Φίλε Νέστορα,
Από το ύφος της απάντησής σου φοβάμαι ότι σε έθιξα. Αν πράγματι συνέβη κάτι τέτοιο λυπάμαι ειλικρινά γιατί δεν ήταν αυτή η πρόθεσή μου και σου ζητώ συγγνώμη. Η προσπάθειά μου πάντοτε είναι να μην κρίνω πρόσωπα αλλά ενέργειες, και στην περίπτωση του forum κείμενα, όσο είναι εφικτό να γίνει ο διαχωρισμός αυτός. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η κριτική μου δεν απευθύνεται σε σένα ως πρόσωπο αλλά στις συγκεκριμένες εκφράσεις, που σχολιάζω, θέλοντας να συμβάλλω στην διαμόρφωση της αλήθειας.
Είναι πράγματι στένεμα της αλήθειας το να την αναζητάς στην Καινή και την Παλαιά Διαθήκη; Αυτός που νουθετείται με βάση αυτά τα δύο βιβλία, θεωρείς στ’ αλήθεια ότι έχει μια περιορισμένη αντίληψη περί αληθείας;
Δεν είναι στένεμα της αλήθειας το να την αναζητάς στην Καινή και την Παλαιά Διαθήκη, αλλά το να την αναζητάς μόνο στην Καινή και τη Παλαιά Διαθήκη. Άλλωστε στην Καινή Διαθήκη δεν περιλαμβάνεται μόνο η ζωή του Χριστού (τα τέσσερα ευαγγέλια) αλλά και οι Πράξεις των Αποστόλων και οι επιστολές τους. που αποτελούν απόσταγμα της εμπειρίας των Αποστόλων που ήταν οι πρώτοι που αγωνίστηκαν να μετατρέψουν σε βίωμα όσα διδάχτηκαν από τον Κύριο. Επίσης η Παλαιά Διαθήκη αποτελεί κατ΄ εξοχήν βιβλίο μεταφοράς εμπειρίας από τα βιώματα των Προπατόρων, που προσπάθησαν να ζήσουν και πριν και μετά το νόμο (τις δέκα εντολές), προς τους απογόνους τους, για να αποτελέσουν οδηγό στην προσπάθειά τους να ζήσουν με βάση το νόμο.
Παρόμοιες εμπειρίες σαν απόσταγμα μεγάλου πνευματικού αγώνα γράφτηκαν από πολλούς μεγάλους ή και λιγότερο μεγάλους (με την ένοια του γνωστούς και λιγότερο γνωστούς) Πατέρες και Αγίους της Εκκλησίας μας από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια μέχρι και σήμερα.
Δεν ξερω για το «απαραίτητη», όμως συμφωνώ ότι μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη. Είναι χρήσιμη η εμπειρία ανθρώπων οι οποίοι έχουν έρθει κοντά Του. Όμως ο κάθε ένας από εμάς είναι φορέας της δικής του, ατομικής, προσωπικής του κλήσης. Ο κάθε ένας από εμάς έχει το δικό του κάλεσμα στο οποίο εαν επιθυμεί ανταποκρίνεται. Πολύ αμφιβάλω λοιπόν ως προς το αν υπάρχει κάποια συνταγή.
Συμφωνώ μαζί σου ότι ο καθένας μας έχει κληθεί από τον Κύριο σε μία χρονική στιγμή της ζωής του. (Όχι ότι κληθηκε μόνο μια φορά αλλά εκείνη ήταν η κλήση που τον έκανε να αλλάξει τρόπο ζωής). Επίσης συμφωνώ ότι ο δρόμος του καθενός προς τη σωτηρία είναι προσωπικός και διαφορετικός, γιατί καθ΄ ένας από μας είναι μια ξεχωριστή διαφορετική προσωπικότητα.
Όμως, φίλε, αν το καλοσκεφτείς όσο κι αν είμαστε διαφορετικοί στις λεπτομέρειες στην ουσία μοιάζουμε πάρα πολύ. Άλλωστε στην ομοιότητα αυτή βασίζεται κι η Ιατρική επιστήμη η οποία είναι μια στατιστική και εμπειρική επιστήμη, που βασίζεται στην παρατήρηση των αποτελεσμάτων που φέρνουν τα διάφορα ερεθίσματα πάνω στον οργανισμό του ανθρώπου. Το ίδιο και πολύ περισσότερο ισχύει για την Ψυχιατρική.
Αν λοιπόν χρησιμοποιούμε την καταγεγραμμένη εμπειρία για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα στο σώμα του ανθρώπου, πολύ περισσότερο δεν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία για να θεραπεύσουμε την ψυχή του ανθρώπου; Αφού άλλωστε η εμπειρία η πνευματική προσπαθεί να περιγράψει πράγματα τα οποία δεν είναι αισθητά και δεν είναι εύκολο να τα καταλάβει κανείς παρά μετά από μεγάλο αγώνα.
Θα μείνω μόνο στο να σε προειδοποιήσω και εσένα να προσέχεις τους ανθρώπους και τις παραδόσεις τους. Διότι όλοι μας έχουμε αυτή την έμφυτη τάση της φυγοπονίας και του εθελοτυφλισμού (μη εισενέγκεις υμας εις πειρασμόν) . Αυτή η έμφυτη τάση να ξεχνούμε ότι είναι στενή και τεθλιμμένη η οδός. Το θυμάσαι Νίκο; Στενή (για λίγους) και τεθλιμμένη (γεμάτη πόνο). Όμως οι περισσότερες ανθρώπινες διδαχές (αν τις δεις για λίγο ανεπηρέαστα) έρχονται να διδάξουν το ακριβώς αντίθετο. Έρχονται συνήθως να απαλύνουν τον πόνο που θα νιώθαμε και ορισμένες φορές να μας απαλλάξουν από την προσπάθεια που θα έπρεπε να καταβάλλουμε, λειτουργώντας σαν το μαγικό χαρτάκι του πάπα.
Κανένας από τους Πατέρες της Εκκλησίας μας δεν υποσχέθηκε ή ισχυρίστηκε ότι μπορεί κανείς να σωθεί χωρίς αδιάλειπτο και οδυνηρό αγώνα. Ο καθένας από το μετερίζι του έχει ν΄αντιμετωπίσει κάθε μέρα τόσο τον ίδιο του τον εαυτό όσο και το περιβάλλον του. Μπορεί σήμερα να μη χρειάζεται να δώσουμε τη ζωή μας για την αγάπη του Χριστού μας, αλλά σίγουρα χρειάζεται ν' αγωνιστούμε να περιορίσουμε τον εγωισμό μας, ν' αρνηθούμε αυτό που μας ευχαριστεί για να προσφέρουμε κάτι στον αδελφό μας (και δεν εννοώ μόνο χρήματα), να προσπαθήσουμε τουλάχιστον να μην ανταποδώσουμε κακό στο κακό και να μην μισήσουμε αυτόν που μας βλάπτει, να περιορίσουμε το σκόρπισμα του εαυτού μας σε άχρηστα κι επιζήμια πράγματα και να τον συγκεντρώσουμε προς τα μέσα κλπ.
Όμως επισημαίνω δυο πράγματα:
1) Δεν αποζητούμε τις δυσκολίες και τα βάσανα για να εξαγνιστούμε από τις αμαρτίες μας. Αυτές θα 'ρθουν έτσι κι αλλιώς σαν αποτέλεσμα των λαθών μας ή και όχι, όταν το επιτρέψει η σοφία του Θεού, για να διδαχθούμε απ' αυτές κι όχι για να εξουθενωθούμε. Ο Κύριος διαλέγει τον τόπο, το χρόνο και το είδος της δοκιμασίας μας για να είναι τέτοια που να βοηθήσει στη σωτηρία μας.
2) Δεν χρειάζεται για ν' ανακαλύψουμε ξανά τον τροχό, να πάμε να πέσουμε χωρίς όπλα στη μάχη. Γιατί ο αντίπαλος είναι φοβερός και διαθέτει τεράστιο οπλοστάσιο και μακρόχρονη εμπειρία. Όπλα μας είναι η συμμετοχή στα μυστήρια της Εκκλησίας, οι οδηγίες του πνευματικού μας και η γνώση (μ' αυτή τη σειρά κατά την ταπεινή μου άποψη).
3) Μπορεί οι άγιοι της Εκκλησίας, να μη μας υποσχέθηκαν πνευματική προκοπή χωρίς πόνο, αλλά μας υποσχέθηκαν ότι όποιος πονέσει πολύ για την αγάπη του Χριστού, θα Τον γνωρίσει σιγά-σιγά και θ΄αρχίσει απ' αυτή τη ζωή να ζει τη ζεστασιά της αγάπης Του.
Φίλε Νέστορα,
όπως ένας μοναχός πριν πάει σ' ένα κελί να ζήση μόνος του, πρέπει να πάει πρώτα σε γέροντα για να διδαχτεί απ' την εμπειρία του και μάθει την υπακοή, έτσι κι εμείς οι λαϊκοί πριν ερευνήσουμε τις Γραφές, πρέπει να μάθουμε να ζούμε πνευματικά, ώστε η πνευματική μελέτη να μας βοηθήσει να γνωρίσουμε καλύτερα το Θεό και να μη μας σπρώξει μακριά απ' Αυτόν.
