Γιατί παντρεύονται οι άνθρωποι;

[Φωτεινή]

Γιατί παντρεύονται οι άνθρωποι; Από αγάπη, από έρωτα ή για να κάνουν πολλά παιδιά;



Στο ερώτημα «γιατί παντρεύονται οι άνθρωποι;» η πιο συχνή απάντηση είναι «για να κάνουν παιδιά». Η απάντηση είναι ΛΑΘΟΣ, ιδίως όταν διατυπώνεται έτσι απόλυτα και αξιωματικά. Βασικός σκοπός του γάμου είναι η αλληλοσυμπλήρωση, η αλληλοβοήθεια, η τελειοποίηση και η συνεργασία των δύο συζύγων. Οι σύζυγοι καλούνται στο δύσκολο άθλημα της αγάπης, η οποία αυξάνει τις πνευματικές διαστάσεις της συζυγίας και οδηγεί το γάμο στην οικογένεια που είναι η «κατ’ οίκον Εκκλησία».

Πρώτος σκοπός του γάμου λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος είναι πρωτίστως ο αγιασμός του ανδρογύνου, έπειτα το σβήσιμο της σαρκικής πύρωσης ώστε να αποφεύγονται η πορνεία και η ακολασία, και έπειτα έρχεται και η τεκνογονία.

Το αξιοσημείωτο που λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος είναι ότι ο τελευταίος λόγος (δηλ. η τεκνοποιία) έχει εκλείψει μιας και η γη έχει πληρωθεί με ανθρώπους (ΕΠΕ 29, σελ.505). Πολλές φορές λοιπόν νομίζω ότι πολύ πνευματικοί πατέρες βάζουν δυσβάστακτα φορτία ειδικά σε νέα ζευγάρια, υποστηρίζοντας ότι η σαρκική έλξη θα πρέπει να ικανοποιείται μόνο όταν έχει σκοπό την τεκνογονία και όχι το σβήσιμο της σαρκικής πύρωσης. Μα τελικά γιατί παντρεύτηκαν αυτοί οι άνθρωποι, από έρωτα; Από αγάπη; Ή μήπως απλά για να καταστείλουν το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας μας;;;; Διότι με αυτήν την λογική αν διαπιστωθεί ότι το ανδρόγυνο δεν μπορεί να τεκνοποιήσει, τότε καλό θα ήταν…να χωρίσει!!!, δηλαδή από την μία πλευρά η Εκκλησία, ο ίδιος ο Χριστός τους ευλογεί να συμβαδίσουν στην επίγεια αυτή ζωή, να έχουν ο ένας τον άλλο στήριγμα, θαλπωρή και από την άλλη για δήθεν «πνευματικούς λόγους» να τους προτείνουμε (εμμέσως πλην σαφώς) να χωρίσουν υπερασπιζόμενοι το «αυξάνεστε και πληθύνεσθε…».

Το παράλογο του πράγματος λοιπόν, όλοι το καταλαβαίνουμε!(ελπίζω)

Άλλο είναι να αποφεύγω την τεκνοποίηση συνειδητά λόγο έλλειψης πίστης ότι ο Θεός δεν θα φροντίσει για την ανατροφή των παιδιών μου (εδώ ακριβώς έγκειται η αμαρτία μας, στην απιστία μας!), και άλλο είναι να δημιουργούμε ενοχές ειδικά σε νέους ανθρώπους που ήρθαν στην Εκκλησία και παντρεύτηκαν με το να τους λέμε και πάλι ότι η σαρκική τους σχέση είναι αμαρτωλή. Δηλαδή τους λέμε ότι πριν τον γάμο τους (αν είχαν ολοκληρωμένες σχέσεις) και μετά τον γάμο τους, τίποτα δεν άλλαξε, αμαρτία ήταν πριν, αμαρτία είναι και τώρα!!

Επιτέλους ας συνέλθουν όλοι αυτοί οι δήθεν ορθόδοξοι των ορθοδόξων διότι δεν νομίζω να είναι ούτε αγιότεροι από τον άγιο Ιωάννη των Χρυσόστομο ούτε πιο φωτισμένοι από τον απ. Παύλο που προτρέπει τους άνδρες να παντρευτούν όχι για να αφήσουν απογόνους αλλά διότι δεν μπορούν να εγκρατευτούν. Οι ενοχές λοιπόν που φορτώνουνε στους άλλους κάποιοι «πνευματικοί» ή ακόμα και κάποιοι δήθεν ζηλωτές χριστιανοί είναι εκτός των ορίων του Ορθοδόξου πνεύματος των Πατέρων της Εκκλησίας μας.

Η τεκνοποίηση λοιπόν δεν είναι ο κύριος σκοπός του Γάμου. Αν διαβάσουμε στην αρχή του βιβλίου της Γενέσεως θα διαπιστώσουμε ότι η προτροπή «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε…» είναι ΠΡΙΝ την πτώση των πρωτοπλάστων!!! Άρα δεν είναι δυνατόν να υποστηρίζουν κάποιοι ότι η τεκνογονία είναι μία εντολή του Θεού που δόθηκε στους ανθρώπους για να ξανακερδίσουν τον «χαμένο παράδεισο»!!!!

Ο Απόστολος Παύλος μιλώντας στους Κορινθίους περί εγκρατείας μέσα στον γάμο λέγει ότι θα πρέπει να γίνεται μόνο για λόγους πνευματικής άσκησης: “Mην αποστερείτε ο ένας στον άλλο (τη σωματική επαφή!), εκτός αν γίνεται αυτό με σύμφωνη γνώμη και των δυο σας για λίγο καιρό, για να αφοσιωθείτε στη νηστεία και στην προσευχή. Kατόπιν, όμως, να σμίγετε πάλι σαν αντρόγυνο για να μην σας πειράζει ο Σατανάς εξαιτίας της έλλειψης αυτοκυριαρχίας σας!!!” (Προς Κορινθ. κεφ. 7).

Η πολυτεκνία είναι μία μεγάλη ευλογία του Θεού, όμως δεν μπορούν όλοι να την βαστάξουν, είναι θέμα επιλογής, είναι θέμα αν θέλετε πίστεως και όχι σχεδίου για να ευαρεστήσουμε τον Θεό.

Το θέμα δεν είναι επειδή παντρεύτηκα να γίνω πολύτεκνος, αλλά να γίνω αγιότερος προσπαθώντας μέσω του γάμου, μέσω της ασκήσεως που μπορεί να προσφέρει ένας γάμος να κατορθώσω να μεταμορφωθώ σε καινό άνθρωπο, σε έναν άνθρωπο που θα γίνει το πρότυπο συζύγου, πατέρα, μητέρας, χριστιανού……καλόν αγώνα με λιγότερες ενοχές για την έγγαμη ζωή.

Αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Πηγή: http://www.pentapostagma.gr

[Νίκος]

Από το θέμα: Το Μυστήριο του Γάμου

Για να ξαναδούμε αυτό το επίσης επίκαιρο και ακανθώδες θέμα του Γάμου. Άποψή μου, πιθανόν να κάνω και λάθος, αλλά η μεγάλη πλειοψηφία των γάμων στην ελληνική κοινωνία πάσχει από ενδημικά εσωτερικά προβλήματα, τα οποία ακόμη κι αν δεν οδηγήσουν στη διάλυσή του (1 στις 3 περιπτώσεις), κάνουν τους συζύγους λιγότερο ευτυχείς και τους δυσκολεύουν στον αγώνα για τη σωτηρία τους.

Ένας σοβαρός λόγος που δυναμιτίζει τον Γάμο από το ξεκίνημά του είναι η εικόνα που έχουμε πριν το Γάμο, για το τι είναι Γάμος και ποιος είναι ο σκοπός του. Παραθέτω το παρακάτω αρθράκι απ΄το site της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος, για να βοηθήσει στην αρχή της συζήτησης:

Ο Σκοπός του Γάμου

" Εις βοήθεια και διάδοχη του γένους των ανθρώπων" Στο ερώτημα «γιατί παντρεύονται οι άνθρωποι» η πιο συχνή απάντηση είναι «για να κάνουν παιδιά». Η απάντηση είναι λάθος, ιδίως όταν διατυπώνεται έτσι απόλυτα και αξιωματικά. Βασικός σκοπός του γάμου είναι η αλληλοσυμπλήρωση, η αλληλοβοήθεια, η τελειοποίηση και η συνεργασία των δύο συζύγων. Οι σύζυγοι καλούνται στο δύσκολο άθλημα της αγάπης, η οποία αυξάνει τις πνευματικές διαστάσεις της συζυγίας και οδηγεί το γάμο στην οικογένεια που είναι η «κατ' οίκον Εκκλησία».

Δεύτερος σκοπός του γάμου είναι η γέννηση των παιδιών. Στο δήθεν αφελές ερώτημα «πως έρχονται τα παιδία στον κόσμο» εμείς απαντάμε «τα στέλνει ο Θεός» Και όταν δε στέλνει υποτασόμεθα στο θέλημά του και δε διαλύουμε το γάμο. Βέβαια παρ' όλο που η τεκνογονία δεν είναι ο κεντρικός και κύριος στόχος του γάμου δε παύει να είναι σημαντικός. Τα παιδιά εκτός του ότι φέρνουν ευτυχία στο σπίτι, εκτός του ότι αποτελούν τον καρπό της υπακοής στο θείο θέλημα, ενώνουν ψυχικά το ανδρόγυνο. Σήμερα, άλλωστε, με την οξεία φάση που διέρχεται το δημογραφικό μας πρόβλημα, είναι ανοησία και πλάνη να μιλάμε για οικογενειακό προγραμματισμό και περιορισμό των γεννήσεων, όταν σε λίγα χρόνια η Ελλάδα θα έχει μετατραπεί σε χώρα γερόντων. Και η πολιτεία οφείλει να δώσει κίνητρα τεκνογονίας και οικονομικές παροχές στις πολυτεκνικές οικογένειες για να βαστάξουν το δυσβάστακτο βάρος της ανατροφής των παιδιών, υπό τις σημερινές αντίξοες συνθήκες. Αλλά και η Εκκλησία ενθαρρύνει τα νέα ζευγάρια στην γέννηση παιδιών συνιστώντας λιγότερη υλοκρατία, λιγότερο ατομισμό και περισσότερο πνεύμα θυσίας. Πέραν όμως όλων αυτών, θέλημα Θεού είναι η γέννηση παιδιών μέσα στο γάμο και η ανατροφή τους μέσα στο θερμοκήπιο και τη θαλπωρή της χριστιανικής οικογένειας.

Πηγή: Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος
http://imd.gr/html/gr/section02/socialmatt...riage/01/04.htm

Εγώ θα προσθέσω στους δυο σκοπούς που αναφέρονται πιο πάνω και δυό ακόμη λιγότερο πνευματικούς, αλλά σίγουρα υπαρκτούς: την απόλαυση ή τη νομιμοποίηση του σαρκικού έρωτα και την οικονομική και κοινωνική εξασφάλιση. (Νίκος Θ. Μπουγάτσος, "Η Ορθόδοξη Θεολογία για το σκοπό του Γάμου",.Εκδόσεις Επτάλοφος, Αθήνα 1989).

Δυστυχώς, ενώ πράγματι ο βασικός σκοπός του Γάμου είναι η αλληλοσυμπλήρωση κι αλληλοβοήθεια μεταξύ των συζύγων για ν΄αντιμετωπίσουν τις αναπόφευκτες δοκιμασίες αυτού του βίου κι έτσι να φθάσουν πιο εύκολα στο βασικό σκοπό του ανθρώπου που είναι η Βασιλεία των Ουρανών, οι περισσότεροι νέοι ή και λιγότερο νέοι πηγαίνουν ή δεν πηγαίνουν στο Γάμο έχοντας στο μυαλό τους μια εντελώς διαφορετική εικόνα.

Το ότι ο βασικός σκοπός του Γάμου είναι η αλληλοβοήθεια κι η αλληλοσυμπλήρωση φαίνεται από τη Γένεση κι ειδικότερα από τη δημιουργία της γυναίκας απ΄το πλευρό του Αδάμ:

"18 Και είπε Κύριος ο Θεός: Δεν είναι καλό ο άνθρωπος να είναι μόνος, θα κάνω σ' αυτόν βοηθό όμοιο μ' αυτόν.
19 Και έπλασε ο Θεός πάλι από τη γη όλα τα ζώα τού αγρού, και όλα τα πουλιά τού ουρανού, και τα έφερε προς τον Αδάμ, για να δει πώς θα τα ονομάσει, και ό,τι όνομα θα έδινε ο Αδάμ σε κάθε έμψυχο, αυτό και να είναι το όνομά του. 20 Και ο Αδάμ έδωσε ονόματα σε όλα τα κτήνη, και σε όλα τα πουλιά τού ουρανού και σε όλα τα ζώα τού αγρού, για τον Αδάμ, όμως, δεν βρισκόταν βοηθός όμοιος μ' αυτόν.
21 Και ο Θεός επέβαλε έκσταση στον Αδάμ, και κοιμήθηκε. Και πήρε μία από τις πλευρές του και έβαλε σάρκα στη θέση της. 22 Κι έπλασε ο Θεός την πλευρά, που πήρε από τον Αδάμ, σε γυναίκα και την έφερε στον Αδάμ.
23 Και ο Αδάμ είπε: Αυτό είναι τώρα κόκαλο από τα κόκαλά μου, και σάρκα από τη σάρκα μου. Αυτή θα ονομαστεί γυναίκα, επειδή πάρθηκε από τον άνδρα της. 24 Γι' αυτό, ο άνθρωπος θα αφήσει τον πατέρα του και τη μητέρα του, και θα προσκολληθεί στη γυναίκα του και θα είναι οι δύο σε μία σάρκα." (Γένεση, κεφ. 2)

Σημεία κλειδιά του χωρίου αυτού είναι το "ποιήσομεν αυτώ βοηθόν κατ΄αυτόν" και το "έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν". Δηλαδή ο Αδάμ αυτό που είχε ανάγκη ήταν από σύντροφο, για να μοιράζεται μαζί του το ξεχείλισμα της αγάπης του Θεού, επειδή ο άνθρωπος πλασμένος κατ΄εικόνα του Θεού είναι ον κοινωνικό, όπως είναι κι ο Θεός. Η λαϊκή ρήση: "Ο άνθρωπος δεν κάνει μόνος του ούτε στον Παράδεισο" αποδίδει ακριβώς την πραγματικότητα.

Ο Αδάμ, λοιπόν, ο πρώτος άνθρωπος κι όχι ο άνδρας, γιατί μέχρι το διαχωριμό της Εύας στον άνθρωπο συνηπήρχαν αυτά που σήμερα χαρακτηρίζουμε ανδρικές και γυναικείες ιδιότητες, δεν είχε ανάγκη τη γυναίκα ούτε επειδή δεν ήταν ο ίδιος πλήρης ή τέλειος, ούτε πολύ περισσότερο για λόγους σαρκικής απόλαυσης, αλλά είχε ανάγκη από σύντροφο για να μοιραστεί μαζί του την αγάπη του Θεού.

Η δεύτερη φράση "έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν" είναι κι η πιο παρεξηγημένη. Δηλαδή, σχεδόν όλοι πιστεύουν ότι η φράση αυτή, που επαναλαμβάνεται και κατά την τέλεση του Μυστηρίου του Γάμου, εννοεί την σαρκική συνεύρεση του ζευγαριού με σκοπό την τεκνογονία ή απλά την ηδονή. Είναι όμως η άποψη αυτή τελείως λάθος. Επειδή ο Αδάμ (άνδρας πια) και η Εύα (η πρώτη γυναίκα), μέχρι την πτώση τους ήταν πλήρεις Θείου Έρωτος και δεν είχαν ανάγκη τον σαρκικό έρωτα, που είναι μεταπτωτικό υποκατάστατο του Θείου 'Ερωτα. Αυτό προκύπτει από τη διδασκαλία του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου:"Μετά την παράβασιν τα της συνουσίας γέγονεν, επεί μέχρις εκείνου καθάπερ άγγελοι ούτω διητώντο εν τω παραδείσω, ουχ υπό επιθυμίας φλεγόμενοι, ουχ υπό ετέρων παθών πολιορκούμενοι, ου ταις ανάγκαις της φύσεως υποκείμενοι, αλλά δι’ όλου άφθαρτοι κτισθέντες και αθάνατοι" (ΙΕ' Ομιλία εις την Γένεσιν). Γι αυτό ο Αδάμ όταν έλεγε την επίμαχη φράση εννοούσε την ταύτιση του ζευγαριού μετά το Γάμο, ώστε ν΄αποτελούν ένα σώμα με δυο αλληλοσυμπληρούμενες ψυχές.

(Συγγνώμη θα το διακόψω εδώ και θα το συνεχίσω μόλις μπορέσω).

[Νίκος]

Ας συνεχίσουμε όμως την ανάλυση του σκοπού του Γάμου.

Δεν είναι, λοιπόν η τεκνογονία ο βασικός σκοπός του Γάμου, όπως λέει το παραπάνω άρθρο της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος. Από που προκύπτει αυτό; Ο Θεός ευχήθηκε στους πρωτόπλαστους "αυξάνεσθε και πληθύνεσθε, και πληρώσατε την γην και κατακυριεύσατε αυτής" (Γεν. κεφ.1, 27), αλλά το είπε ως ευχή όχι ως εντολή. Αυτό προκύπτει από το ότι ο Αδάμ κι η Εύα δεν είχαν σαρκική σχέση μέχρι την πτώση τους, όπως φαίνεται απ΄το χωρίο: "Αδάμ δέ έγνω Εύαν τήν γυναίκα αυτού, καί συλλαβούσα έτεκε τόν Κάϊν καί είπεν· εκτησάμην άνθρωπον διά τού Θεού." (Γεν. κεφ. 4, 1). Εάν λοιπόν δεν προηγείτο η πτώση ο πολλαπλασιασμός του ανθρωπίνου γένους θα γινόταν με άλλο τρόπο κι όχι με το σημερινό. Πως θα ήταν αυτός ο τρόπος, μια ένδειξη είναι τρόπος με τον οποίο η Παναγία συνέλαβε και γέννησε τον "Νέο Αδάμ" τον Κύριο, δηλαδή με άσπορο σύλληψη και αναίμακτο και χωρίς πόνους τοκετό. Το ότι ο σημερινός τρόπος κύησης και τοκετού είναι αποτέλεσμα της πτώσης φαίνεται και από το: "καὶ τή γυναικί είπε· πληθύνων πληθυνώ τας λύπας σου καί τόν στεναγμόν σου· εν λύπαις τέξη τέκνα, καί πρός τόν άνδρα σου η αποστροφή σου, καί αυτός σου κυριεύσει." (Γεν. Κεφ. 3, 16). Επίσης ο Αδάμ μετά την τιμωρία, που ακολούθησε την πτώση: "καί εκάλεσεν Αδάμ τό όνομα τής γυναικός αυτού Ζωή, ότι αύτη μήτηρ πάντων των ζώντων" (Γεν. κεφ. 3, 20), που σημαίνει ότι μέχρι τότε δεν ήταν, αλλά με άλλο τρόπο θα γινόταν ο πολλαπλασιασμός του ανθρωπίνου γένους.

Ένδειξη αυτού του άλλου τρόπου είναι τα λόγια του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου στους Φαρισαίους: "7 Ιδών δε πολλούς των Φαρισαίων και Σαδδουκαίων ερχομένους επί το βάπτισμα αυτού είπεν αυτοίς· Γεννήματα εχιδνών, τις υπέδειξεν υμίν φυγείν από της μελλούσης οργής; 8 ποιήσατε ούν καρπόν άξιον της μετανοίας· 9 και μη δόξητε λέγειν εν εαυτοίς, Πατέρα έχομεν τον Αβραάμ· λέγω γάρ υμίν ότι δύναται ο Θεός εκ των λίθων τούτων εγείραι τέκνα τώ Αβραάμ." (Κατά Ματθαίον, κεφ. 3)

Επίσης η τεκνογονία δεν μπορεί να είναι βασικός σκοπός του Γάμου και για δυο ακόμη λόγους:

1. Η Βασιλεία των Ουρανών είναι ο βασικός σκοπός του ανθρώπου και άρα και του ανδρόγυνου μετά το Γάμο, αλλοιώς ο Κύριος δεν θα έλεγε: "26 Εί τις έρχεται προς με και ου μισεί τον πατέρα εαυτού και την μητέρα και την γυναίκα και τα τέκνα και τους αδελφούς και τας αδελφάς, έτι δε και την εαυτού ψυχήν, ου δύναταί μου μαθητής είναι." (Κατά Λουκάν, κεφ 14), βάζοντας έτσι τον αγώνα για ν' ακολουθήσουμε το βήματα Του πολύ πάνω οτιδήποτε άλλο έχουμε σ΄αυτή τη ζωή, ακόμη και τα παιδιά μας.

2. Τι θα γίνει αν ένα ζευγάρι δεν αποκτήσει παιδιά; Όχι από δική τους υπαιτιότητα, αλλά επειδή αυτό είναι το θέλημα του Θεού. Ο Προφήτης Μαλαχίας κατηγορεί τους Εβραίους που πίστευαν ότι μοναδικός σκοπός του Γάμου είναι η τεκνογονία και χώριζαν τις γυναίκες τους αν ήταν στείρες: "Κύριος διεμαρτύρατο αναμέσον σου και αναμέσον γυναικός νεότητός σου, ην εγκατέλειπες, και αύτη κοινωνός σου και γυνή διαθήκης σου. Kαι ου καλόν εποίησεν; Kαι υπόλειμμα πνεύματος αυτού. Και είπατε. Tι άλλο ή σπέρμα ζητεί ο Θεός; Kαι φυλάξασθε εν τω πνεύματι υμών, και γυναίκα νεότητός σου μη εγκαταλίπης..." (Μαλαχ. κεφ. 2, 14-15), και τους προτρέπει ακόμη κι αν η γυναίκα τους δεν γεννά παιδιά, να μείνουν μαζί της γιατί "αύτη κοινωνός σου και γυνή της διαθήκης σου", δηλαδή αυτή είναι η γυναίκα με την οποία σου δόθηκε να επικοινωνείς και να κερδίσεις μαζί της την διαθήκη του Κυρίου. Είναι φανερό οτι η τεκνογονία που είναι συνδημιουργία Θεού και ανθρώπου, "καί συλλαβούσα έτεκε τόν Κάϊν καί είπεν· εκτησάμην άνθρωπον διά τού Θεού." (Γεν. κεφ. 4, 1), όταν λοιπόν δεν είναι θέλημα Θεού η απόκτηση τέκνων από ένα ζευγάρι, οφείλει να κάνει υπακοή στο θέλημά Του και να επικεντρωθεί στην πνευματική καλλιέργεια μέσω της σχέσης τους.

(Περισσότερα για το Γάμο στις επόμενες δημοσιεύσεις)

[Νίκος]

Ας δούμε τώρα την αντίθετη πλευρά του θέματος. Δηλαδή, καλά η τεκνοποίηση δεν είναι ο κύριος σκοπός του Γάμου, είναι όμως υποχρεωτικό στοιχείο του Γάμου;

Η απάντηση βρίσκεται κατά τη γνώμη μου και πάλι στα λόγια τους Θεού στους πρωτόπλαστους μετά την πτώση τους:

"16 Και στη γυναίκα είπε: Θα πολλαπλασιάσω τις λύπες σου και και τον αναστεναγμό σου. Με λύπες θα γεννάς παιδιά και στον άνδρα σου θα είναι η επιθυμία σου, κι αυτός θα σε εξουσιάζει. 17 Και στον Αδάμ είπε: Επειδή άκουσες ταν λόγια τής γυναίκας σου, και έφαγες από το δέντρο, από το οποίο μόνο σε είχα προστάξει να μη φας, να είναι καταραμένη η γη την οποία εργάζεσαι. Με λύπες θα τρως τους καρπούς της όλες τις ημέρες τής ζωής σου. 18 Αγκάθια και τριβόλια θα βλαστάνει για σένα και θα τρως το χορτάρι τού χωραφιού. 19 Με τον ιδρώτα του προσώπου σου θα τρως το ψωμί σου, μέχρις ότου επιστρέψεις γη στη γη, από την οποία πλάστηκες, επειδή είσαι χώμα και στο χώμα θα επιστρέψεις. 20 Και ο Αδάμ αποκάλεσε το όνομα της γυναίκας του Ζωή, επειδή αυτή θα ήταν η μητέρα όλων των ζωντανών." (Γέν. κεφ. 3)

Για τους πρωτόπλαστους αυτά το λόγια ήταν η τιμωρία τους, αλλά κι ο δρόμος της σωτηρίας τους. Δηλαδή, ο Κύριος τους ανέθεσε με τον τρόπο αυτό την αποστολή τους μέσω της οποίας θα μπορούσαν να ξανακερδίσουν το χαμένο Παράδεισο. Μεταξύ των άλλων, λοιπόν, τους ανέθεσε και το καθήκον της τεκνοποιίας, για την υποστήριξη της οποίας ο Κύριος επέτρεψε εκτός απ΄τη δυσάρεστη πλευρά να υπάρχει και η ευχάριστη. Χωρίς την σαρκική έλξη αυτή είναι πολύ πιθανόν οι άνθρωποι να μην είχαν καν τη διάθεση να κάνουν παιδιά. Όμως η απόλαυση της ευχάριστης πλευράς της σαρκικής σχέσης χωρίς την αποδοχή της τκνοποιίας σημαίνει ουσιαστικά και άρνηση της σωτηριώδους διεξόδου της μεταπτωτικής οικογένειας, μέσω της αποδοχής των ρόλων που ανέθεσε ο Θεός στους μεταπτωτικούς ανθρώπους. Για το λόγο αυτό η Ορθόδοξη θεώρηση του Γάμου απορρίπτει κάθε μορφή αποφυγής της τεκνογονίας, πλην της αποχής, η οποία πάντως, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος στου Κορινθίους, θα πρέπει να γίνεται μόνο για λόγους πνευματικής άσκησης: "5 Mην αποστερείτε ο ένας στον άλλο (τη σωματική επαφή), εκτός αν γίνεται αυτό με σύμφωνη γνώμη και των δυο σας για λίγο καιρό, για να αφοσιωθείτε στη νηστεία και στην προσευχή. Kατόπιν, όμως, να σμίγετε πάλι σαν αντρόγυνο για να μην σας πειράζει ο Σατανάς εξαιτίας της έλλειψης αυτοκυριαρχίας σας." (Προς Κοριθ. κεφ. 7).

Αυτό σημαίνει ότι ένα ανδρόγυνο θ΄αποκτήσει παιδιά περισσότερα απ΄όσα μπορεί να μεγαλώσει; Τα παιδιά είναι συνδημιουργία Θεού και ανθρώπου. Το ζευγάρι, που πιστεύει στην Πρόνοια του Θεού και προσδοκά στη βοήθεια της Χάριτός Του για την υγεία και την ανατροφή των παιδιών, θα πρέπει ν' αφήνει την απόφαση για τον αριθμό των παιδιών και τον χρόνο γέννησής τους στο Θεό. Τότε όπως έλεγε ο μακαριστός Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης ο Θεός σε κάθε παιδί δίνει και τα "προικιά" του, δηλαδή βοηθά τους γονείς να βρουν τα μέσα για να το μεγαλώσουν. Ισχύει και γι αυτή την περίπτωση ο λόγος του Κυρίου στην επί του Όρους ομιλία: "25 Γι’ αυτό σας λέω, μην ανησυχείτε για τη ζωή σας, τι θα φάτε και τι θα πιείτε, ούτε για το σώμα σας, τι θα ντυθείτε. Δεν είναι μήπως η ζωή πολυτιμότερη από την τροφή και το σώμα από τα ρούχα; 26 Παρατηρήστε τα πουλιά τ’ ουρανού που δε σπέρνουν, ούτε θερίζουν, ούτε συνάζουν σε αποθήκες, όμως ο Πατέρας σας ο ουράνιος τα τρέφει. Eσείς δεν αξίζετε πολύ περισσότερο απ’ αυτά; 27 Aλλά και ποιος από σας μπορεί, με το να ανησυχεί, να προσθέσει έστω και λίγα εκατοστά στη διάρκεια της ζωής του; 28 Kαι για ρούχα τι ανησυχείτε; Παρατηρήστε προσεκτικά τα κρίνα στην εξοχή και μάθετε πώς μεγαλώνουν. Oύτε κοπιάζουν ούτε γνέθουν. 29 Kι όμως, σας λέω, ούτε ο Σολομών με όλη του τη δόξα, δεν ντυνόταν σαν ένα απ’ αυτά. 30 Kι αν της εξοχής το χορτάρι, που σήμερα υπάρχει κι αύριο πετιέται στο φούρνο, ο Θεός το ντύνει έτσι, δε θα ντύσει πολύ περισσότερο εσάς, ολιγόπιστοι; 31 Mην ανησυχείτε, λοιπόν, λέγοντας τι θα φάμε ή τι θα πιούμε ή τι θα ντυθούμε – 32 άλλωστε όλα αυτά τα επιδιώκουν οι ειδωλολάτρες - επειδή ξέρει ο Πατέρας σας ο ουράνιος ότι όλα αυτά τα χρειάζεστε. 33 Aντίθετα, να ζητάτε πρώτα τη βασιλεία του Θεού και τη δικαιοσύνη του, κι όλα αυτά θα σας προστεθούν. 34 Mην ανησυχείτε, λοιπόν, για την αυριανή ημέρα, γιατί η αυριανή ημέρα θα φροντίσει για τα δικά της. Aρκετό είναι για την κάθε μέρα το δικό της πρόβλημα. " (Κατά Ματθαίον κεφ.6).

[Achilleas]

Συμφωνώ ότι πρώτιστος σκοπός του γάμου δεν είναι τα παιδιά. Βασικός σκοπός του γάμου είναι η αλληλοσυμπλήρωση, η αλληλοβοήθεια και η τελειοποίηση των δύο συζύγων. Δεύτερος σκοπός του γάμου είναι η γέννηση των παιδιών. Τα παιδιά βέβαια τα στέλνει ο Θεός. Και όταν δε στέλνει υποτασόμεθα στο θέλημά του και δε διαλύουμε το γάμο. Βέβαια, παρ' όλο που η τεκνογονία δεν είναι ο κύριος στόχος του γάμου, δε παύει να είναι σημαντικός. Τα παιδιά εκτός του ότι φέρνουν ευτυχία στο σπίτι, ενώνουν ψυχικά το ανδρόγυνο. Και να μην ξεχνάμε, ότι η σωστή οικογένεια, αποτελεί την "κατ' οίκον εκκλησία"!

[Νίκος]

Η Ορθόδοξη Πατερική Θεολογία του Γάμου



Απομαγνητοφωνημένη ομιλία του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Λεμεσού π. Αθανασίου

Η Εκκλησία έχει ιδιαίτερη ευαισθησία γύρω από το θέμα του γάμου, δεν τον περιφρονεί ούτε τον θεωρεί ως κατώτερο πνευματικά τρόπο ζωής αλλά ως μια μεγάλη ευλογία και μεγάλη χαρά. Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι έχουμε κανόνες της Εκκλησίας μας οι οποίοι αφορίζουν και αναθεματίζουν ως αιρετικούς αυτούς τους χριστιανούς οι οποίοι στην εποχή τους θεωρούσαν το γάμο ως βδέλυγμα ή ως κάτι που δεν άρμοζε σε πνευματικούς ανθρώπους. Αυτή η λανθασμένη θεώρηση του γάμου θεωρήθηκε από την Εκκλησία ως αιρετικό φρόνημα καταδικάστηκε και διασώθηκε έτσι η ορθή αντίληψη και περί της εν Χριστώ παρθενίας αλλά και περί του εν Χριστώ γάμου.

Όταν τελεί η Εκκλησία το μυστήριο του γάμου, δίνει στους ανθρώπους τον στέφανον της αθλήσεως και του αγώνα τους. Ταυτόχρονα οι άνθρωποι λαμβάνουν δωρεές τις οποίες δίδει το Άγιο Πνεύμα μέσα από τις ευχές του μυστηρίου. Αυτά όλα τα σπέρματα τα αγαθά από το Θεό, καλούνται οι νεόνυμφοι να τα καλλιεργήσουν και να τα διαφυλάξουν για να απολαύσουν τους καλούς και γλυκείς καρπούς που έχει ο γάμος. Πρέπει λοιπόν κανείς να αισθάνεται άνετα μέσα στο γάμο και όχι να αισθάνεται ότι ο γάμος τον χωρίζει από το Θεό ή ότι τον αδικεί πνευματικά, αφού μέσα στο γάμο ο άνθρωπος μπορεί να φτάσει σε μέτρα μεγάλα, να γίνει πραγματικά τέκνο Θεού και να φτάσει στην τελειότητα. Εξάλλου, μεγάλο μέρος του πληρώματος της Εκκλησίας είναι έγγαμοι άνθρωποι που καθημερινά αγωνίζονται σ’αυτό το χώρο.

Ενώ λοιπόν ο γάμος είναι μεγάλη ευλογία, δυστυχώς είναι και μεγάλο πρόβλημα, καθώς διέρχεται μια μεγάλη κρίση σήμερα στον τόπο μας. Μόνο να σκεφτεί κανείς ότι στη Μητροπολιτική περιφέρεια Λεμεσού μπορεί να έχουμε μέχρι και 250 διαζύγια το χρόνο μέσα σε ένα σύνολο 800 γάμων, ενώ υπάρχουν και πολλά ζευγάρια τα οποία έχουν μεν δυσκολίες, αλλά δεν έχουν φτάσει ακόμα στο να αποφασίσουν τη διάλυση του γάμου τους. Αυτό είναι ενδεικτικό της μεγάλης κρίσης που περνά ο γάμος στον τόπο μας. Αισθάνομαι ότι σαν Εκκλησία μπορούμε και πρέπει να κάνουμε περισσότερα, διότι δυστυχώς για μας η μόνη επαφή που έχουμε συνήθως με τους ανθρώπους αυτούς, είναι όταν θα έρθουν να πάρουν την άδεια γάμου και όταν θα τελέσουν το γάμο τους στην εκκλησία μέσα σε όλη εκείνη την ατμόσφαιρα του γεγονότος και μετά χάνονται από την Εκκλησία. Πολύ σπάνια δυστυχώς υπάρχει μια ποιμαντική μέριμνα της Εκκλησίας για το τι γίνονται όλα αυτά τα ανδρόγυνα τα οποία παντρεύουμε κάθε Κυριακή. Από τη μικρή μου πείρα βλέποντας πολλούς ανθρώπους που είναι σε δύσκολη κατάσταση μέσα στο γάμο τους, βλέπω ότι το πρόβλημα στο γάμο τους δεν ξεκινά από άλλες δυσκολίες, αλλά από το ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν ή δεν ξέρουν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Η μη σωστή επικοινωνία αποξενώνει τους συζύγους, σπρώχνει τον έναν μακριά από τον άλλο και μετά δημιουργούνται όλα εκείνα τα παρεπόμενα τα οποία έρχονται ως αποτέλεσμα αυτής της αποξένωσης.

Πώς βλέπουμε λοιπόν το θέμα του γάμου μέσα από τη θεολογία της Εκκλησίας και, στην πρακτική ζωή, ποιος είναι ο σκοπός του γάμου και πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός; Ξέρουμε ότι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο άνδρα και γυναίκα και τους έδωσε την ευλογία να αυξάνονται και να πληθύνονται και να κατακυριεύσουν τη γη. Επίσης ξέρουμε ότι ο Θεός έπλασε την Εύα εκ της πλευράς του Αδάμ - κι έτσι η γυναίκα είναι ισότιμος όπως ακριβώς και ο άνδρας - και εδόθη σε αυτόν ως βοηθός, λέει η Γραφή. Βέβαια, βοηθός όχι για να τον εξυπηρετεί και να του κάνει τις δουλειές του σπιτιού αλλά βοηθό για τη σωτηρία του, δηλαδή δια μέσου αυτού του ανθρώπου, δια της κοινωνίας με τον άλλο άνθρωπο να πορευθεί στην κοινωνία του με το Θεό και να μπορέσει να εκπληρώσει το σκοπό της υπάρξεώς του που δεν είναι άλλος από την εν Χριστώ τελείωσή μας, να φτάσουμε στη θέωση, στον αγιασμό ή στη σωτηρία μας όπως λέμε με απλά λόγια. Ο γάμος μας γίνεται για τη σωτηρία μας, δηλαδή για τη σωστική μας πορεία μέσα στην αιώνια σχέση με το Θεό, αφού καλούμαστε να υπερβούμε όλα τα γήινα και κάποια στιγμή και το γάμο ακόμα και τα του γάμου, χgamos_7ωρίς να τα περιφρονήσουμε ή να τα καταργήσουμε, αλλά να τα ιεραρχήσουμε σωστά στη θέση στην οποία τους ταιριάζει ώστε να λειτουργήσουν αρμονικά μέσα στον ψυχικό μας κόσμο.

Μετά την πτώση μας, όπως είμαστε όλοι τώρα, για να φτάσουμε στη σωτηρία μας πρέπει να αγωνιστούμε εναντίον των παθών μας, εναντίον της αμαρτίας ακολουθώντας τη θεραπευτική αγωγή την οποία μας προσφέρει η Εκκλησία. Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί, πώς ο γάμος βοηθά σε αυτή την πορεία του ανθρώπου; Είναι δυνατόν ένας έγγαμος άνθρωπος να φτάσει σε αυτή την κατάσταση, όταν έχει καθημερινά να αντιμετωπίσει προβλήματα ζώντας μέσα στην κοινωνία, μέσα στην οικογένεια, μέσα στη συζυγία; Πώς μπορεί κανείς να βρει αυτή την τελειότητα στο γάμο και να μην αισθάνεται ότι επειδή παντρεύτηκε διάλεξε μια ζωή κατώτερη που δεν θα του παράσχει τις δυνατότητες να φτάσει σε πνευματικά επίπεδα τέτοια τα οποία θα έφτανε ίσως ένας άλλος άνθρωπος, ένας ασκητής, ένας αναχωρητής; Ασφαλώς ο προκείμενος αγώνας σε εσάς είναι ο γάμος σας, η οικογένειά σας. Πρέπει να αισθάνεστε ότι αγωνίζεστε τίμια και νόμιμα και ότι δεν έχετε να αδικηθείτε σε τίποτα, αν αγωνιστείτε σωστά και αξιοποιήσετε πνευματικά όλες αυτές τις ευκαιρίες που σας δίνει ο γάμος. Όπως έλεγε ένας σύγχρονος Πατέρας της Εκκλησίας μας, ο επίγειος γάμος που συνάπτουμε στον κόσμο αυτό, έχει σκοπό το γάμο μας με το Νυμφίο Χριστό, στο να μας βοηθήσει να αγαπήσουμε εξ’ολοκλήρου το Χριστό μέσα από τα δεδομένα του γάμου αυτού.

Αφού λοιπόν μέσα στο γάμο επιτελούμε έναν αγώνα, εναντίον ποιων πραγμάτων είναι ο αγώνας που κάνουμε; Έχουμε να πολεμήσουμε όλοι μας με τον παλαιό άνθρωπο μέσα μας για να τον μεταμορφώσουμε και να τον μεταποιήσουμε στο νέο εν Χριστώ άνθρωπο. Σύμφωνα με τους Πατέρες υπάρχουν τρία βασικά πάθη, «οι γίγαντες των παθών», από τα οποία γεννιούνται και τα υπόλοιπα πάθη, και είναι αυτά τα οποία κατέστρεψαν και διέστρεψαν την προσωπικότητά μας. Είναι τα πάθη με τα οποία ο σατανάς πολέμησε το Χριστό όταν μετά το Βάπτισμά Του βρέθηκε στην έρημο και νήστευσε ημέρες και νύκτες «τεσσαράκοντα» και προσηύχετο. Τα τρία αυτά πάθη είναι η φιληδονία, η φιλοδοξία και η φιλαργυρία, τα οποία έχουν και τα τρία ως αποτέλεσμα τους να αιχμαλωτίσουν την καρδιά του ανθρώπου. Ας δούμε πώς μέσα στο γάμο πολεμά ο άνθρωπος αυτά τα πάθη και πώς εκδηλώνονται.

Η φιλαργυρία είναι να ελπίζει ο άνθρωπος στα χρήματά του, στα πράγματά του ή οτιδήποτε άλλο κλέβει την καρδιά του από το Θεό και του δίνει ένα στήριγμα υλικό και πρόσκαιρο. Όσον αφορά τη φιληδονία, η Εκκλησία λέει ότι μέσα στο γάμο αλλά και πριν να μπεις στο γάμο, πρέπει να μάθεις να βλέπεις τον άλλο άνθρωπο όχι ως φύλο αλλά ως πρόσωπο, όχι ως γυναίκα αλλά ως άνθρωπο, πρέπει να τον εκτιμήσεις έτσι όπως είναι, να τον σεβαστείς και να μην θέσεις σαν κύριο στόχο της σχέσης σου τη φιληδονία. Από την αρχή των πραγμάτων η Εκκλησία παιδαγωγεί τον άνθρωπο να μάθει να βλέπει τον άλλο ως πρόσωπο, να καταλάβει ότι έχει μιαν ιερότητα η σχέση και η κοινωνία με το άλλο φύλο, να καταλάβει ότι το άλλο φύλο δεν είναι πλασμένο να τον ικανοποιεί σαρκικά αλλά είναι πλασμένο να τον βοηθήσει να πλησιάσει το Θεό. Φαίνεται τελικά εκ των πραγμάτων ότι έχει δίκαιο η Εκκλησία επιμένοντας στη θέση της να μην ευλογεί τις σαρκικές σχέσεις προ του γάμου, αφού η ίδια η πραγματικότητα μιλά από μόνη της. Εάν οι προγαμιαίες σχέσεις βοηθούσαν τους ανθρώπους να είναι ενωμένοι μεταξύ τους με αγάπη, να προχωρούν στα προβλήματα της ζωής τους και να έχουν επιτυχία στο δρόμο τον οικογενειακό και του γάμου, τότε θα έλεγε κανείς ότι τουλάχιστον έχει και μια ωφέλεια αυτή η πράξη των ανθρώπων, έστω και αν δεν την ευλογεί η Εκκλησία. Αντίθετα όμως, βλέπουμε ότι ο γάμος και η οικογένεια όχι μόνο δεν διευκολύνθηκαν, αλλά τα προβλήματα τα οποία παρουσιάζονται είναι ακόμα περισσότερα. Επομένως, το πρόβλημα δεν έγκειται σε αυτή την πράξη του ανδρογύνου, αλλά στο ότι δεν έμαθαν αυτοί οι άνθρωποι να επικοινωνούν μεταξύ τους σε ένα άλλο επίπεδο παρά μόνο στο επίπεδο το σαρκικό αλλά αν αυτό γίνει σκοπός του γάμου, οπωσδήποτε αυτός ο γάμος, αυτή η συζυγία στην πορεία της θα αντιμετωπίσει προβλήματα.

Η δε φιλοδοξία μέσα στο γάμο πολεμείται διότι, όπως μέσα στο μοναχισμό εκείνο που κόβει τη φιλοδοξία και την υπερηφάνεια σαν ρομφαία δίστομη είναι η υπακοή του μοναχού, έτσι και μέσα στο γάμο συμβαίνει ακριβώς το ίδιο πράγμα: υποτάσσεται ο ένας στον άλλο εν αγάπη. Όταν λέμε υποτάσσεται, δεν εννοούμε δουλικά, αλλά από αγάπη όπως ο Χριστός από αγάπη «εκένωσε Εαυτό» και έγινε για εμάς άνθρωπος και έλαβε μορφή δούλου, έτσι και μέσα στο γάμο ο άνθρωπος κενώνει τον εαυτό του και πρέπει να μάθει πώς σκέφεται, πώς λειτουργεί και πώς αισθάνεται ο άλλος άνθρωπος που δεν είναι το ίδιο με αυτόν. Αν είσαι άνδρας πρέπει να μάθεις πώς σκέφτεται και πώς εκφράζεται μια γυναίκα, πώς λειτουργεί η ψυχολογία της κι από τι έχει ανάγκη, πράγματα τα οποία εσύ πρέπει να τα κάνεις από μόνος σου χωρίς να χρειάζεται να σου τα πει η ίδια, όπως και η γυναίκα πρέπει να μάθει πώς σκέφτεται ένας άνδρας, τι έχει ανάγκη, τι είναι εκείνο το οποίο ζητά και ενδόμυχα ακόμα, χωρίς να το πει με λόγια, από τη σύζυγό του. Στη συνέχεια, εάν έρθουν και τα παιδιά μέσα στο γάμο, τότε έχουμε ακόμα ένα στάδιο, όπου εκεί και οι δύο μαζί κενώνουν τον εαυτό τους για τα παιδιά τους. Όμως πρέπει πρώτα να δοθεί ο ένας σύζυγος στον άλλο σωστά και μετά να δοθούν και οι δυο στα παιδιά τους, γιατί αν δοθεί ο καθένας από μόνος του στα παιδιά θα ξεχαστούν μεταξύ τους και θα έχουν προβλήματα. Ένα άλλο σημείο, είναι ότι δεν σημαίνει ότι ένας γάμος δεν είναι ολοκληρωμένος εαν δεν έχει παιδιά· η συζυγία επιτελεί το σκοπό της απόλυτα είτε υπάρχουν παιδιά είτε δεν υπάρχουν. Είναι αποτέλεσμα του γάμου η τεκνογονία, ενώ αν δεν υπάρξει δεν αφαιρεί τίποτα απολύτως από τον πραγματικό του σκοπό.

Ο γάμος λοιπόν είναι σαν μια βαρκούλα που ξεκινά να ταξιδέψει μέσα στη θάλασσα, συναντά λιμάνια, ωραίες θάλασσες, νηνεμίες, αλλά συναντά και τρικυμίες, μπουρίνια και δυσκολίες πολλές. Μέσα στο γάμο μπορεί να έχουμε προβλήματα και δυσκολίες τα οποία αν τα βλέπει κανείς πέρα από την εγκοσμιότητα αυτή, μέσα στην προοπτική της αιώνιας βασιλείας του Θεού, μπορεί να τα αντέξει. Αντίθετα, αν απολυτοποιήσει το γάμο και θεωρεί το γάμο ή τον ή την σύζυγο το παν, τότε σε ένα πιθανό τριγμό των σχέσεων ή σε κάποια στιγμή που το είδωλο αυτό υποστεί κάποια βλάβη ή χάσει τη λάμψη του και την αρχική του κατάσταση, τότε έρχεται η απογοήτευση, καταρρέει ο άνθρωπος και φτάνει στο σημείο να αισθάνεται ότι δεν έχει καν λόγο να υπάρχει και να ζει, θεωρεί τον εαυτό του αποτυχημένο, καταστρεμένο. Το ακούμε και το βλέπουμε κάθε μέρα δυστυχώς. Εάν ο γάμος δεν είναι είδωλο αλλά είναι ένα μέσο προς τη βασιλεία του Θεού, τότε πράγματι στην τρικυμία, γίνεσαι καλός καραβοκύρης, καταλαβαίνεις πως θα αξιοποιήσεις πνευματικά την όποια δυσκολία του γάμου σου, γιατί ο απόλυτός σου σκοπός δεν είναι ο εγκόσμιος γάμος αλλά ο αιώνιος γάμος σου με το Νυμφίο Χριστό και μπορείς να κάνεις υπομονή, να αντέξεις και να δεις με αγάπη και να συνεχίσεις το δρόμο σου. Η ζωή έχει πολλές αλλαγές· σήμερα τα πράγματα είναι έτσι, αύριο αλλάζουν, όπως η θάλασσα, σήμερα έχει τρικυμίες και φουρτούνες αλλά δεν είναι πάντα έτσι. Θα έρθει πάλι και η γαλήνη, θα έρθει πάλι και το λιμάνι, θα έρθει πάλι και η χαρά.

Πηγή: Ιερά Μητρόπολις Λεμεσου