Βιβλίο : π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του

[Φοιτητής]

π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του




Το να σκέφτεσαι σημαίνει να υποφέρεις. Μια ιδέα για να σου ανήκει, δεν αρκεί απλώς να είναι μια καλά επεξεργασμένη σκέψη, αλλά πρέπει να γεννηθεί μέσα απ' την εμπειρία και το μαρτύριο. (σ. 223)

Ας απορρίψουμε όλους εκείνους που λένε πως θέλουν να γνωρίσουν την Αλήθεια <<διότι...>>. Αν στην αναζήτηση της Αλήθειας υπάρχει οποιοδήποτε άλλο κίνητρο εκτός της βαθιάς προσωπικής δίψας γι' αυτήν, αν θέλουμε να την χρησιμοποιήσουμε για κάτι, αν δεν την αγαπάμε αυτή καθεαυτή - τότε δεν είμαστε εραστές της Αλήθειας και δεν θα τη βρούμε ποτέ και η Αλήθεια δεν θα μας <<ελευθερώσει>>. (σ. 225)

Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Ά τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.

Όπως και με το Ημερολόγιο έτσι και με αυτό το βιβλίο σκέφτηκα καθώς το διαβάζω να μοιραστώ μερικά αποσπάσματα που βρήκα ότι έχουν κάποιο ενδιαφέρον.

[Φοιτητής]

(Κάποια απο τα αποσπάσματα τα έχει γράψει πριν γίνει μοναχός ενω προσπαθούσε να προσδιορίσει την σχέση του με τον Θεό και με την Ορθοδοξία.)

Ο Θεός που επαγγέλονται οι Φιλελεύθεροι δεν είναι ένα Ον αλλά μια ιδέα...εμφανίζεται αδιάφορος για τον άνθρωπο, ανίσχυρος να ενεργήσει στον κόσμο (εκτός μόνο για να εμπνεύσει μια γήινων προδιαγραφών <<αισιοδοξία>>), είναι ένας Θεός πολύ πιο αδύναμος απ' τους ανθρώπους που τον επινόησαν. (σ.242)



[Αναφερόμενος στην εικόνα του <<νέου ανθρώπου>> στην τέχνη κυρίως μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου γράφει τα παρακάτω]

<<Η νεα τέχνη εορτάζει τη γέννηση ενός νέου είδους : του καταχθόνιου πλασματος, του υπανθρώπου>>. Παράλληλα όμως μ' αυτήν την εικόνα της απεπιστικής παραμόρφωσης, υπήρξε κι ένα ρεύμα αισιοδοξίας που δημιούργησε το δικό του <<θετικό>> νέο άνθρωπο - εναν άνθρωπο <<ιδεαλιστή και ταυτόχρονα πρακτικό, έτοιμο, ο οποίος αδημονεί να αντιμετωπίσει τα δύσκολα προβλήματα του σήμερα>>. <<Η θετική και η αρνητική εικόνα είναι ένα και το αυτό, καθώς εκπορεύονται απο τον θάνατου του ανθρώπου όπως τον ξέραμε μέχρι τώρα - του ανθρώπου ο οποίος ζει στη γη ως προσκυνητής, αλλά γνωρίζει τον Ουρανό ως αληθινή του πατρίδα - και συνεργούν στη γέννηση ενός <<νέου ανθρώπου>>, εξ ολοκλήρου γήινου, ο οποίος δεν έχει ούτε ελπίδα ούτε απελπισία για πράγματα έξω απ΄το γήινο κόσμο. Η εποχή της άρνησης και του μηδενισμού εξελίχθηκε όσο μπορούσε κι έφτασε στο τέλος της. Ο <<νέος άνθρωπος>> δεν ενδιαφέρεται αρκετά για την Χριστιανική Αλήθεια ώστε να την αρνηθεί, καθώς όλη η προσοχή του είναι στραμμένη σε τούτο εδώ τον κόσμο. (σ.248)

Δεν μπορεί κανείς να είναι με τη μισή καρδιά του Χριστιανός, αλλά μόνον ολοκληρωτικά η καθόλου. (σ.324)

[Φοιτητής]

Η καρδιά του Ευγενίου (το όνομα του π.Σεραφείμ πριν γίνει μοναχός) έπασχε. Λαχταρούσε όπως πάντα τη Βασιλεία των Ουρανών, αλλά ήξερε ότι δεν είχε εκπληρώσει τον προορισμό του στη γη. Ενώ εξακολουθούσε να υπομένει μέσα του την ένταση αυτού του μαρτυρίου, μια ξαφνική κρίση έκανε πιο άμεσα αισθητή τη δύσκολη κατάσταση του. Το 1961 αρρώστησε απο ένα εντερικό πρόβλημα που του προκαλούσε τρομερούς πόνους. Αποφάσισε τότε να το κρατήσει μυστικό να υποφέρει σιωπηλά. Στο ημερολόγιο του όμως κατέγραψε τις έντονες αυτές σκέψεις για το μαρτύριο του:

Γιατί οι άνθρωποι διδάσκονται μόνο μέσα απο τον πόνο και τα βάσανα και όχι μέσα απ΄την απόλαυση και την ευχαρίστηση; Πολύ απλά, διότι η ευτυχία και η ευχαρίστηση κάνουν τον άνθρωπο να συνηθίζει να ικανοποιείται με τα επίγεια αγαθά, ενώ ο πόνος και τα βάσανα ωθούν τον άνθρωπο ν΄αναζητά μια πιο βαθιά χαρά, πέρα απο τους περιορισμούς του κόσμου τούτου. Αυτή τη στιγμή πονάω αρκετά και επικαλούμαι το όνομα του Ιησού Χριστού· όχι απαραιτήτως για να ανακουφίσει τον πόνο αλλά για να είναι μαζί μου, όσο χρόνο υποφέρω, ο Χριστός - ο μόνος που μας βοηθά να υπερβούμε αυτόν τον κόσμο - και για να γίνει το θέλημα Του σε εμένα. Όμως σε στιγμές απόλαυσης δεν Τον επικαλούμαι: τότε είμαι ικανοποιημένος με όσα έχω και νομίζω ότι δεν χρειάζομαι περισσότερα. Για ποιο λόγο είναι αβάσιμη μια φιλοσοφία της απόλαυσης; Διότι η απόλαυση είναι φευγαλέα και αναξιόπιστη, ενώ ο πόνος είναι αναπόφευκτος. Στον πόνο και στο μαρτύριο μας μιλάει ο Χριστός · ο Θεός μας τα προσφέρει απο καλοσύνη· ναι ακόμα, και το κακό - διότι μέσα απ΄ όλα αυτά παίρνουμε μια γεύση εκείνου που βρίσκεται παραπέρα, στο επέκεινα, αν πραγματικά υπάρχει αυτό που η καρδιά μας βαθύτατα επιθυμεί.

Όμως πόσο αμφίβολες θα ηταν αυτές οι υποθέσεις, πόσο στηριγμένες στο τίποτα - σε τίποτε άλλο παρά στην ανθρώπινη φαντασία - αν ο Χριστός δεν είχε έλθει για να μας δείξει· να δείξει σ' εμάς που αλλιώς θα ήμασταν τυφλοί. (σ.279)

Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Ά τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.

[Φοιτητής]

Ο αυτονομημένος άνθρωπος έχει προσπαθήσει να αναπλάσει τον εξωτερικό κόσμο μέσω της τεχνολογίας, της κοινωνικής και οικονομικής θεωρίας, της αρχιτεκτονικής κ.τ.λ., ώστε να τον εναρμονίσει με τη νέα αντίληψη που έχει γι΄αυτόν. Όλα τα παραπάνω μέσα τείνουν προς έναν ουτοπικά ακραίο έλεγχο, αφενός για να επιβεβαιωθεί ο άνθρωπος στην ιδέα του ότι είναι κυρίαρχος στον κόσμο, (διότι μέσα του είναι ανασφαλής) και αφετέρου σαν μια αναγκαιότητα αυτόνομης λογικής.

Μόνον εκείνος που αγαπά το Θεό, μπορεί ν΄αγαπά τη δημιουργία που προέρχεται απο το Θεό. Για ν’ αγαπά κάποιος τη δημιουργία (ή και οτιδήποτε σχετικό μ’ αυτήν), πρέπει να την αγαπά όπως πραγματικά είναι• και επειδή η δημιουργία προέρχεται απο το Θεό, μπορεί να την αγαπά μόνον ως προερχόμενη εκ Θεού και αναπόφευκτα, δεν μπορεί παρά ν΄αγαπά και το Θεό επίσης μέσω αυτής. Η αυτόνομη λογική όμως, επειδή δεν έχει επαφή με τον Θεό δεν έχει επαφή ούτε με την απτή πραγματικότητα (η οποία δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια κτιστή πραγματικότητα, όπως μας δόθηκε απο το Θεό) • και έτσι μπορεί μόνο να βλέπει τα πράγματα ιδεαλιστικά, θεωρώντας τα τόσο ιδανικά, τόσο τέλεια...

Τελειότητα είναι η κατάσταση στην οποία ο άνθρωπος βρίσκει ανάπαυση• αλλά ο άνθρωπος μπορεί να αναπαυθεί μόνο στο Θεό, διότι μόνον ο Θεός είναι τέλειος κι έτσι οι ατέλειες του κόσμου και των ανθρώπων μας οδηγούν στο αληθινά τέλειο. Όμως ο μοντέρνος άνθρωπος θέλει να αναπαυθεί σ’ αυτόν τον κόσμο και συνεπώς έχει ανάγκη να τον καταστήσει τέλειο• καθώς προφανώς δεν είναι τέλειος, θέλει να τον αλλάξει και να τον τελειοποιήσει. Εξού και ο ιδεαλιστικός, ουτοπικός χαρακτήρας όλων των ορθολογικών σχεδίων στον κόσμο. Χωρίς ουτοπία ο σύγχρονος άνθρωπος θα απελπιζόταν και βέβαιως, όταν του στερούν την ουτοπία απελπίζεται πραγματικά. Σε φυσιολογικούς καιρούς θα στρεφόταν στο Θεό• αλλά στις μέρες μας οι περισσότεροι άνθρωποι δεν πιστεύουν πια στην ύπαρξη Του και, κατά συνέπεια, η απελπισία είναι μάταιη και αυτοκαταστροφική. Ο άνθρωπος καλείται πάντοτε να κάνει την ίδια επιλογή: να διαλέξει την τελειότητα σ’ αυτόν τον κόσμο ή την τελειότητα στον άλλο κόσμο. Οάνθρωπος δεν είναι πλασμένος για να μπορεί να ζει χωρίς ελπίδα κάποιου είδους τελειότητα. Για το μοντέρνο άνθρωπο η επιλογή είναι μια : η ορθολογιστική ουτοπία ή ο Θεός. (σ.212)

Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Ά τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.

[Φοιτητής]

«Το εξωστρεφές Ευαγγέλιο του κοινωνικού ιδεαλισμού αποτελεί σύμπτωμα μιας τέτοιας απώλειας της πίστης. Αυτό που απαιτείται δεν είναι περισσότερη δραστηριότητα, αλλά μεγαλύτερη εμβάθυνση. Όχι λιγότερη νηστεία αλλά περισσότερη• όχι περισσότερη κίνηση, αλλά περισσότερη προσευχή και μετάνοια... Αν οι Χριστιανοί στην καθημερινή τους ζωή φλέγονταν πραγματικά απο αγάπη για τον Θεό και απο ζήλο για το Βασίλειο Του – που είναι πέραν του κόσμου τούτου – τότε οτιδήποτε άλλο απαραίτητο, θα ακολουθούσε ως φυσική συνέπεια».

Ο Ευγένιος όπως κι ο Ντοστογιέφσκι, πίστευε ότι οποιαδήποτε αληθινή βελτίωση της κοινωνίας θα προέλθει απ΄την πνευματική μεταμόρφωση του κάθε ανθρώπου. Όπως ξεκάθαρα το έθεσε ο Γέροντας Αμβρόσιος της Όπτινα: «Η ηθική τελειότητα επι της γής (η οποία είναι ατελής), δεν επιτυγχάνεται απο την ανθρωπότητα ως σύνολο αλλά ατομικά απο τον πιστό, αναλόγως του βαθμού στον οποίον εκπληρώνει τις εντολές του Θεού και του βαθμού της ταπείνωσης του. Η οριστική και ολοκληρωμένη τελειότητα επιτυγχάνεται στον παράδεισο, στη μελλοντική αιώνια ζωή, για την οποία η σύντομη επίγεια ζωή δεν είναι παρά μια προετοιμασία». (σ.413)



Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Ά τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.

[Φοιτητής]

(Ο Ευγένιος είχε ως αρχιεπίσκοπο τον Άγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς, μαζί με τον Γκλέμπ είχαν αναλάβει την εκτύπωση ενός ορθοδόξου περιοδικού (The Orthodox Word) και πριν το εκτυπώσουν το έστελναν για έγκριση στον αρχιεπίσκοπο τους. Ο Άγιος Ιωάννης όμως δεν ασχολιόταν με το να “λογοκρίνει” το περιοδικό αλλά τους έλεγε κατευθείαν να το τυπώσουν. Όταν συνάντησαν προβλήματα και μερικές αντιδράσεις σχετικά με ένα άρθρο του περιοδικού ο Ευγένιος και ο Γκλέμπ – οι δυό τους ίδρυσαν την αδερφότητα του Αγίου Γερμανού και έφτιαξαν αργότερα το μοναστήρι στο οποίο εκοιμήθει ο π.Σεραφειμ Ρόουζ - απευθύνθηκαν στον Άγιο Ιωάννη. Παρακάτω είναι το απόσπασμα του διαλόγου.)



Πληγωμένοι απο την πικρόχολη αυτή αντίδραση του αναγνώστη τους, οι αδελφοί ενημέρωσαν τον αρχιεπίσκοπο Ιωάννη για το συμβάν. Ο Γκλέμπ ανέλαβε πρωτοβουλία να τον ρωτήσει, ενώ ο Ευγένιος απλώς παρακολουθούσε τη συζήτη:

«Γιατί δεν ελέγξατε το τεύχος, ώστε να γνωρίζαμε προτού εκδοθεί το τι θα επακολουθούσε;!»

Ο αρχιεπίσκοπος αφού άκουσε το περιεχόμενο του επίμαχου άρθρου, κοίταξε έντονα τον Γκλέμπ στα μάτια: «Παρακολούθησες τα μαθήματα στο ιεροδιδασκαλείο;» τον ρώτησε,

«Ναι» απάντησε ο Γκλέμπ.

«Και ολογκλήρωσες τον κύκλο σπουδών σου;»

«Μάλιστα».

«Είχες τον αρχιεπίσκοπο Αβέρκιο καθηγητή σου;»

«Μάλιστα»

«Δεν διδάχθηκες, ότι σε δύσκολους καιρούς ο κάθε Χριστιανός είναι ο ίδιος υπεύθυνος για τη Χριστιανοσύνη στο σύνολό της; Ότι κάθε μέλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχει ευθύνη για ολόκληρη την Εκκλησία; Και ότι σήμερα η Εκκλησία έχει εχθρούς και διώκεται απ΄έξω και απο μέσα;»

«Ναι το διδάχθηκα», παραδέχτηκε ο Γκλέμπ.

Όπως εξήγησε ο αρχιεπίσκοπος στους αδελφούς, αυτός ήταν και ο λόγος που σκοπίμως δεν έλεγχε τα τεύχη τα οποία εξέδιδαν. Ήθελε να είναι εκείνοι υπεύθυνοι για όσα έγραφαν. Αν έκαναν λάθη, όφειλαν οι ίδιοι να απολογηθούν ενώπιον του Θεού και να μην μπουν σε πειρασμό να επιρρίψουν αλλού την ευθύνη. Σε τέτοιυς χαλεπούς καιρούς – τους είπε – ήταν απαραίτητο για να διατηρηθεί ο Χριστιανισμός, οι εργάτες της Ορθοδοξίας να εργάζονται για το Χριστό, χωρίς να εξαρτώνται απο άλλους σε κάθε βήμα τους. Είναι αξιέπαινοι όταν κάνουν δημιουργική εργασία, χωρίς να περιμένουν λεπτομερείς όδηγίες απο άλλους.

«Άλλωστε», κατέληξε ο αρχιεπίσκοπος, «όσα έγραψες σ’ αυτό το άρθρο είναι σύμφωνα με τις θέσεις του αρχιεπισκόπου Αβερκίου και τυχαίνει να συμφωνώ κι εγώ μαζί του»(σ. 488-489)



Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Ά τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.

[Φοιτητής]

Ως ποιμενάρχης των αδελφών, ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης τους έδωσε κάποιο βαθμό ελευθερίας αλλά τους έκανε να καταλάβουν την ευθύνη που συνεπάγεται αυτή η ελευθερία. Επιπλέον, τους ξεκαθάρισε ότι είναι απαραίτητο η ελευθερία τους να παραμένει πάντοτε στο πλαίσιο της υπακοής προς την Ορθόδοξη Εκκλησία και την Παράδοση της, μέσα απο τις συμβουλές όχι μόνον του ιδίου μα και άλλων γερόντων τους οποίους εμπιστευόταν.

Σε πιστολή που έγραψε ο Ευγένιος μετά απο την ανάπαυση του αρχιεπισκόπου Ιωάννη, θυμόταν πως ο άγιος ιεράρχης δίδασκε όσους ασκούνταν στην Εκκλησία του Κυρίου, αυτήν ακριβώς την αρχή της ελευθερίας η οποία συνοδεύεται με ευθύνη:

«Οι αρχές παραμένουν αναλλοίωτες• όμως ο άνθρωπος, απο τη φύση του επενδύει αυτές τις αρχές με ορισμένα καθαρά ιδεαλιστικά στερεότυπα γύρω απο πρόσωπα – κάτι που μπορεί να οδηγήσει το Χριστιανό σε ναυάγιο. Τούτο ισχύει κυρίως για τους επισκόπους, τους ηγέτες της Εκκλησίας. Στις ημέρες μας, της γενικής παρακμής της Εκκλησίας, δεν μπορούμε να έχουμε υπερβολικές απαιτήσεις απ΄αυτούς. Ενώ τους αποδίδουμε κάθε τιμή και σεβασμό και κάνουμε υπακοή στο θέλημα τους, πρέπει ρεαλιστικά να παραδεχτούμε ότι (εκτός απο σπάνιες περιπτώσεις) δεν είναι σε θέση να λειτουργήσουν ως προσωπικοί καθοδηγητές, ιδιαιτέρως μάλιστα σε προσηλύτους Ορθοδόξους. Η μια ξεχωριστή εξαίρεση στο γενικό αυτό «κανόνα» είναι ο Βλαντίκα Ιωάννης, στο οποίον πιστεύουμε ότι θα μπορούσε κάποιος να εμπιστευτεί πλήρως τον εαυτό του – η αρχή του ακριβώς, ήταν ΝΑ ΜΗ δέχεται μαθητές, αλλά μάλλον να εμπνέει και να ενθαρρύνει το ανεξάρτητο έργο μέσα στην Εκκλησία, υπο τους όρους της ανάπτυξης και της αμοιβαίας πνευματικής καθοδήγησης στο πλαίσιο της ορθόδοξης Παράδοσης. Σε πολλές περιπτώσεις που πήγαμε να τον συμβουλευτούμε για διάφορα ζητήματα – παραδείγματος χάριν, όταν θέλαμε να αγοράσουμε τυπογραφικό εξοπλισμό – η απάντηση του ήταν πάντοτε η ίδια: δεν ξέρω τίποτα για εκτυπώσεις. Κρίνετε μόνοι σας τι χρειάζεστε, αγοράστε το αν μπορείτε και ο Θεός θα ευλογήσει τον κόπο σας. Αν είναι ευάρεστο στο Θεό αυτό που κάνετε, τότε θα ευδοκιμήσει• αν όχι, ο Θεός θα θέσει εμπόδια στο δρόμο σας τέτοια που δε θα μπορείτε να προχωρήσετε».

Υπήρχαν και άλλοι τρόποι με τους οποίος ο αρχιεπίσκοπος Ιωάννης δίδαξη στους αδελφούς πως να είναι υπεύθυνοι για τον εαυτό τους. Επέμενε για παράδειγμα να πληρώνει την κανονική τιμή όποτε αγόραζε ένα τεύχος του «Ορθόδοξου Λόγου».

«Μα Δέσποτα, είστε ο επίσκοπός μας» διαμαρτύρονταν οι αδελφοί. «Πάρτε όσα θέλετε, δωρεάν!»

«Όχι, όχι!» απαντούσε ο αρχιεπίσκοπος με χαμόγελο και τους έδινε τα χρήματα απο το πουγκάκι του. « Είναι έργο δικό σας κι εγώ το υποστηρίζω». (σ. 489-490)



Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Ά τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.

[Φοιτητής]

Τίποτα στον κόσμο - ούτε η αγάπη, ούτε η καλοσύνη, ούτε η ιερότητα - έχουν κάποια αξία ή και το παραμικρό νόημα, αν ο άνθρωπος δεν κερδίσει στην αναμέτριση του με το θάνατο. (σ. 267)



Η σιωπή και η αξιοπρεπής σοβαρότητα με την οποία ο Ευγένιος καταπιανόταν με τη δουλειά του, έκαναν τον Γκλέμπ να τον κατηγορεί μερικές φορές αστειευόμενος, λέγοντας του ότι ηταν «κρύος» και «άψυχος Αμερικάνος». Αυτή η κατηγορία έμοιαζε με χαριτολόγημα, αλλά εδραζόταν σε μια κοινή μεταξύ των σλαβικών λαών αντίληψη: ότι αυτοί γενικώς έχουν πιο θερμή καρδιά και νιώθουν τις καταστάσεις πιο έντονα απ’ όσο οι μη Σλάβοι. Είτε αλήθευε είτε όχι αυτή η γενίκευση, πάντως δεν ίσχυε στην περίπτωση του Ευγένιου. Στα πρώτα χρόνια της αδελφότητας, ο Γκλέμπ αξιώθηκε να αντιληφθεί τι μεγαλείο ψυχής έκρυβε πραγματικά μέσα του ο σεμνός συνεργάτης του.

Κάποτε ο Γκλέμπ, ως «βαθιά συναισθηματικός» Ρώσος που ήταν, έπρεσε σε μεγάλη απόγνωση. Ήταν Σαββάτο και είχε εργαστεί όλη την ημέρα στο μαγαζί μαζί με τον Ευγένιο, τοποθετώντας τα τυπογραφικά στοιχεία στο πιεστήριο. Έπρεπε να έχουν πλήρη συγκέντρωση κατα τη διάρκεια της κοπιαστικής αυτής εργασίας, διότι αν ξεχνούσαν έστω και μια λέξη ήταν υποχρεωμένοι να ξαναρχίσουν απο την αρχή τη στοιχειοθέτηση, κάτι που θα απαιτούσε πολλές ώρες επιπλέον δουλειάς. Κατά διαστήματα έρχονταν πελάτες και άλλοι επισκέπτες, με αποτέλεσμα να αποσπάται η προσοχή τους και τελικά άρχισαν να ελπίζουν να μην μπει άλλος πελάτης στο μαγαζί. «Μα, μια στιγμή...» - σκέφτηκε ο Γκλέμπ – «η ταμπέλα γράφει «Ανοικτά» κι εμείς εδώ προσευχόμαστε να μην έχουμε πελάτες!»

Όταν έφτασε η ώρα να κλείσουν, ο Γκλέμπ τα είχε χαμένα• είχε φθάσει στα όρια του. Αναρωτήθηκε φωναχτά και σε τόνο επιτακτικό: «Μα γιατί πρέπει να σκοτώνομαι για να κάνω αυτό που κάνω τώρα; Είμαι αναγκασμένος να δουλεύω απ΄ το πρωί μέχρι το βράδυ στο Μοντερέυ για να συντηρώ την οικογένειά μου κι όταν έχω ρεπό πρέπει να έρχομαι εδώ και να δουλεύω σα σκλάβος. Γιατί, για ποιό λόγο πρέπει να παρατήσω τα πάντα γι΄αυτό και τους ερωτές μου, τις φίλες μου, για να μπορώ να αφιερωθώ πλήρως σε αυτό εδώ. Τώρα όμως ήρθε η σειρά μου να βγω και να διασκεδάσω στην πόλη!»

Ο Ευγένιος κοίταξε τον Γκλέμπ με τέτοια αυτοκυριαρχία. Έχοντας ο ίδιος γευθεί πολύ περισσότερα απ’ όσο ο Γκλέμπ τις αποκαλούμενες απολαύσεις αυτού του κόσμου, και έχοντας ήδη πεθάνει σε σχέση μ’ αυτές, καταλάβαινε ότι ο Γκλέμπ δεν ήξερε τι έλεγε. «Μη γίνεσαι ανόητος», του είπε. «Δεν υπάρχει τίποτα. Όλες οι συγκινήσεις που προσφέρει αυτός ο κόσμος δεν έχουν κανένα νόημα. Η μόνη πραγματική ευτυχία και ικανοποίηση βρίσκεται ακριβώς στο μαρτύριο μας».

Ο Γκλέμπ στράφηκε απότομα κι έφυγε χτυπώντας πίσω του την πόρτα. Τελικά πήγε και είδε μια «σοκαριστική», δήθεν «καλλιτεχνική» ταινία του λεγόμενου αβάν-γκάρντ κινηματογράφου. Το θέαμα τον αηδίασε εντελώς. Τώρα ένιωθε οργισμένος με τον εαυτό του και μετανιωμένος που είχε μολύνει το μυαλό του με τέτοιες βρωμιές.

Έφτασε στο διαμέρισμα του Ευγένιου τέσσερις ώρες αργότερα, γύρω στις 11 το βράδυ. Μπαίνοντας μέσα, βρήκε τον Ευγένιο κουβαριασμένο στο πάτωμα στη γωνιά του δωματίου, κάτω απ΄ το εικονοστάσι. Κατάλαβε αμέσως: ο Ευγένιος προσευχόταν όλο αυτό το διάστημα να μπορέσει αυτός, ο φίλος του ν΄αντισταθεί στον πειρασμό• και τελικά αποκαμωμένος, αποκοιμήθηκε μπρούμυτα στο πάτωμα μπροστά στις εικόνες. Ο Γκλέμπ έμεινε έκθαμβος απ’ το βάθος της αδελφικής αγάπης που έκρυβε μέσα του αυτός ο άψυχος, όπως τον αποκάλεσε, Αμερικάνος. (σ.499-500)



Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Ά τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.

[Φοιτητής]

Ο Γκλέμπ διδάχθηκε επίσης απο την ευσπλαχνία του Ευγενίου για τους φτωχούς και τους κατατρεγμένους, η οποία επιβεβαίωνε την ειλικρίνεια των λόγων του περι χριστιανικής φιλανθρωπίας στο προσχέδιο του βιβλίου του, Το βασίλειο του ανθρώπου και το Βασίλειο του Θεού. Θυμάται: «Είχα δει πολλές φορές τον Ευγένιο να περπατά στο δρόμο και να βγαίνει απο την πορεία του για να δώσει λίγα χρήματα σε κάποιον άπορο».

Υπήρχε συγκεκριμένα κάποιος ηλικιωμένος πλάνόδιος τύπος, ο οποίος ερχόταν συχνά στο κατάστημα και ζητούσε δειλά λίγα χρήματα και ο Ευγένιος του έδινε πάντοτε 25 σέντς, χωρίς κανένα δισταγμό. Αυτός ο «αλήτης» ήταν σε τόσο άθλια κατάσταση, που ο Γκλέμπ όποτε τον έβλεπε, δεν μπορούσε παρά να νιώσει αποστροφή. Μια φορά, όταν ο γέρος έφυγε με το συνηθισμένο βοήθημα των 25 σέντς, ο Γκλέμπ επέπληξε τον Ευγένιο. Του τόνισε ότι ο άνθρωπος αυτός θα εξακολουθούσε να έρχεται στο κατάστημα για το ημερήσιο «μερίδιο» του, επειδή κατάλαβε ότι ο Ευγένιος του είχε αδυναμία. Αλλά όμως η αδελφότητα μόλις που έβγαζε τα απαραίτητα για να μη βάλει λουκέτο στο βιβλιοπωλείο, μετρούσε το κάθε κέρμα και έκανε αιματηρές οικονομίες για να τα βγάλει πέρα! Προφανώς, ο ζητιάνος θα έσπευδε μ’ αυτά τα χρήματα ν΄αγοράσει λίγο παραπάνω αλκοόλ.

«Νομίζω ότι οφείλουμε να τον βοηθάμε», είπε ο Ευγένιος.«Αν δεν το κάνουμε, ο Θεός θα σταματήσει να βοηθά και εμάς».

Μερικές μέρες μετά, όταν ο Γκλέμπ δούλευε μόνος του στο μαγαζί, ο γέρος επέστρεψε. Βλέποντας ότι ο Ευγένιος δεν ήταν εκεί και διαισθανόμενος απο τις προηγούμενες φορές ότι ο Γκλέμπ δεν τον ήθελε να έρχεται εκεί, αποφάσισε εκείνη τη φορά να μη ζητήσει χρήματα. «Καλή σας μέρα!», είπε ευγενικά και έφυγε.

Την ίδια στιγμή, ο Γκλέμπ ένιωσε τύψεις συνειδήσεως. Ο Ευγένιος, «ο άψυχος Αμερικάνος», του είχε δώσει άλλο ένα μάθημα! Άνοιξε το ταμείο, άρπαξε ένα δολλάριο και πετάχτηκε έξω για να προλάβει τον άνθρωπο. Όμως ο άνθρωπος δεν φαινόταν πουθενά• ο Γκλέμπ έμεινε να στέκεται στο πεζοδρόμιο με το χαρτονόμισμα στο χέρι και τα δάκρυα να κυλούν στα μάτια του.(σ.500 – 501)

Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Ά τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.




Ο τάφος του πατρός Σεραφείμ.

[Κατερίνα]

"Έχει ειπωθεί από τους άγιους Πατέρες, εξήγησε ο Ευγένιος κάπου αλλού, πως πρέπει να βλέπουμε σε όλα όσα μας συμβαίνουν κάποιον λόγο σωτηρίας. Εάν μπορείτε να το κάνετε αυτό, τότε θα σωθείτε.
Κατά έναν απλό τρόπο, μπορείς να το δεις σαν μια εκτυπωτική μηχανή, η οποία δε συνεργάζεται. Στέκεσαι δίπλα της και απολαμβάνεις, παρακολουθώντας να βγαίνουν από αυτή όμορφες, καθαρές και καλά εκτυπωμένες σελίδες, οι οποίες δίνουν μια ωράια αίσθηση ικανοποίησης και ονειρεύεσαι την ιεραποστολική δραστηριότητα, μοιράζοντας περισσότερα αντίτυπα σε πολλές διαφορετικές χώρες. Αλλά σε λίγο αρχίζει να σε βασανίζει, να πετά με δύναμη σελίδες δεξιά κι αριστερά. Οι σελίδες αρχίζουν να κολλάνε και να στάζουν μελάνι η μία πάνω στην κορυφή τηςάλλης. Βλέπεις ότι όλα αυτά τα επιπλέον κομμάτια που έφτιαξες είναι προς εξαφάνιση, καθώς καταστρέφουν το ένα το άλλο και στο τέλος τα νεύρα σου τεντώνονται τόσο, που το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να σταθείς εκεί σε μια άκρη και να λες την ευχή του Ιησού σαν να προσπαθείς να γίνουν όλα πάλι καλά. Αν και αυτό δεν γεμίζει κάποιον με το αίσθημα της ικανοποίησης (όπως όταν μπορούσες να παρακολουθείς τα όμορφα, καθαρά αντίγραφα να τυπώνονται αυτόματα), πνευματικά ίσως δίδει μεγαλύτερη ωφέλεια, διότι σε κάνει να έχεις τεντωμένα νεύρα και σου δίνει μια ευκαιρία για να αγωνιστείς. Αλλά αν αντί γι'αυτό αποθαρρύνεσαι τόσο πολύ που κομματιάζεις τη μηχανή, τότε έχεις χάσει τη μάχη. Η μάχη δεν αφορά πόσα αντίγραφα την ώρα τυπώνονται. Η μάχη αφορά το τι κάνει η ψυχή σου σε αυτή την περίσταση. Εάν η ψυχή σου μπορεί να σωθεί, ενώ τυπώνονται λόγια που μπορούν να σώσουν άλλους, τόσο το καλύτερο, αλλά αν τυπώνονται λόγια που μπορούν να σώσουν άλλους και όλη την ώρα καταστρέφουν τη δική σου ψυχή, αυτό δεν είναι καλό. "

Πηγή: Ιερομονάχου Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ - Η ζωή και τα έργα του, Β' τόμος, εκδόσεις Μυριόβιβλός, Αθήνα 2006.