός, ὁ Πλάτων χρειάσθηκε νά δώση μία ἀναπαράστασι τοῦ σύμπαντος ὡς τοῦ σκηνικοῦ, στό ὁποῖο ταξιδεύει ἡ ψυχή μετά τό θάνατο τοῦ σώματος, καί χρησιμοποίησε γι᾽ αὐτό τό σκοπό τεχνητά ἀντικείμενα —ἕνα κίονα, μία τριήρη κι ἕναν ἄξονα. Στό μύθο, ὁ Ἥρ ἐξηγεῖ τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο οἱ ψυχές φθάνουν σ᾽ ἕνα χῶρο κρίσεως σ᾽ ἕνα λιβάδι πάνω στήν ἐπιφάνεια τῆς γῆς καί μετά ἀπό ταξίδι διαρκείας χιλίων χρόνων, για τίς καλές ψυχές στόν οὐρανό καί γιά τίς μοχθηρές ψυχές κάτω ἀπ᾽ τή γῆ, κινοῦνται ἐκ νέου:
“Καί τήν τετάρτη ἡμέρα ἔφθασαν σ᾽ ἕνα μέρος, ἀπ᾽ τό ὁποῖο μποροῦσαν νά δοῦν ἕνα φῶς πού διέσχιζε εὐθύ (sic) ἀπό πάνω ὁλόκληρο τόν οὐρανό καί τῆ γῆ σάν κίονας κι ἔμοιαζε πάρα πολύ μέ τήν Ἴριδα, ὄντας, ὅμως, λαμπρότερο καί καθαρότερο ἀπ᾽ αὐτήν. Σ᾽ αὐτό ἔφθασαν, ὅπως ἔλεγε, ὅταν εἶχαν προχωρήσει μιᾶς ἡμέρας δρόμο καί στό μέρος αὐτό, στή μέση τοῦ φωτός, εἶδαν νά εἶναι σφικτοτεντωμένες ἀπ᾽ τόν οὐρανό οἱ ἄκρες τῶν δεσμῶν πού τόν συνέχουν. Γιατί αὐτό τό φῶς ἀποτελεῖ τό συνδετικό δεσμό τοῦ οὐρανοῦ καί σάν τά ζώσματα πού ἀγκαλιάζουν τίς τριήρεις συγκρατεῖ ὁλόκληρο τόν περιστρεφόμενο οὐρανό. Στίς ἄκρες αὐτοῦ τοῦ δεσμοῦ εἶναι σφικτά στερεωμένο τό ἀδράχτι τῆς Ἀνάγκης, τό ὁποῖο κρατᾶ τίς τροχιές σέ κίνησι. Τοῦ ἀδραχτιοῦ αὐτοῦ τό στέλεχος καί τό ἀγκίστρι εἶναι ἀπό ἀδάμαντα. Τό σφοντύλι του εἶναι φτιαγμένο ἀπ᾽ τήν ἀνάμιξι ἀδάμαντα μέ ἄλλα ὑλικά”(Πολιτεία 616b-c)»(MW, 59· βλ. καί: DD, 146).
• Διαβάζουμε: «“Ὁ Ἀναξιμένης (ὑποστήριζε) ὅτι τά ἄστρα περιφέρονται καθώς τά ὠθεῖ ὁ ἀέρας”(Ἀέτ. II, 20, 2 (D. 348), 22, 1 (D. 352) καί 23, 1 (D. 352))»(ΘΣ, 136).
• «Ὁ Ἐμπεδοκλῆς λέει ὅτι οἱ ἀπλανεῖς ἀστέρες εἶναι συνδεδεμένοι μέ τόν κρυσταλλοειδῆ οὐρανό* [ὑπ.: Συγκρίνατε αὐτό μέ τό Κεφάλαιό μας Τό Στερέωμα,], οἱ δέ πλανῆτες ὑψώνονται ψηλά»(Ἀέτιος ΙΙ, 13, 11 στό: DW, 571).
• Γράφει ὁ John D. Βernal: «Στήν ἀρχή, ὁ ἐπουράνιος κόσμος εἰκονιζόταν ὅμοιος μέ τό δικό μας. Οἱ Αἰγύπτιοι τόν φαντάζονταν σάν ἕνα ἐπίπεδο κάλυμμα στηριγμένο στούς λόφους, ὅπου ἔρρεε ὁ οὐράνιος Νεῖλος —ὁ Γαλαξίας. Οἱ Βαβυλώνιοι τόν φαντάζονταν στήν ἀρχή σάν τό ἐσωτερικό μιᾶς ἀπέραντης τετράγωνης σκηνῆς, ἀπ᾽ ὅπου κρέμονταν τά ἀστέρια σάν λάμπες»(BJ, 152).
• Ἐπισημαίνει ὁ Κ. Σιαμάκης: «Δέν πρέπει νά παραλείψω κάτι τό ὁποῖο μέ ἐντυπωσιάζει· οἱ ἀστρονομικές ἀνακαλύψεις τοῦ Ἀριστοτέλους καί τοῦ Ἀριστάρχου, πού, καθώς φαίνεται, ἔγιναν γνωστές στό λαό, φαίνονται καί στήν Καινή Διαθήκη, στήν Ἐπιστολή τοῦ Ἰούδα (στίχ. 13), ὅπου λέγεται ὡς ἀντικείμενο παρομοιώσεως ἡ φράσι “ἀστέρες πλανῆται οἷς ὁ ζόφος τοῦ σκότους εἰς τόν αἰῶνα τετήρηται” (=ἀστέρες πλανῆτες πού εἶναι αἰωνίως σκοτεινοί)»(περ. Μλ, τεῦχ. 2, 110).
* * *
Ἰδού ἄλλο ἕνα διαμαντάκι ἀπό τή Βίβλο: Γράφει ὁ Henry Morris: «Τό πρῶτο τμῆμα τοῦ Ἰώβ 26, 7 [«ἐκτείνων βορέαν ἐπ᾽ οὐδέν»] ἔχει ἑρμηνευθῆ ποικίλως. Πολλοί τό ἔχουν ἐκλάβει ὅτι ἐννοεῖ πώς ὑπάρχει μία περιοχή στό βόρειο οὐρανό πού εἶναι κενή ἀπό ἀστέρια. Στήν πραγματικότητα, μπορεῖ πράγματι νά ὑπάρχη ἕνα τέτοιο κενό.
“Ἡ πρόσφατα ἀνακοινωθεῖσα ῾Τρύπα στό Διάστημα᾽, ἕνα χάσμα 300 ἑκατομμυρίων ἐτῶν φωτός στήν κατανομή τῶν γαλαξιῶν, ἔχει προκαλέσει ἔκπληξι στούς κοσμολόγους… Ἀλλά τρία πολύ βαθειά στόν πυρῆνα δείγματα στό Βόρειο ἡμισφαίριο, πού βρίσκονται στή γενική κατεύθυνσι τοῦ ἀστερισμοῦ Βοώτης, ἔδειξαν ἀσυνήθιστα κενά στήν κατανομή τῆς ἐρυθρᾶς μετατοπίσεως. Σέ κάθε περίπτωσι, τά κενά ἐκτείνονταν χονδρικά ἀπό 360 ἑκατομμύρια μέχρι 540 ἑκατομμύρια ἔτη φωτός˙ ἐπιπλέον, κάθε μία ἔδειξε μία ἐμφανῆ αὔξησι γαλαξιῶν στά ἐξωτερικά καί ἐσωτερικά ὅρια τοῦ κενοῦ”(M. Mitchell Waldrop, Delving the Hole in Space, Science 214 (27 N 1981), 1016).
Αὐτό τό κενό δέν θά μποροῦσε νά ἀνιχνευθῆ μέ γυμνό μάτι, ἄρα ὁ Ἰώβ δέν θά μποροῦσε νά ἤξερε γι᾽ αὐτό ἀπό παρατήρησι»(MH, 246).
• Ὁ Κ. Σιαμάκης σχολιάζει: «Ὁ Γαλαξίας ἀναφέρεται γιά πρώτη φορά στό Ἆσμα (6, 4· 6, 10) τῆς Π. Διαθήκης ὡς Τεταγμέναι (ἔτσι σέ πληθυντικό, ὅπως καί οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἔλεγαν Πλειάδες, Ὑάδες, Ζώδια, Δίδυμοι), ἐπειδή οἱ δύο σπεῖρες του, τούς ὁποίους βλέπουμε ἀπ’ τή Γῆ [ὄχι, βέβαια, μέ γυμνό ὀφθαλμό· θεοπνευστία τοῦ Ἄσματος], μοιάζουν μέ δύο ἀντιμέτωπες παρατάξεις μάχης ἕτοιμες γιά τή σύρραξι. Χρησιμοποιώντας τον ὁ ποιητής ὡς ἀντικείμενο παρομοιώσεως, λέει ἔτσι τήν ἐκθαμβωτική (θάμβος) ὀμορφιά τῆς κοπέλλας, τήν ὁποία φλερτάρει ὁ ἄνδρας τοῦ ποιήματος»(ΣΚ, 171).
Διάφορα
Ὁ E. Maunder γράφει: «Τό πιό παλαιό εἰκονογραφημένο βιβλίο, τό ὁποῖο ἔχουμε στήν κατοχή μας, εἶναι ὁ νυκτερινός οὐρανός»(στό: PC, 91).
• Σημειώνει ὁ Ralph Waldo Emerson: «Ὁ Οὐρανός εἶναι ἡ ὑπέρτατη ἔκθεσι τέχνης ἀκριβῶς ἀπό πάνω μας»(στό: PC, 91).
• Τά ἀστρικά σώματα ὑπακούουν στό Θεό: «Ἥλιος μέν γάρ καί σελήνη καί ἄστρα ὄντα λαμπρά καί ἀποστελλόμενα [ἐδῶ ἐννοεῖ τό φῶς τους] ἐπί χρείας εὐήκοά εἰσιν»(Ἐπιστολή Ἱερ 59). Αὐτό συνέβη κατά τήν τέταρτη μέρα τῆς δημιουργίας: Ἕνωσε ἀμέσως τό φῶς τῶν ἀστρικῶν σωμάτων μέ τή γῆ γιά νά τή φωτίζη ἀπό τήν ἀρχή.
° «Ὁ ἀποστέλλων τό φῶς, καί πορεύεται, ἐκάλεσεν αὐτό, καί ὑπήκουσεν αὐτῷ τρόμῳ»(Βαρ 3, 33).
• Ὁ Κ. Σιαμάκης μᾶς παρέχει μιά ἐνδιαφέρουσα ἄποψι: «Ἡ Σελήνη εἶναι γιά τή Γῆ πραγματικός δορυφόρος, μέ τήν κυριολεκτική σημασία τῆς λέξεως. Εἶναι ὁ πλησιέστερος σωματοφύλακάς της· καί ὁ μασέρ γιά τήν καλή της φυσική κατάστασι. α´) Καθώς περιφέρεται γύρω της τόσο συχνά, 13,37 φορές τό χρόνο, και εἶναι στό ἔξω μέρος τῆς νοητῆς σφαίρας, ἡ ὁποία ἔχει κέντρο τή Γῆ καί ἀντικείμενο ἐπιφανείας τή Σελήνη, ὅπου αὐτή περιπολεῖ, τήν προστατεύει, τελευταία καί κοντυνότερη αὐτή, ἀπ’ τούς πυροβολισμούς τοῦ διαστήματος, τά πλήγματα τῶν μετεωριτῶν σοβαροῦ βάρους, δεχόμενη τά τραύματα (κρατῆρες) ἡ ἴδια στό κορμί της ἀντ’ αὐτῆς. Καθώς ἡ Γῆ περιοδεύει γύρω ἀπ’ τόν Ἥλιο, ἡ Σελήνη πού τήν ἀκολουθεῖ τριγυρίζοντάς την, γράφει γύρω ἀπ’ τήν τροχιά τῆς Γῆς μιά τανυσμένη σούστα μέ 13,5 περιελίξεις σέ κάθε γύρο, κι αὐτό γιά τή Γῆ εἶναι μεγάλη ἀσφάλεια. β´) Μέ τήν ἕλξι της ἡ Σελήνη προκαλεῖ στή Γῆ τίς παλίρροιες· στή μέν θάλασσα ἀναμοχλεύει τό νερό, κάτι πολύ εὐνοϊκό γιά τή θαλάσσια ζωή, καί μέ τήν ἐναλλαγή βάρους ἐλέγχει τήν ἀντοχή τοῦ ὑποθαλασσίου φλοιοῦ τῆς Γῆς, καί τόν “γυμνάζει”, στό δέ στερεό καί τό συνολικό φλοιό τῆς κάνει συνεχές μασάζ προκαλώντας συχνούς σεισμούς, δύο στό λεπτό, ὥστε αὐτοί νά εἶναι ἤπιοι. Ἄν οἱ σεισμοί ἦταν ἀραιοί, λ.χ. ἕνας τήν ἡμέρα, θά ἦταν πολύ ἰσχυρότεροι καί καταστρεπτικότεροι. Ἡ Σελήνη —μαζί καί μέ τήν περιστροφή τῆς Γῆς— τακτοποιεῖ δύο φορές τό λεπτό τίς τεκτονικές πλάκες τῆς Γῆς, ὥστε νά μήν αἰφνιδιασθοῦμε οἱ ἄνθρωποι ἀπό μιά ἀβάστακτη καταστροφή. Ἡ Σελήνη συνεχῶς σιδερώνει τό φλοιό τῆς Γῆς καί κάνει μασάζ στό κορμί της ἀκατάπαυστα»(ΣΚ, 125).
• Σημειώνει ὁ Ρaul Janet: «Ἀγνοῶ ποιός εἶπε “οἱ οὐρανοί ἔπαψαν νά διηγοῦνται δόξαν Θεοῦ· διηγοῦνται ἁπλῶς δόξαν Νεύτωνος καί Laplace”· ὁ Βüchner εὐχαρίστως θά παραδεχόταν τό ἀξίωμα αὐτό»(στό: ΣΕ, 171). Πολύ μεγάλη σημασία δίνει ὁ Janet στό Βüchner.
• Ὑποδηλώνει, μήπως, ἡ Γραφή τήν ὕπαρξι καί ἄλλων ἀστρικῶν σωμάτων; Τό μέλλον θά δείξη: «... τόν ἥλιον καί τήν σελήνην καί πρός πάντας τούς ἀστέρας καί πρός πᾶσαν τήν στρατιάν τοῦ οὐρανοῦ»(Ἱερ 8, 2).
• Ἰδού τρία πατερικά κείμενα:
Ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός γράφει: «“Τή σελήνη καί τούς ἀστέρας τά ὁποῖα Σύ ἐθεμελίωσες”(Ψ 8, 4). Μέ τό νά πῆ θεμελίωσες σήμανε τό πάγιο καί ἀμετάβλητο τῆς τάξεως καί τοῦ εἱρμοῦ, τά ὁποῖα προσέδωσε σ᾽ αὐτά»(PG 94, 889).
° Ἑρμηνεύει καί ὁ Ἅγ. Κύριλλος Ἀλεξανδρείας: «Σύ δημιούργησες τόν ἥλιο καί τή σελήνη (Γεν 1, 16· Ψ 73, 16) καί ἔθεσες τό νόμο διηνεκῆ σ᾽ αὐτά· αὐτό νομίζω σημαίνει τό “τά θεμελίωσες”(Ψ 8, 4)»(PG 69, 760).
° Ὁ Ἅγ. Ἰσίδωρος ὁ Πηλουσιώτης σημειώνει: «Τί σημαίνει, λές, αὐτό πού εἰπώθηκε γιά τούς οὐράνιους φωστῆρες “τούς ὁποίους ἀπένειμε Κύριος ὁ Θεός σου σ᾽ ὅλα τά ἔθνη”;(Δευτ 4, 19). Ἄκου, λοιπόν: τούς ἀπένειμε γιά διδασκαλία, γιά ἐκπαίδευσι, γιά γνῶσι, οὕτως ὥστε ἀπό τό μέγεθος καί τήν καλλονή τῶν κτισμάτων νά κατανοῆται ὁ δημιουργός μιᾶς καί εἶναι ἀόρατος (Ρμ 1, 20). Αὐτό δέ τό εἶπε, ἐπειδή στούς Ἑβραίους μαζύ μέ τή κτίσι δόθηκε καί ἡ διδασκαλία τοῦ Νόμου, πού ἀνακηρύσσει τό δημιουργό καί πλάστη»(PG 78, 1032).
• Ὁ Σεβηριανός Γαβάλων τονίζει: «Γιατί διακόσμησε προγενέστερα τή γῆ ἀπό τόν οὐρανό; Λόγῳ τῆς μελλούσης πολυθέου πλάνης γύρω ἀπό τόν ἥλιο καί τή σελήνη καί τά ἄστρα»(PG 56, 448). Ὑπονοεῖ ὅτι ἡ γῆ δέν εἶχε ἀνάγκη τῶν ἀστρικῶν σωμάτων τότε.
• Πῶς νά σκεφθοῦν οἱ ἀρχαῖοι ὅτι ὁ ἥλιος εἶναι ἀκίνητος ἀφοῦ καί ἡ σελήνη (πού κινεῖται γύρω ἀπό τή γῆ) καί ὁ ἥλιος τό ἴδιο φαίνονται νά κινοῦνται γύρω ἀπό τή γῆ;
• Ἄν ἡ ἐπιστήμη ἀποδείξη χωρίς ἀμφιβολίες ὅτι τό σύμπαν διαστέλλεται, μποροῦμε τήν ἄποψι αὐτή νά τή συσχετίσουμε μέ τά χωρία πού μιλοῦν γιά τήν ἔκτασι (τό ἐκτείνεσθαι) τοῦ οὐρανοῦ:
«Ὁ τανύσας τόν οὐρανόν μόνος»(Ἰώβ 9, 8).
«Ἐκτείνων τόν οὐρανόν ὡσεί δέρριν»(Ψ 103, 2).
«Ὁ στήσας ὡς καμάραν τόν οὐρανόν καί διατείνας ὡς σκηνήν κατοικεῖν»(Ἡσ 40, 22).
«Ἐξέτεινα τόν οὐρανόν μόνος»(Ἡσ 44, 24).
«Κύριος ἐκτείνων οὐρανόν»(Ζαχ 12, 1).
Περί ἡλίου
Γράφει ὁ Ν. Βασιλειάδης: «Ὁ Γαλιλαῖος... ἑρμηνεύει ὡς ἀκολούθως τούς στίχους 6 καί 8 τοῦ 18ου Ψαλμοῦ: “... Ὁ ἥλιος ὡς νυμφίος ἐκπορευόμενος ἐκ παστοῦ αὐτοῦ, ἀγαλλιάσεται ὡς γίγας δραμεῖν ὁδόν αὐτοῦ”. Τό “ὁ ἥλιος ὡς νυμφίος ἐκπορεύεται ἐκ παστοῦ αὐτοῦ” σημαίνει, κατά τό Γαλιλαῖο, ὅτι ὁ ἥλιος ἐκπέμπει ἀκτῖνες· ἡ ἀκτινοβολία του ἁπλώνεται καθ’ ὅλο τόν κόσμο καί ὀνομάζεται “νυμφίος”, γιατί μέ τή δύναμί της γονιμοποιεῖ τήν κτίσι. Τό “ἀγαλλιάσεται ὡς γίγας δραμεῖν ὁδόν αὐτοῦ” ἀναφέρεται στήν ἡλιακή ἐνέργεια, ἡ ὁποία παρουσιάζεται ὡς μία κίνησι, σάν μιά ἐκτίναξι καί ἀναπήδησι· ἀναφέρεται ἐπίσης στή μεγάλη ταχύτητα τῶν ἡλιακῶν ἀκτίνων, τή δύναμι καί τήν ἱκανότητά τους νά διεισδύουν παντοῦ, σέ ὅλα τά ἀντικείμενα. Τό “ἐκπορεύεται ἐκ παστοῦ αὐτοῦ “ δέν σημαίνει, πάντοτε κατά τό Γαλιλαῖο, τόν ἥλιο· δέν ὑπονοεῖται ἐδῶ τό ἡλιακό σῶμα, ἀλλά τό ἡλιακό φῶς, τοῦ ὁποίου ὁ ἥλιος εἶναι ἀποθήκη...”(Ἐπιστολή Γαλιλαίου πρός τόν Piero Dini, 23/3/1615, στό: R. Hooykaas, Religion and the Rise of Modern Science, σ. 125-126)»(ΒΝ, 148).
• Ἀκτῖνες ἡλίου: «Οὔπω δέ ἡλίου βολαί κατεσπείροντο…»(Γ´ Μακ 5, 26).
• Ἰδού καί κάτι πού ἀποδίδεται στόν ἱ. Χρυσόστομο: «Θέλεις νά δῆς μέ ποιό τρόπο κοιτάζει ὁ εὐσεβής καί θαυμάζει τό κάλλος καί κρατάει τήν προσκύνησι γιά τόν Κτίστη; Λέει κάποιος ἀπό τούς σοφούς, ἐννοῶ τούς σοφούς κατά τήν εὐσέβεια· “Ἥλιος ἐκλάμπων ἐν ὑψίστοις Κυρίου, σκεῦος θαυμαστόν, ἔργον ἰσχυρόν· ἀκτῖνας πυροειδεῖς ἐκφυσῶν (: ἐκπέμπων), καταλάμπων τόν οὐρανόν”(πρβλ. ΣΣειρ 50, 7). Καί τί συνάπτει; “Μέγας ὁ Κύριος ὁ ποιήσας αὐτόν”(πρβλ. ΣΣειρ 43, 5). Καί τό κάλλος ἐκήρυξε καί τόν τεχνίτη δέν ἔκρυψε»(ΡG 59, 630).
• Γράφει ὁ Ἅγ. Ἀμβρόσιος: «“Συναχθήτω τό ὕδωρ εἰς συναγωγήν μίαν καί ὀφθήτω ἡ ξηρά”(Γεν 1, 9). «Συγχρόνως παρατηρήθηκε (γιά νά μή φαίνεται ὅτι μᾶλλον ἀπό τόν ἥλιο, παρά ἀπό τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ ξηράνθηκε) ὅτι ἡ ξηρά δημιουργήθηκε πρίν δημιουργηθῆ ὁ ἥλιος»(Α, 87).
° Ἀκόμα: «Πρίν δημιουργηθῆ ὁ φωστήρας τοῦ ἡλίου, ἄς γεννηθῆ ἡ χλόη... Νεώτερος εἶναι ἀπό τή χλόη, νεώτερος ἀπό τό χόρτο»(Α, 94).
• «Ἐκ στόματος νηπίων»:
«—Πότε ἄρχισε ὁ ἥλιος;
—Ὅταν οἱ ἄνθρωποι ἄρχισαν νά ζοῦν.
—Ποιός τόν ἔφτιαξε;
—Ὁ Θεός (Συνομιλία μέ τό γυιό μου, 1985).
Ἔκανα αὐτές τίς ἐρωτήσεις στό μικρό μου γυιό μία ἑβδομάδα πρίν τά πέμπτα του γενέθλια»(R, 21).
• Ἰδού καί μιά ἀφελότητα: «Ὁ Humboldt παραθέτει ἕνα ἀνέκδοτο, στό ὁποῖο ἕνας ἄνδρας κατώτερης κοινωνικῆς τάξεως, ἀκούγοντας μιά συζήτησι φοιτητῶν τῆς ἀστρονομίας γιά τά ἀστέρια, ἔθεσε τήν ἐρώτησι: “Καταλαβαίνω, ὅτι ὁ ἄνθρωπος κατάφερε μέ τή βοήθεια ὅλων τῶν δυνατῶν μηχανημάτων νά μετρήση τήν ἀπόστασι τῆς γῆς ἀπ’ τά μακρυνότερα ἀστέρια καί νά ἐξακριβώση τή θέσι τους καί τήν κίνησί τους. Ἀλλά θά ἤθελα νά ξέρω, πῶς ἔμαθαν τά ὀνόματα τῶν ἀστεριῶν;”. Πίστευε ὅτι τά ὀνόματα τῶν ἀστεριῶν μαθαίνονται μόνο ἀπό αὐτά τά ἴδια»(V, 375).
*Οι συντομογραφίες (βιβλιογραφία) βρίσκονται στο βιβλίο.
Από το βιβλίο: Ἀρχιμ. Ἰωάννου Κωστώφ, ΒΙΒΛΟΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΙ, Περί Ἐξελίξεως 2, ΕΚΔ. ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ (6978461846), Σταμάτα 2014
Πηγή:
God and Science - Orthodoxy / Θεός και Επιστήμη - Ορθοδοξία