-Γέροντα, τι είναι η καλή ανησυχία;
-Η καλή ανησυχία είναι η καλή αγωνία για τον «καλόν αγώνα». Αγωνίζεται κανείς, παρακολουθεί τον εαυτό του, εντοπίζει τι εμποδίζει την πνευματική του πρόοδο, προβληματίζεται, ζητάει, αν χρειάζεται, βοήθεια, και κάνει εργασία πνευματική.(…) (σ.315)
-Γέροντα, πώς προκαλείται η καλή ανησυχία;
-Ας υποθέσουμε, διαβάζω ένα πνευματικό βιβλίο και μου κάνει εντύπωση κάποιο σημείο. Σταματάω εκεί-σαν να βρίσκω ένα πετράδι και θέλω να δω τι είναι- και το μελετώ. Καθρεφτίζω σ’αυτό τον εαυτό μου, ρωτάω μετά αν το κατάλαβα σωστά και προσπαθώ να το εφαρμόσω. Στη συνέχεια ρωτάω αν το εφάρμοσα σωστά. Έτσι σιγά-σιγά μαθαίνω να προχωράω σωστά στην πνευματική ζωή. Ποιος μου είχε μιλήσει εμένα για Αββά Ισαάκ; Ένας μπακάλης μου τύλιξε μια φορά μια ρέγγα σε ένα φύλλο από το περιοδικό «Αγιορειτική Βιβλιοθήκη». Όταν την ξετύλιγα, έπεσε το μάτι μου στο κείμενο που ήταν γραμμένο στο χαρτί. Ήταν από τον Αββά Ισαάκ. Το πήρα, το στέγνωσα στον ήλιο, το διάβασα και με διέλυσε. Με την ανάγνωση αυτή πέρασα έναν χρόνο, το διάβαζα-το ξαναδιάβαζα κι έτσι αγάπησα τον Αββά Ισαάκ. Αναρωτήθηκα αν υπάρχει βιβλίο. Έψαξα και τρόμαξα να βρω και να πάρω το βιβλίο στα χέρια μου. Κι εσείς τόσα και τόσα διαβάζετε, δε σας κάνει κάτι εντύπωση; Αυτό που σας κάνει εντύπωση να το αντιγράφετε. Αν το αντιγράψετε και το φέρνετε συχνά στο νου σας, δεν θα το ξεχάσετε εύκολα και θα το εφαρμόσετε.
Σε μερικούς λέω ένα-δυο λόγια και αμέσως γυαλίζουν τα μάτια τους. Τα σημειώνουν σε ένα τόσο δα χαρτάκι, τα εφαρμόζουν και προχωρούν παραπέρα. «Δίδου σοφώ αφορμήν, και σοφώτερος έσται», δεν λέει ο Σολομών; Και άλλοι, αν και έχουν ακούσει ένα σωρό και έχουν βοηθηθεί πολύ, δεν κάνουν τίποτε, γιατί δεν μπήκε μέσα τους η καλή ανησυχία. Έρχονται και μου κάνουν απλώς μια έκθεση της καταστάσεώς τους, χωρίς να έχουν την καλή ανησυχία για να αγωνισθούν. Αυτό είναι μια ρηχή κατάσταση. Απορώ! Δεν προβληματίζονται στην πνευματική ζωή; Δεν έχουν ερωτηματικά; Από τη στιγμή που μπαίνει στον άνθρωπο η καλή ανησυχία, παρατηρεί τι του λείπει, ρωτάει πώς θα το αποκτήσει και ωφελείται. Πώς θα μάθει κανείς, άμα δεν ρωτάει; (…) (σ.319)
(Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου
Λόγοι Ε’ Πάθη και αρετές)
